ایالات متحده در نیم قرن اخیر تأثیرگذارترین بازیگر در جهت­یابی روندها و رویدادهای سیاسی، نظامی و اقتصادی نظام اقتصاد سیاسی بین­الملل بوده است. با این حال در دو دهه گذشته به دلایل مختلف موقعیت هژمونیک آن از جانب نیروها و  رویدادهایی با چالش مواجه شده است. یکی از این حوادث که هژمونی آمریکا را به چالش فراخواند، رویداد11 سپتامبر 2001 بوده است. به دنبال حملات 11سپتامبر دولت وقت ایالات متحده با برجسته...

چکیده خاورمیانه با موقعیت ژئوپلتیک و ژئواستراتژیک خود و برخورداری از منابع عظیم انرژی، در طول تاریخ همواره کانون توجهات قدرت­های فرامنطقه­ای بوده است. این عوامل باعث شده که ایالات متحده آمریکا به­عنوان تنها قدرت بزرگ جهانی توجه خاصی به این منطقه داشته باشد و در ابعاد مختلف، راهبرد نوین خود را در منطقه خاورمیانه پیگیری کند. پژوهش حاضر در پاسخ به چیستی راهبرد آمریکا در منطقه خاو...

چکیده: بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی نظم دو قطبی در جهان فروریخت. به دنبال فروپاشی نظام دو قطبی، قدرت های جدیدی در مناطق مختلف جهان سر بر آوردند که می توانستند در مناطق خود نفوذ تنها ابر قدرت موجود را به چالش بکشند، یکی از این قدرت ها چین بود. بعد از فروپاشی نظام دو قطبی, آمریکا برای ایجاد یک نظم تک قطبی آمریکا محور در جهان, خود را ناچار از این دید تا جلوی هر قدرت چالش بر انگیز را بگیرد...

رشد اسلام گرایی در نظام بین الملل از علل، ریشه ها و زمینه های متعدد ملّی، منطقه ای، بین المللی و ایدئولوژیکی مایه می گیرد که هر کدام از این عوامل به طورِ مستقیم و غیر مستقیم بر رشد ِاسلام گرایی در چند دهه اخیر، بویژه پس از حادثه 11 سپتامبرِ 2001 تاثیر گذار بوده است. اما آنچه که دغدغه اصلیِ این پژوهش را تشکیل می دهد تحولاتِ ساختاریِ ایجاد شده در نظامِ بین الملل بعد از فروپاشیِ شوروی می باشد تحولّی که موجب...

هندوستان و چین دو هژمون بالقوه در آسیا هستند که بر سر استیلا بر این منطقه ی جغرافیایی در حال رقابت و نزاع می باشند. در واقع افزایش توانمندی اقتصادی و متعاقب آن انباشت منابع نظامی هر دو قدرت را به سمت تقلا برای نفوذ بر ماورای مرزها سوق داده است و گرایش به سمت تسلط و نفوذ بر ماورای مرزها موجب رقابت شدید بین دو کشور در جهت سلطه بر آسیا گردیده است. در پژوهش حاضر ما به دنبال نشان دادن رقابت دو ...

تئوری ثبات هژمونیک در روابط بین الملل، از زیرشاخه های مکتب رئالیسم است که طبق آن، جریان منظم و باثبات اقتصاد بین المللی لیبرال مستلزم مدیریت یک قدرت برتر است. قدرت  برتر یا هژمون از یک سو دارای بزرگترین و قوی ترین قابلیت های اقتصادی (همراه با سطح بالایی از نیروی نظامی و نفوذ ایدئولوژیک) است و از سوی دیگر، مروج فعال اقتصاد لیبرال در عرصه بین الملل می باشد. طبق تئوری ثبات هژمونیک، از آنجا که عرصه...

    هژمونی به نوعی وضعیت بین­المللی یا نظم جهانی اشاره دارد که بر مبنای الگوهای رفتاری و سیاست تفوق­جویانه  یک دولت شکل می­گیرد. در شرایط هژمونیک، یک دولت قدرتمند از جهات سیاسی، اقتصادی، نظامی و حتی فرهنگی سعی  در ایجاد، تداوم و مدیریت نظم بین­المللی مطلوب خود دارد. این مقاله درصدد است تا هژمونی آمریکا را در قالب نظریه نئوگرامشی بعد از جنگ جهانی دوم مورد بررسی قرار دهد. بنابراین پرسش اصلی مقاله...

هرچند الگوهای مربوط به ظهور و افول قدرت‏ها طی قرن‏های متمادی تکرار شده‏اند، اما به‏طور شگفت‏آوری حتی امروزه نیز شواهد قاطعی برای پاسخ به این پرسش که «دلیل پیدایش و سقوط قدرت‏ها چیست؟» در دست نیست. تلاش‏هایی که تا به امروز به‏منظور به نظم درآوردن الگوهای ظهور و سقوط قدرت‏های جهانی انجام شده‏است پیوندی تنگاتنگ میان الگوهای تناوبی پیدایش (و افول) نظم‏های جهانی با چرخه‏های ظهور (و سقوط) هژمون‏های ج...

ایالات متحده آمریکا یکی از پویاترین و تاثیرگذارترین بازیگران منطقه آسیای مرکزی طی دو دهه گذشته به شمار می رود. در واقع الزامات «هژمونی» ایالات متحده آمریکا در جهان پس از جنگ سرد که از لحاظ معنی و مفهوم تفاوت های بنیادینی با مفاهیمی چون «استعمار» و «امپریالیسم» دارد، موجب شد آمریکا بر پایه سه اصل «اشاعه»، «گسترش» و «مداخله گرایی» در منطقه ای حضور یابد که هزاران کیلومتر دورتر از خاک آمریکا است. د...

از سال 2002 با به قدرت رسیدن حزب عدالت و توسعه در ترکیه، چرخش محسوسی در جهت‌گیری سیاست خارجی این کشور به‌وجود آمد. این چرخش، خاطر کمالیست‌ها و نظامیان سکولار و همچنین طرفداران غربی آنکارا را بیشتر تیره ساخت. شاید آنها همانند احزاب اسلام‌گرای قبلی با پشت کردن به اصول و آموزه‌های کمالیسم و رویگردانی از غرب، درپی تقویت اسلام‌گرایی و ایجاد ائتلاف مذهبی در منطقه بودند. هر چند در این مقطع زمانی، اصول...