نوستالژی به عنوان یک رفتار روانی و ناخودآگاه از روانشناسی وارد ادبیات شده و تبدیل به یک مضمون شعری گشته است. ابوفراس از جمله شاعرانی است که این مضمون در شعرش برجسته به نظر می­رسد. پژوهش حاضر بر آن است با روش توصیفی– تحلیلی نمودهای نوستالژی(جمعی و فردی) را در دیوان ابوفراس بررسی نماید. نوستالژی فردی خود دربردارندة مؤلفه­هایی همچون غم و درد پیری، مرگ اندیشی، دوری از وطن و حسرت بر روزگاران گذشته، ...

سیّد حسین امتیاز علی خان خالص اصفهانی از شاعران اواخر قرن یازدهم و اوایل قرن دوازدهم است که در سال 1122 هـ.ق. در هندوستان وفات یافت. خالص مانند بسیاری از شاعران ایرانی برای دریافت صله راهی هندوستان شد. سبک شعر او هندی است اما زبان او از قرن دوازدهم کهنه­تر است. او نزدیک به دو هزار بیت شعر در قالب‌های غزل، غزل ناتمام، غزل مثنوی، قطعه، رباعی، مفرد و جز آن دارد. هنر و مهارت خالص بیشتر در سرودن غزل ...

فن وصف به عنوان فنی مهم و موثر در زدودن غبار ابهام از دنیای پر رمز و راز شعر، از دیرباز در تصویر پردازی های شاعران خودنمایی کرد، این فن بعدها چنان موثر و با ارزش گردید که به عنوان پایه شعر، آراسته گر و تزیین کننده صورت-های شعری و ترسیم گر تصویرهای شگفتی از طبیعت گردید. در میان شاعران تصویرپرداز، ابن خفاجه وصف را به عنوان ابزاری برای تصویرپردازی صورت های نقلی و وجدانی خود برگزید و به شاعری درون ...

چکیده: یکی از ارکان مهم شعر عاشقانه ی فارسی، معشوق است که در طول حیات شعر فارسی بر اثر عوامل برون متنی و درون متنی بسیاری، دچار تغییر و تحول شده است. تا قبل از انقلاب مشروطه، معشوقی کلی، قدسی و در هاله ای از ابهام و تقدس و رازناکی بر ادبیات فارسی حاکم بود، اما از دوره ی مشروطه به بعد، بر اثر تغییر و تحولات رخ داده در جامعه و برخورد هر چه بیشتر با مسائل فرهنگی غرب، خصوصاً نظریه ها و آموزه های اد...

عشق مهم ترین مضمون غزل است که در دو شاخه ی عشق آسمانی و عشق زمینی حضور داشته و غزل فارسی را غنی و دلنشین ساخته است. بیان معانی عاشقانه از هر نوع (آسمانی و زمینی )که باشد مستلزم بیان رابطه عاشق و معشوق است. معشوق مرکز و محور غزل های عاشقانه است، تصویر او نشان دهنده ی دیدگاه غزلپرداز نسبت به عشق و معشوق است. شاید در نگاه اول بپنداریم معشوق در غزل فارسی به صورت کلی توصیف شده ، چنانکه می توان گفت ...

بلقیس معشوق نزار قبانی به مانند آیدا معشوق شاملو، معشوقی متعالی است که به خاطر برتری های فکری و اخلاقی مورد توجه قبانی قرار گرفته است. به نظر می رسد که در طی بروز تحولات جدید در شعر و توجه به مضامین نوین، تغییری در نگرش شعرا به معشوق به وجود آمده است که بارزترین حالت آن را می توان در ترسیم سیمای معشوق در شعر شاملو و قبانی ملاحظه کرد؛ از این رو است که شاهد توجه به معشوق متعالی در شعر این دو شاعر...

چکیده اصلی ترین موضوع شعر غنایی عشق و مهم ترین رکن مضامین عاشقانه معشوق است. معشوقی که در ادوار مختلف شعر فارسی تحول یافته است. این تغییر و تحول زاییده شرایط اجتماعی، فرهنگی و سیاسی جامعه عصر شاعر است. بر این اساس، معشوق گاهی در اختیار عاشق بوده است یعنی جزوی از دارایی های عاشق به شمار می آمده است. گاهی نیز لباس رزم به تن کرده و در میدان جنگ حضور می یابد و گاهی نیز در کوی و محله ظاهر گشته و عا...

چه معیارها و نشانه هایی درباره زیبایی شناسی سنتی باعث می شود که نیاکان ما انسانی را خوب رخ بنامند؟ آیا این معیارها در طول زمان دگرگونی پذیرفته است؟ آیا در دنیای سنتی که به نظر می رسد همه چیز در چارچوبی مشخص و معین تعریف می شود، زیبایی نیز تابع تعریف جدولی است و چیزی که فراتر یا خارج از جدول زیبایی باشد، نازیباست؟ آیا این معیارها در طول زمان دگرگونی پذیرفته اند؟ پاسخ ما این است که گاه در الگوی ز...

در پژوهش پیش رو مفهوم معشووق در ترانه های تیتراژهای سریال نمایشی سیما و موسیقی مردم پسند(نهضت واسوخت) در دهه 80 و با هدف «شناخت مفهوم معشوق »در فرهنگ مسلط و فرهنگ عامه پسند مورد مطالعه قرار گرفته است. مسئله اصلی پژوهش حاضر این است مفهوم معشوق در ترانه های عاشقانه تیتراژ سریال های نمایشی سیما در دهه اخیر چگونه تصویر شده است؟ و همچنین معشوق در ترانه موسیقی واسوخت چگونه نشان داده شده است؟ همچنین ا...

تا پیش از عصر مشروطیت، معشوق شعر فارسی، غالباً با سیمایی کلّی، مبهم، فاقد هویت عینی و غرق در هاله ای از تقدس و رازناکی در شعر شاعران تجلی می یافت. اما از عصر مشروطه با ظهور گفتمان های تازه؛ از جمله توجه به جایگاه زن و فردیت او در عرصه ی جامعه و خانواده، ماهیت معشوق دگرگون شد و چهره ای ملموس و عینی یافت. آن معشوق رازآمیز، آرمانی و آسمانی، مبدل به معشوقی زمینی و این جهانی شد با جلوه های مادی و محسو...