با استفاده از نقد روان‌شناسی که برای تحلیل متون ادبی به کار گرفته می‌شود، کنکاشی در لایه‌های زیرین شخصیّت صاحب اثر و متن آفریده‌شده از سوی او، صورت می‌گیرد. انسان‌گرایی یکی از مکاتب روان‌شناسی است که در آن به جنبه‌های مثبت انسانی توجه شده است. آبراهام مزلو به عنوان چهرۀ اصلی این مکتب، با ارائۀ نظریّۀ خودشکوفایی به توصیف انسان سالم و بالنده پرداخته است. تجربۀ اوج یکی از معیارهای اصلی نظریّۀ مذکور ا...

سردمداران نهضت انسان گرایی یا نیروی سوم به ویژه آبراهام مزلو، دیدگاه های نیروهای اول و دوم یعنی مکاتب رفتارگرایی و روان تحلیل­گری را مردود دانسته و نسبتا با دید خوشبینانه­ای به انسان نگریستند و به رشد و کمال شخصیت و پرورش و گسترش استعدادهای نهان آدمی توجه نمودند. مزلو پدر معنوی این نهضت، امیدوار بود با توجه به  باب تازه­ای که در مطالعات روانشناسی باز شده است، در آینده­ای نه چندان دور بتوان از ر...

در روان شناسی دیدگاه های متفاوتی راجع به انسان سالم و ویژگی های او وجود دارد. نویسنده نخست انسان سالم را تعریف می کند و تفاوت او را با انسان کامل در اصطلاح عارفان بیان می نماید سپس به مکاتب روان شناسی پرداخته و آن را از لحاظ فلسفی به دو گروه زیر تقسیم می کند. 1 - نمایان گر سنت تجربی 2 - نماینده سنت دکارتی آرمان گرا. و از سه رویکرد روان شناسی یعنی رفتار گرایی، روانکاوی و روان شناسی انسان گرا یا ...

«هرم بزرگ هستی»، بنیادی‌ترین طرح وجودشناختی اندیشۀ سنتی است که بر اساس آن، هستی، مرکب از زنجیرۀ عظیمی از پیوندهای متوالی انگاشته می‌شود که در نظمی سلسله مراتبی، از ناقص‌ترین موجود تا کامل‌ترین آن­ها تداوم یافته است. قرائت‌های گونا‌گون از این طرح وجودشناختی که بر اساس تلقی‌های متفاوت از وجود و مراتب آن قوام یافته، به تلویح و یا به تصریح پیش‌فرض همۀ نظام‌های اسطوره‌ای، فلسفی، دینی، سیاسی و اجتماع...

داستانهای کوتاه رئالیستی صادق هدایت از زوایای مختلف قابل نقد و بررسی است. چون این داستانها با مبانی نظریّات روانکاوانۀ فروید و یونگ، بیشتر قابل انطباق بوده‎ ، تحلیل آنها از این زوایا، هم بیشتر مورد توجّه پژوهشگران واقع‎‎ شده‎است؛ امّا این داستان‎ها در حوزۀ روانشناسی انسان‎گرا ( humanistic psychology ) و به­ویژه با تکیه بر نظریۀ آبراهام مزلو هم قابل بررسی‎است. پژوهندگان در این جستار با مبنا قرار‎دا...

مکتب انسان گرایی در قرن بیستم با دیدگاه های راجرز و مزلو به روان شناسان معرفی شد. این مکتب به بررسی نیازهای آدمی و گرایش های فطری او پرداخته است. آرمان شهر، تجربیات اوج و والا، تجربیات دینی، انگیزه های متعالی و طبیعت انسان از جمله نظریات مزلو و راجرز است. عطار یکی ازبزرگ ترین عرفای مسلمان قرن 6 و 7 نیز در غزلیات خود بر اساس آموزه های اسلام به بررسی این امور پرداخته و ضمن بیان آنها به تحلیل و تب...

مثنوی مولوی از محبوب ترین و پرطرفدارترین آثار کلاسیک فارسی است که در عصر حاضر در داخل و در خارج از ایران مورد توج‍ّه و اقبال عام و خاص قرار گرفته است. شاید بتوان گفت که یکی از این دلایل، توجه خاص مولوی به «انسان» بوده است. مسائل و مفاهیمی که هم اکنون نیز مورد توجه ج‍ّدی بشر است و شاخه های مختلف علوم انسانی؛ از جمله ادبیات، فلسفه و روان شناسی متأثّر از آن است. مولوی انسان گرای معنوی نگر، در لحظاتی ...

نظامی به عنوان شاعری صاحب اندیشه در آثار خود سعی داشته تا دغدغة اصلی خود را در اشعارش بنمایاند. دغدغة انسان کامل و آرمانی که الگوی اخلاقی و فکری مخاطبان می تواند باشد. در هفت پیکر، اساس تفکر نظامی کمال، تعالی و خودشکوفایی شخصیت های داستان، مخصوصاً بهرام گور است. اما نه کمالی پر رنج؛ بلکه تجربه ای همراه با شادی و امیدواری، با توجه به جسم و روح و دو بعد مادی و معنوی که از این نظر با نظریه شخصیتی م...

روان شناسان انسانگرا، در نظریه های خود، برخلاف رفتارگرایان و روان کاوان، نگرشی مثبت و غایی نسبت به انسان دارند. در این پژوهش با توجه به تجربه های عرفانی و کمال طلبانه کیخسرو در نظر داریم نگاهی روان شناختی به زندگی و رفتار او داشته باشیم و ویژگی های رفتاری او را با نظریه سلسله مراتب نیازهای آبراهام هارولد مزلو انطباق دهیم و او را به عنوان فردی که به مرحله خودشکوفایی رسیده، معرفی کنیم. در این برر...

نتایج تحقیق حاکی از آن است که متون غیرترجمه ای بیش از هر سبک دیگر به سبک «هرم وارونه» تمایل دارند. در این دسته از متون، فاصله میان «هرم وارونه» و سایر سبکها بسیار زیاد و چشمگیر است. در حالی که در متون ترجمه ای اگرچه «هرم وارونه» کماکان سبک غالب است اما فاصله آن با سایر سبکها کاهش یافته و سبک «ساعت شنی» حضور قابل توجهی دارد.