وقف از موضوعات مهم احکام اجتماعی اسلام است که از جملۀ شرایط صحت آن (حسب دیدگاه مشهور و رایج)، مالیت شرعی داشتن، عین بودن، قابلیت قبض و اقباض و ابدی بودن شیء موقوفه است؛ بر این اساس در امکان وقف حقوق معنوی اختلاف‌نظرهایی دیده می‌شود. در این تحقیق کتابخانه‌ای، با گردآوری و بررسی نظر محققان، ضمن بازنگری در فرایند استنباط و استخراج شروط عقد وقف و بحث دربارۀ فلسفۀ وجودی و غایی شروط مورد مناقشه، صحت ...

فن وقف و ابتدا، ابزاری برای دریافت مفهوم کلام الهی است، که از اهمیت و حساسیت خاصی برخوردار است. در تلاوت یک آیه، گاه با وجوه مختلف وقف و ابتدا، معانی متفاوتی پدید می آید که این معانی گاه صحیح نیستند و حتی موجب ایجاد فساد در کلام الهی می شود، گاه صحیح اند اما مراد حقیقی کلام نیستند. قاری باید با تشخیص مراد اصلی، آیه را به گونه ای تلاوت کند که معنای حقیقی به مخاطب القا شود. بنابراین قاری قرآن علا...

فقیهان شیعه دربارۀ جایز نبودن تغییر وقف، جز در مواردی ویژه، اجماع دارند. باوجود این، اتفاقِ‌نظری میان آنان دربارۀ علت جایز نبودن آن نیست. برخی معتقدند علت جایز نبودنِ آن حکم شرعی منع است؛ دسته‌ای دیگر می‌گویند ماهیت وقف به گونه‌ای است که با هرگونه تغییری منافات دارد و روایاتی که دلالت بر منع دارند، جملگی جنبۀ تأیید دارند، نه تشریع و تأسیس؛ دستۀ سوم معتقدند علت جواز تغییر وقف آن است که بعد از وقف ...

این تحقیق با استفاده از نهاد وقف در اقتصاد اسلامی، الگویی بومی برای موسسات تامین مالی خرد ارائه کرده و آن را مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌دهد. در واقع ضمن طرح الگوی پیشنهادی و تبیین روش‌های تجهیز منابع مالی برای موسسه (شامل وقف اموال منقول و غیرمنقول، وقف سهام، وقف پول و انتشار اوراق وقف پولی و اوراق وقف گروهی) و همچنین بیان روش‌های تخصیص منابع (عقود مبادله‌ای، مشارکتی و قرض‌الحسنه)، امکان‌سنجی ف...

سنت حسنه وقف پشتوانه اقتصادی اهداف بلند انسانی است. هر چند در گذشته میان نهاد وقف و دانش و فناوری در قالب‌هایی مانند وقف مدارس علمی پیوند عمیقی وجود داشت، اما امروز می‌توان یکی از جلوه‌های برقراری تناسب میان اهداف وقف با پیشرفت‌های علمی روز را در استفاده از وقف در جهت تجاری‌سازی دانش و فناوری معرفی نمود، به این معنا که واقف برای استفاده از عین موقوفه را در مسیر تجاری‌سازی دانش و فناوری تعیین کن...

چکیده در پژوهش حاضر ابتدا معیار مناسب جهت وقف و ابتدا و قواعد مربوط به این موضوع ارائه شده است. اتمام لفظ و معنا در حد امکان به عنوان معیار صحیح و عدم تقطیع اجزای یک جمله و جملات وابسته به یکدیگر به عنوان مهمترین قاعده معرفی و سپس قواعد مذکور در ترتیل چهار تن از مشهورترین قاریان معاصر- اساتید حصری، منشاوی، محمد جبریل و پرهیزکار- بررسی شده است. در این بررسی که نفس قاریان در تلاوت آیات نیز لحا...

چکیده وقف مظهر بارز صالحات باقیات است. سنت و عملی نیک و پسندیده است که همواره در میان همه ملل و اقوام، در ادیان و مذاهب مورد علاقه افراد بوده است. و آن عبارت است از اینکه عین مال حبس گردد؛ یعنی از هرگونه تصرفی در امان باشد و منافع آن در جهتی که واقف تعین می کند، آزاد گذاشته شود. مهم ترین قاعده فقهی در باب وقف « قاعده الوقوف علی حسب ما یوقفها » است. این قاعده بیان می کند، در انتفاع از وقف باید...

با توجه به اهمیت نهاد وقف در اسلام، ابعاد گوناگون سیاسی، اجتماعی و اقتصادی وقف و نیز نظر به این که رتبه استان سیستان و بلوچستان در کشور از نظر رشد موقوفات، مطلوب نیست، بررسی چالش‏ها و موانع وقف با نگاهی به آسیب‏های اجتماعی آن در زاهدان، می‏تواند مورد ملاحظه و اهتمام قرار گیرد. این پژوهش با هدف شناخت عوامل بازدارنده رشد کارآمد نهاد وقف و بررسی آسیب‎های اجتماعی ناشی از آن در زاهدان و با دنبال کر...

شخص حقوقی دارای وجودی اعتباری است و شخصیت آن، از شخصیت تشکیل دهندگان آن، متمایز و مستقل است. با این وجود، نیازمند اشخاص حقیقی است تا در راستای اهداف آن در عالم خارج اقدام کرده، وجود آن را مؤثر گرداند. کلیه اعمال حقوقی و اجرایی این اشخاص، به وسیله مدیران آن­ها انجام می­پذیرد. در خصوص وقف اموال شخص حقوقی، به عنوان یکی از این اقدامات قابل تصور، این سؤال مطرح است که آیا این ارکان که تنها اداره اموا...

چکیده رساله حاضر، پژوهشی است که به بررسی نهاد وقف در شهرهای همدان و ملایر در دوره قاجار پرداخته است. در این پژوهش سعی بر آن است تا با توجه به کمیت و کیفیت وقف نامه ها، از یک سوکارکردهای اجتماعی و فرهنگی- مذهبی نهاد وقف و از سوی دیگر تاثیر شرایط اجتماعی و اقتصادی این دو شهر در نهاد وقف در دوره زمانی مورد بحث تحت بررسی و تحلیل قرار گیرد. وقف نامه های موجود در بایگانی اداره اوقاف شهرهای همدان و...