مفهوم شناسى واژگان قرآنى از دانش هایى است که پرداختن به آن با شیوة صحیح « عبرت » علمى مى تواند در علوم قرآنى و تفسیر، بسیار راه گشا باشد. به این منظور واژة را، که در قرآن کریم و روایات معصومین:، بسیار به کار برده شده است، گزینش کردیم. علت این انتخاب نیز فرمان خداوند با الفاظ و عبارات متفاوت به مردم است. دقّت و تأمّلى که در آیات قرآن نهفته شده و تنها با عبرت گرفتن از آ نها آشکار م ىشود و بر دل خرد...

 دیدگاه‌هاى کلامى، فقهى و قرآنى اباضیه و نظرگاه ایشان درباره دانش‌هاى قرآنى مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. اباضیه یکى از فرقه‌هاى خوارج به شمار مى‌آید و انکار اباضیان این حقیقت را تغییر نمى‌دهد. اباضیه اسماء و صفات خدا را توقیفى مى‌دانند صفات خدا را عین ذات او مى‌شناسند، خدا را همانند هیچ موجودى نمى‌دانند و آیات تشبیه را تأویل مى‌کنند، خدا را غیرقابل رؤیت مى‌دانند و از مخالفان پاسخ مى‌دهند و ...

 چگونگى حیات فقه قرآنى در بستر متحوّل زمان به همراه عناصر و زمینه‌هاى آن مورد نقد و بررسى قرار گرفته است. فقه مبتنى بر تشریعات قرآنى از پویایى ویژه‌اى برخوردار است. نویسنده با بیان دو نوع انگیزه براى طرح بحث جاودانگى و عدم جاودانگى قوانین شریعت، به بررسى سه دیدگاه در مورد عوامل جاودانگى شریعت پرداخته که عبارتند از: 1 - تغییر پذیرى احکام بر اساس تغییر موضوعات، 2 - نقش اجتهاد و 3 - پویایى ذهن و شن...

 گزارشى از دیدگاه‌هاى قرآنى انسان شناختى امام خمینى است. نویسنده با طرح این نکته که انسان‌شناسى امام خمینى برایند روشهاى عرفانى، فلسفى و دینى در شناخت انسان است، نخست به ضرورت بحث انسان‌شناسى پرداخته دلایلى را براى آن اقامه مى‌کند. سپس دیدگاه‌هاى انسان شناختى امام خمینى را در فصل‌هاى دهگانه زیر توضیح مى‌دهد:  1- سیماى انسان در قصه آدم. در این بخش از تقدیر ازلى خروج آدم از بهشت، حقیقت شجره ممنو...

 معرّفى یکى از زیرشاخه‌هاى جدید علوم قرآنى است که به بحث در تعریفات قرآن مى‌پردازد. قرآن در مواضعى در مقام تعریف و بیان یک موضوع برآمده که یا از جمله پدیده‌هاى طبیعى‌اند و یا از گروه نهاده‌هاى زبانى محسوب مى‌شوند. این شناخت دهى در قرآن، گاه با بیان هویت معرّف و برخى اوصاف و ویژگى‌هاى آن، گاه با ارائه برداشتى نو از مفهوم معهود آن، گاه با ذکر نشانه‌ها، آثار و نتایج آن، گاه با یادکردِ نمونه‌هاى بارزِ ...

بحث و بررسى پیرامون فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنى است، فلسفه مردانه بودن گفتمان قرآنى حضور گسترده و پیوسته مردان در عرصه زندگى است. نویسنده با استناد به آیات متعدد و اثبات مردانه بودن گفتمان قرآن، نخست با یادآورى چند نکته به تنقیح محل بحث مى‌پردازد سپس پنج دیدگاه راجع به فلسفه مردانه بودن گفتمان مطرح مى‌کند: 1- تعمیم مفهومى 2- تعمیم مصداقى 3- تغلیب 4- واقع نگرى در جامعه مرد سالار عرب 5- واقع ن...

هدف این مقاله، بررسى مستندات قرآنى نظریه تحریف کتاب مقدس است. نویسنده آیات مائده، 41 و 31، بقره، 75 و 79، نساء، 46، آل‌عمران، 78 را به عنوان شش مستند قرآنى نظریه تحریف کتاب مقدس ذکر مى‌کند و برداشت کسانى را که از این آیات، تحریف را نتیجه گرفته‌اند پس از هر آیه مى‌آورد، سپس به نقد و بررسى آن مى‌پردازد و در پایان به این نتیجه مى‌رسد که این آیات دلالت بر تحریف لفظى ندارد و حداکثر دلالت آن بر تحریف...

 بررسى اندیشه‌هاى کلامى - قرآنى امام خمینى است. اندیشه‌هاى کلامى امام خمینى داراى ویژگى‌هایى است که آن را از سایر اندیشه‌هاى کلامى متمایز مى‌سازد. نویسنده، دیدگاه‌هاى امام خمینى را در رابطه با موضوعات متعدد کلامى با مقایسه با سایر دیدگاه‌ها مورد بررسى و ارزیابى قرار داده است نخست به مسأله توانایى عقل در شناخت خداوند و دیدگاه‌هاى موجود راجع‌به آن پرداخته است سپس برهان فطرت را با تفسیرهاى گوناگون...

 گردآورى و ارائه دیدگاه‌هاى امام خمینى در زمینه علوم قرآنى است. امام خمینى هدف اصلى قرآن را خداشناسى و معنویات مى‌داند و آیاتى که درباره دنیا و نیازهاى مادى است همه به عنوان وسیله آن هدف اصلى است نه آنکه زندگى دنیا هدف اصلى باشد. ایشان معتقد است حقیقت نزول و کیفیت آن به روش علمى و طریق کشف و شهود حاصل نمى‌شود و اینکه برخى آیات نزول قرآن را به خدا و تعدادى به جبرئیل نسبت مى‌دهد، این نسبت، مجازى ...

 پایه سبک زندگى اسلامى که در صدرِ گزاره‏هاى مدیریت فرهنگى کشور قرار دارد، مهندسى فرهنگ است. در مهندسى فرهنگ، از پیش‏فرضهاى فرهنگى، مبانى فرهنگى، اهداف فرهنگى، اصول فرهنگى و سیاستهاى فرهنگى سخن به میان مى‏آید. بررسى مبانى مهندسى فرهنگ از دیدگاه قرآن کریم، سنگ زیرین سبک زندگى اسلامى است که در فضاى کنونى کشور، از اهمیت بسیارى برخوردار است. مرحوم استاد على صفایى حائرى از قرآن‏پژوهانى است که با درک ش...