ادبیات ازمهم ترین حلقه های اتصال جوامع بشری از گذشته تا کنون بوده است ، امروزه با گسترش دانش ادبی و ادبیات تطبیقی در سبک های مختلف به کندوکاو این ارتباطات پرداخته می شود ،مفاهیم ومضامین مشترک بین ملل مختلف در یک مقطع زمانی یا در دورانهای مختلف بررسی می شود .ملی گرایی یا وطن خواهی با تعاریف مختلفی که دارد از جمله مواردی است که از دیرباز در میان ملّت های مختلف ظهور وبروز کرده است،امّا امروزه به دلی...

وطن پرستی در معنای وسیع کلمه، یکی از شاخص های اصلی شعر عصر مشروطیت محسوب می شود. این مهم با آنکه در ایران مسبوق به سابقه بود اما پس از یک فترت چند صد ساله، مجدداً در این دوره احیا گردید. تجاوزات پی درپی همسایگان و دخالت های منافع طلبانه ی فرنگی ها که با تحقیر و تخفیف ملت ایران همراه بود از یک سو و ضعف و زبونی دولتمردان در مدیریت جامعه وصیانت از تمامیت ارضی کشور از سویی دیگر، غرور هر ایرانی وطن خ...

شوقی و بهار دو شاعر برجستۀ معاصرند که به سبب داشتن ویژگی های مشابهی چون هم زمان بودن، مسلمان بودن، زیستن در هنگامۀ استبداد سیاسی، درگیری با کشورهای استعمارگر، آزادی خواهی، داشتن مبارزات انقلابی، و تحمل تبعید و زندان، از نظر فکری و ادبی بسیار به هم نزدیک اند. این مشابهت به حدی است که به رغم بی خبری این دو شاعر از یک دیگر و این که هیچ نام و نشانی از یکی در دیوان دیگری به چشم نمی خورد، روح مشترکشا...

هویت جمعی انسان درارتباط با وطن شکل می گیرد و معنا و مفهوم می یابد. هم زمان با انقلاب مشروطه، یکی از مهم ترین اندیشه های غربی که به ایران وارد شد، «ناسیونالیسم» نام دارد که بر متفکران و شاعران این دوره تأثیر گذاشته است. در شعر شاعران مشروطه، تلقی های جدیدی از مفهوم وطن دیده می شود. برخی از شاعران این دوره هم چون بهار، ادیب الممالک فراهانی و نسیم شمال، وطن را ایران به علاوه ی اسلام می دانند؛ اما...

سخریه، اصطلاحا به معنای به تمسخر گرفتن امری است که با برهان عقلی و مفاهیم و باورهای فرهنگ فردیی یا جامعه سازگاری ندارد . ادباء از سخریه برای موشکافی ÷دیده ای زشت، نقد حاکمیت ظالم و ناهنجاری رفتار، کردار و یا عقاید دینی مردم استفاده می کنند. سخریه علیرغم ظاهر طنز، درون مایه ای تراپدیک دارد و در پس خنده حاصل از آن جویباری از اشک جاری است. محمد ماغوط از بزرگان شعر منثور و طنز آوران نامی...

چکیده دانشگاه به عنوان یکی از نهادهای جامعه مدرن از آغاز تأسیس تاکنون نقش بسیار مهمی را در تحولات سیاسی-اجتماعی ایران معاصر بازی کرده است و به همین دلیل یکی از دغدغه های اصلی و همیشگی دولت، کنترل دانشگاه و استفاده از آن به عنوان یکی از دستگاه های ایدئولوژیک به منظور اجرای کارکردهایی همچون مشروعیت بخشی به سیستم سیاسی، حفظ همبستگی و تعارض زدایی بوده است. در دوره ی پهلوی دوم و بعد از پیروزی انقلاب...

تعهد ادبی مفهومی وارداتی از نقد ادبی غرب است که در دهه­های گذشته در میان ادبا و ناقدان عرب جایگاهی درخور یافت، چرا که شرایط نابسامان سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دنیای عرب و حاکمیت استبداد و استعمار، شاعران و نویسندگان را واداشت که با قیام ملت­های ستم­دیده همنوا گردند. فاروق جویده، شاعر مصری، از آن دسته شاعرانی است که با شگردهای شعری، از نبود آزادی، بی­عدالتی، فقر و محرومیت سخن گفته و مخاطبانِ شعرش ر...

در نظر شاعران معاصر فلسطینی خاک وطن اشغالی به مثابه دلبری است با بی نهایت نام های فریبنده و زیبا. شاعر برای دست یافتن به محبوب خود [وطن] از روزن? خیال وارد می شود و نگاه ویژه و متفاوتی به آن دارد. پس از وقوع حوادث سخت و بحرانی فلسطین که با اشغال این سرزمین در 1948 به اوج خود رسید، شاعر از «زن»به عنوان نمادی برای بیان احساس و شدت دلبستگی خود به وطن بهره جست. از این رو برای برانگیختن شور حماسه و ...

ملّی گرایی عقیده ای است که اغلب حسّ وفاداری و دلبستگی نسبت به شاکله های یک ملّت نظیر زبان، اساطیر، عادات و سنّت ها، فرهنگ و ارزش های اخلاقی و اجتماعی، اعتقادات دینی و نظایر آن را پدید می آورد. نظامی گنجوی شاعر پرآوازۀ ایران، در خمسۀ خود نسبت به هویّت ایرانی و وطن پرستی، کمی از فردوسی و شاهنامه ندارد. نگارنده در مقالۀ حاضر بر آن است تا نگرشی به برخی از مؤلّفه های ملّی گرایی نظامی در مثنوی خسرو و شیرین ...