تأویل قرآن از موضوعات پرگفت وگو در فرهنگ اسلامی است. یکی از مباحث چالش برانگیز در این حوزه نیز چگونگی تعامل و تفسیر روایات فراوانی است که آیاتی از قرآن را بر اهل بیت (ع) تطبیق نموده است. برخی دانشوران قرآن پژوه شیعی تلاش نموده اند تا راهکارهایی در جهت تحلیل این روایات پیشنهاد دهند و روشن سازند که معنای باطنی یاد شده در این روایات چه پیوندی با ظاهر آیه دارند و چگونه از آن ظاهر به این باطن می توا...

اگر بطور حاشیه ای به برخی قوانین و قواعد زبان عربی ‘ همچون عدم جواز ابتدا به ساکن ‘ اعلال ‘ادغام و ابدال بنگریم . این نکته به ذهن خطور می کند که عربها- همانند سایر نژاده - از موسیقی الفاظ و آهنگ ها و زیبایی لفظ لذت می برده وسعی فراوان داشته اند. که لفظ را از وحدتی منسجم برخوردار نمایند‘ تا لفظ به آسانی بر زبان جاری و آهنگش گوش نواز و دلنشین گردد. از این روی ابوهلال - بعنوان یک ناقد بلاغی -بطور ...

مقصود ما از بررسی واژه پژوهی در تفسیر گرانقدر المیزان معطوف به بررسی مبانی، قواعد، منابع و در نهایت سبک و روشی است که علامه جهت نیل به مراد خداوند از واژگان قرآن، در پیش گرفته است. اعتقاد به وحیانیت الفاظ، گزینش وچینش الفاظ قرآن، عدم وقوع تسامح وتساهل در الفاظ قران و نیز رعایت سطح مخاطب از جمله مهم ترین پیش فرض ها و مبانی واژه پژوهی علامه طباطبایی در تفسیر المیزان است. از منظر علامه برای فهم کل...

 بررسى مسأله وحیانى یا غیروحیانى بودن الفاظ قرآن و پیامدهاى هر نظریه است. وحیانى بودن الفاظ قرآن به چند گونه قابل تفسیر است. نویسنده پس از طرح تاریخچه بحث وحیانى بودن الفاظ قرآن و مقایسه آن با بحث مشابه آن در مسیحیت و تفاوتهاى آن دو، در آغاز به پیامدهاى بشرى بودن الفاظ قرآن اشاره مى‌کند و از عناوینى چون: قداست‌زدایى از الفاظ، نفى اعجاز بیانى، متن گریزى یا نفى مرجعیت قرآن در فهم دین و کثرت‌گرایى...

از آنجا که زبان، اندیشه و واقعیّت در ارتباط نزدیک باهم قرار دارند، هرگونه حکمی که در حیطۀ معرفت شناسی و هستی شناسی صادر شود، بازتاب و پیامدی نیز در فلسفۀ زبان دارد. در این مقاله کوشش کرده ایم تا از راه بررسی مبانی و لوازم فلسفۀ زبانی برخی از ادلّۀ وجود ذهنی ملاصدرا، نظریه او را درباره معنا استخراج کنیم. به نظر می رسد که نظریه معنای ملاصدرا قرابت زیادی با نظریات تصوری معنا دارد؛ چون مطابق پیش فرض ...

هرگاه از مسائل زبانی و مباحث پیرامون آن سخن به میان می آید، توجه اهل فن و علاقه مندان به آراء و مکاتب غرب حلب می شود. کارکرد و دستاورد غریبان در این زمینه اگرچه بسیار گسترده و عمیق بوده است، اما دلیل موجهی برای نادیده انگاشتن بحثهای زبانی در میان دانشمندان شرقی و به ویژه اندیشمندان اسلامی نمی باشد، که البته تاکنون به هر دلیلی به طور جدی به آن پرداخته نشده است. چنانچه گذری بر این مباحث داشته باش...