این پژوهش در صدد است نشان دهد پیوند میان تاریخ نگاری اسلامی و حدیث نگاری ( روایت حدیث) تا چه اندازه عمیق و ناگسستنی بوده است. پژوهش حاضر از دو بخش تشکیل شده است: نخست پیوند میان حدیث و تاریخ مورد بررسی قرار می­ گیرد، سپس به گوشه هایی از روش تاریخ نگاری طبری به عنوان برجسته ترین نماینده تاریخ نگاری روایی (محدثانه) پرداخته می­ شود. به طور کلی محدثان کار خود را در دو سطح پی می گرفتند: نخست همه احا...

تاریخ­طبری از متقدم­ترین تواریخ عمومی است که به شیوه حدیثی- خبری تدوین شده­است. بدین معنی که نویسنده در نقلِ گزارشهای تاریخی، سلسله اسناد و راویان اخبار را ذکر کرده­است. عدم توجه طبری به روایات موثق و گزارش­های تاریخی معتبر و مستند، عاملی بوده که برخی از روایات این اثر از اعتبار یکسانی برخوردار نباشد؛ چنانکه گاهی روایات متضاد و متناقض در کنار هم نقل شده­است. پژوهش حاضر واکاوی تعیین وثاقت و عدم و...

الملخص : إن ترجمه القرآن الکریم من أهم ما یهمّ غیر الناطقین بالعربیه،و بما إنّنا نحن الإیرانیین نتحمّس للینابیع القرآنیه فیهمّنا أن نمیز الغث من الثمین فی التراجم. والتراجم المختلفه التّی تظهر أمام الباحثین الفرس و المسلمین تصعب علیهم الطریق لاختیار أفضلها. و نظراً إلی أنّ الترجمه التّی تقدّم للقاری لابدّ أن تکون ناجحه فی اللغه و فی إیصال المطلوب،فلهذا قمنا فی هذا البحث باختیار أفضل التراجم لتقدیمها إلی...

موسی از شخصیت های کتاب مقدّس، قرآن و کتاب های تاریخی، بویژه تاریخ طبری است. در نظر پیروان ادیان سامی (شامل یهودیّت و مسیحیت و اسلام) وی از پیامبران بزرگ است و مطابق روایات سنّتی این دین ها، قوم بنی اسرائیل را از مصر بیرون برد. در روایات سنّتی، تبار وی چنین است: موسی پسر عمران پسر یصهر پسر قاهت پسر لاوی پسر یعقوب پسر اسحاق پسر ابراهیم. مادرش یوکابد دختر لاوی و خواهرش مریم یاغی بود. برادر بزرگ او هار...

رساله حاضر شامل دو بخش است به شرخ زیر: بخش اول دربردارنده شرح حال مصنف کتاب و سبک سخن ترجمه کنندگان و اختصاصات نثر ترجمه تفسیر طبری است . بخش دوم شامل لغات و ترکیبات پارسی و برابرهای قرآنی آن و واژه های قصه ها و روایات است . در این بخش کوشیده ایم کلماتی را برگزینیم که استعمال آن به نحوی با کاربرد امروزینش متفاوت بوده است یا تغییر معنی داده یا به کلی منسوخ شده است .

این رساله در سه بخش به همراه پی نوشت منابع و ماخذ، گردآوری گردیده است . بخش نخست : اختلافات فقهی، بخش دوم: شرح حال مولف کتاب ، بخش سوم: ترجمه متن کتاب . به لحاظ تناسب با موضوع ترجمه، شایسته بود در آغاز، پیرامون مقوله اختلاف فقهی، اسباب و نتایج آن و پیشینه تاریخی بحث و نیز افراد شاخص و کتب معتبری که در این زمینه مطرحند و همچنین پیدایش مذاهب فقهی اهل سنت ، به گونه اجمال بحث و بررسی گردد. این مباح...

در تاریخ سیاسی معاصر ایران، مجموعه ای از تغییرات سیاسی رخ داده که فهم آنها در صورتی امکان پذیر است که بتوان میان آنها، ارتباط معناداری برقرار کرد. این موضوع برای دانشجویان رشته علوم سیاسی بویژه گرایش مسائل ایران دارای اهمیت فراوانی است. مارکسیسم یکی از جریان های عمده فکری- سیاسی در تاریخ معاصر ایران است و به رغم آنکه هرگز قدرت سیاسی را تصاحب نکرد اما در زمینه تحلیل تغییر سیاسی در ایران تأثیرات ...

از مطالعة­ منابع دوران اسلامی مانند تاریخ طبری، غررالسیر بویژه مطابقت آن‌ها با شاهنامة فردوسی آشکار می­شود که شهریاران ایران­ باستان در هنگام تاج­گذاری سخن­رانی می­کردند و ­خطبه می­خواندند­. اصل پهلوی این­ خطبه­ها در دست نیست؛ اما  بواسطة نقل خلاصه یا بخش­هایی از آن‌ها در منابع عربی و فارسی مربوط به تاریخ ایران، بویژه شاهنامه می­توان عناصر تشکیل دهندة آن‌ها را تعیین کرد­. از این رو، ­در این پژو...

چکیده: تو این را دروغ و فسانه مدان به یکسان روش در زمانه مدان (شاهنامه فردوسی) یکی از مسائلی که ذهن انسان ها را از گذشته به خود مشغول داشته بحث آفرینش و خلقت آغازین است، اسطوره ها پاسخ های شایسته و در خور انسان های پیشین است به پرسش های خود درباره آغاز جهان، انسان و کلاً راز های هستی. با مطالعه اعتقادات و بینش های اقوام مختلف این نتیجه به دست آمده است که انسان های ابتدایی برخلاف جوامع امرو...

ترجمه تفسیر طبری ترجمه ی فارسی«جامع البیان فی تفسیر القرآن» از محمد بن جریر طبری است. این ترجمه از کهن ترین آثار منثور فارسی دری است که به دستور منصور بن نوح سامانی (اواسط قرن چهارم هجری قمری) بوسیله-ی گروهی از فقیهان و علمای مذهبی خراسان و ماورالنهر انجام شده است. واژه ها و ترکیبات این کتاب به لحاظ ساخت واژی گونه هایی نادر در زبان فارسی قرن چهارم به شمار می روند. همچنین نحو جملات و ترتیب قرار ...