گروه­های زبانی در سیر تاریخی از فارسی باستان تا فارسی دری کنونی، تحوّل و تغییراتی یافته که در این میان تغییر و تطوّرات واجی یکی از مهم­ترین دگرگونی­های آن به شمار می­رود. در این مقال تلاش می­شود که نوع تطوّر «واجی» و «معنایی» در کتاب تاریخ­ بیهقی به عنوان یکی از اُمّهات نثر سبک خراسانی در قرن پنجم نشان داده­شود. به علت نزدیکیِ زمانی تاریخ بیهقی به فارسی میانه (پهلوی)، بسیاری از خصوصیّات آوایی زبان...

این نوشتار نسبت تعلیم و تربیت از منظر قرآن کریم را به کاوش نشسته است، رهیافت به چیستی و مفهوم تعلیم و تربیت، تبیین واژگان تعلیمی و تربیتی در قرآن و دیدگاه‌های کلی درباره نسبت تعلیم و تربیت، مباحث درآمدی بحث را سامان داده است. پیوست‌ها و گسست‌های تعلیم و تربیت در ساحت‌های مفهوم، روش‌ها، اسباب، عوامل و فرآیندهای تعلیم و تربیت از محورهای اصلی و کلیدی این پژوهش به شمار می‌رود. پژوهنده در فرجام این ...

در این بررسی چارچوب توصیفی تجوید قرآن کریم و آواشناسی گشتاری مقایسه شده است . نتایج حاصله حاکی از این است که از نظر مختصات واجها، طبقه یندی واجها و فرآیندهای آوائی میان تجوید و آواشناسی گشتاری تشابهات زیادی وجود دارد. در مورد مختصات واجها مشاهده شد که برای هر یک از مختصات واجی در آواشناسی گشتاری در تجوید نیز یک یا چند مختصه های معادل وجود دارد. در مورد طبقه بندی واجها در مختصه های مربوط به خودش...

هدف از انجام این پژوهش بررسی فرآیندهای واژ-واجی موجود در گویش رازی در چارچوب واج¬شناسی زایشی است. این پژوهش به صورت توصیفی-تحلیلی صورت گرفته است. داده¬های این پژوهش از دو طریق گردآوری شده است: الف. بصورت میدانی و از طریق مصاحبه و ثبت و ضبط گفتار گویشوران ب. استفاده از منابع مکتوب یعنی دو پایان¬نامه نگاشته شده درباره¬ی گویش رازی. داده¬های جمع¬آوری شده براساس نوع فرآیند، طبقات طبیعی همخوانها و وا...

در سال­های اخیر پژوهش­هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش­های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم­شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیرفتی، فاریابی و قلعه گنجی)می­باشد. بر اساس نظر مورداک، واژگان خویشاوندی بر سه اساسطرز استفاده، ساخت زبانی و گسترۀ کاربرد مورد مط...

در سال­های اخیر پژوهش­هاییدر زمینۀ بررسی واجی، واژگانی و نحوی گویش­های فارسی انجام گرفته اما مسائل مربوطبه مردم­شناسی آنها کمتر مورد توجه بوده است. هدف اصلی این پژوهش بررسی واژگاننظام خویشاوندی هشت گونۀ زبانی استان کرمان (شاملکرمانی، بردسیری، کوهبنانی، بافتی، کهنوجی،جیرفتی، فاریابی و قلعه گنجی)می­باشد. بر اساس نظر مورداک، واژگان خویشاوندی بر سه اساسطرز استفاده، ساخت زبانی و گسترۀ کاربرد مورد مط...

پژوهش حاضر در مورد تجزیه و تحلیل فرایندهای واجی موجود در لهجه ی شهرضایی، بر اساس نظریه ی زایشی می باشد. داده های مورد نیاز از میان واژه ها، عبارات و جملات جمع آوری شده ازگویشوران این گونه ی زبانی و از گفتگوهای محاوره ای آن ها استخراج شده است. این پژوهش به روش میدانی از نوع توصیفی ـ تحلیلی انجام می شود. در این روش پژوهشگر مستقیماً با گویشوران مصاحبه ای در حدود پنج ساعت انجام داده و اطلاعات مورد ن...

هدف پژوهش حاضر نقد و تحلیل ویژگی‌های آوایی غزلی از سعدی با رویکردی ساختارگرایانه است. برای این منظور، در بخش نخست، نگاهی گذرا به نقد ساختارگرا و روش یاکوبسن و در بخش دوم، غزلی از سعدی بر پایه این روش نقد و تحلیل می‌شود. در این تحلیل، بررسی می‌شود آیا وزن، بحر، قافیه و ردیف انتخاب شده توسط شاعر، القاگر مفهوم و محتوای غزل هست یا خیر. پس از آن با این استدلال که واج‌ها به طرق مختلف می توانند در موس...

تماس زبانی یکی از عوامل مهم تغییر در زبان­ ها است. در تماس زبانی، دو یا چند زبان در مجاورت یکدیگر قرار می­ گیرند و با توجه به عوامل اجتماعی- زبانی بر هم اثر می­ گذارند. زبان فارسـی و دیگر زبان­ های ایرانی از همان آغاز گسترش در فلات ایران با زبان­ های غیر ایرانیِ بومی این سرزمین پهناور و نیز زبان­های اقوام مجاور در تماس بوده­ اند. زبان­ های سامی و در بین آن­ ها زبان عربی، از زمان ورود اسلام به ای...

کودک درسال‌های اولیة رشدگفتار،برای ساده کردن تلفظ واژگان بزرگسال, ازفرایندهای واجی بهره می‌گیرد.پژوهش حاضر،فرایندهای واجی رابه هنگام بیان واژه‌های تک‌هجایی ودو‌هجایی کودکان2تا4ساله فارسی‌زبان بررسی می‌کند،نتایج حاصله نشان می‌دهنـدکه بــراساس نظریة واج‌شناسی زایشی،نمی‌توان توجیه دقیق ودرستی برای وقوع این فرایندها درتلفظ کودک ارائه‌ داد.درصورتی که واج‌شناسی تولیدی،تلفیقی از واج‌شناسی وآواشناسی اس...