نظر به اینکه شهرها حامل فرهنگ، برگرفته از طبیعت و منعکس کننده طیف اهداف اجتماعى، فن آورى، ارزش ها و نهادهاى ما هستند، موضوعات مناسبى براى مطالعه جغرافیدانان فرهنگى به شمارمى‏ روند و بینش عمیقى نسبت به موزائیک انسانى ارائه مى‏ دهند، شهر نیز پدیده‏ اى فرهنگى به شمارمى‏ رود و بنابراین باید از دیدگاه جغرافیاى فرهنگى به شهر نگریست. جغرافیاى فرهنگى، که برخى آن را فراگیرنده جغرافیاى اجتماعى و اقتصادى ...

 پدیده سیلاب به صورت کنونى خود در کشور ما بیش از آنکه ناشى از وقوع بارش هاى با حدود احتمال پایین باشد از عوارض بهم خوردن تعادل اکوسیستم هاى طبیعى کشور مى‏ باشد. به شکلى که شاهد آن هستیم بروز بارش هاى معمولى در اغلب آبخیزهاى کشور باعث بروز سیلاب مى‏ گردد. با استناد به آمار و اطلاعات موجود خسارات ناشى از سیل درپاره‏ اى از نقاط دنیا به ویژه در آسیا و اقیانوسیه بیشترین میزان را در بین خسارات ...

 انسان آرمانى و شخصیّت انسان از نگاه قرآن مورد بررسى قرار گرفته است. قرآن مى‌گوید هر انسانى بر اساس ساختار وجودى خود، عمل مى‌کند و کردار آدمى، بر الگوى شخصیّت درونى وى استوار است. نویسنده با این رویکرد، نخست تعریف "شخصیّت" را از نگاه روان شناسان مورد بررسى قرار داده و پس از آن به تعریف "شخصیت" از نگاه قرآن پرداخته و معتقد است بر اساس آیات قرآن، انسان داراى دو نوع شخصیّت است: شخصیت عام انسانى و شخصی...

در ژئومورفولوژى شهرى عامل مهم توسعه مناطق شهرى، تغییر و تبدیل مصنوعى پوسته زمین و تأثیر فعالیت هاى انسانى بر پوسته، افزون بر عوامل طبیعى در نظر گرفته مى‏ شود. بنابراین رشد روز افزون شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت منجر به ساخت و سازهاى بدون برنامه ‏ریزى و تغییرات زیاد در ساختار فضایى به خصوص توسعه فیزیکى شهر در مکان هاى نامساعد طبیعى گشته است که لزوم هدایت آگاهانه و سازماندهى اساسى را مى‏ طلب...

محدودیت منابع و تنگناهاى مکانى - فضایى در پهنه سرزمین، به طور عام و حوزه ‏هاى شهرى به طور خاص، به همراه افزایش جمعیت ‏هاى انسانى، ایجاب مى‏ کند تا با رویکردى آمایشى مبادرت به ساماندهى نظام فضایى در سکونتگاه هاى انسانى (شهرى - روستایى) نمود. شناخت و سعى در برقرارى تعادل و توازنى منطقى در نظام شبکه شهرى از جمله راهبردهاى مؤثر در ساماندهى فضا و تسهیل در فرآیند نیل به توسعه پایدار مى‏ باشد.<b...

در طول سه دهه گذشته بارورى در کشورهاى مسلمان به طرز بى‌سابقه‌اى کاهش پیدا کرد. هدف از این مقاله توصیف تفاوت در گذار بارورى کشورهاى مسلمان در طول دوره 1980ـ2005 و بررسى نقش برنامه‌هاى توسعه و تنظیم خانواده در هم‌گرایى با سطوح و روندهاى جهانى بارورى مى‌باشد. این بررسى از نوع تحلیل ثانویه است. جمعیّت آمارى شامل 33 کشور با دست‌کم 50 درصد جمعیّت مسلمان است. داده‌ها عمدتآ از پایگاه داده‌هاى آمارى برنام...

یکى از سؤالات اساسىِ حوزه «معرفت هاى وحیانى» میزان اثرپذیرى آن از «عوامل اجتماعى» است که از آن به عنوان «تعیّن اجتماعى وحى» یاد مى شود. به باور علامّه طباطبایى(ره) به طور کلى، «صورتِ» معرفت هاى وحیانى، از تغییر برخى عوامل اجتماعى و انسانى، مانند: «شرایط زمان»، «انسان» و «مصالح» اثر مى پذیرد که به عقیده وى ظهور «شریعت»هاى متعدّد نتیجه آن است ولى «محتواى» معرفت هاى وحیانى، و به تبع آن محتواى شرایع تغی...

مکاتب مختلف روان شناسى مثل روانکاوى، رفتارگرایى، انسان گرایى، مکتب شناختى و ... تلاش زیادى براى درک انسان و معضلات روان شناختى ـ رفتارى وى نموده و از جنبه هاى گوناگون به انسان و نیازهایش نگریسته اند. دیدگاه دینى نیز انسان و مسائل او را مورد توجه و امعان نظر قرار داده است. در این تحقیق سعى شده است دیدگاه هاى مکتب شناختى و اندیشه دینى در ارتباط با نقش باورها و عقاید انسان و تأثیر آن بر رفتار و عا...

 برخى پرسشهاى مهم در حوزه جامعه‌شناسى مطرح گردیده تا از زاویه نظریات قرآنى مورد دقت قرآن‌پژوهان قرار گیرد. نویسنده در آغاز با طرح این مطلب که واکنشها معمولاً متأثر از دو عامل فرهنگ و نگرش پژوهندگان و محیط داورى پدید مى‌آیند، به رویکرد دین‌ستیزى جامعه‌شناسى در غرب اشاره کرده است و سپس براى ایجاد جامعه‌شناسى بدون چنان نگاهى به طرح پرسشها و محورهایى پرداخته است که تحقیق در آن، زمینه‌ساز دست‌یابى به...