هنوز اهمیت نماد در زندگی بشر ناشناخته است. بیان نمادین از آغازشکل گیری زبان، جهان خود را آفریده است. این جهان بدون نماد قابل تصور نیست زیرا آن ها همه جا وجود دارند. به عبارتی هر جا که تصویری در ارتباط مستقیم با مفهومی قرار گیرد، نماد هم آن جاست. در طول تاریخ معنای برخی از نماد ها تغییر کرده و برخی بدون تغییر ادامه پیدا می کنند. یکی از مهم ترین مراحل شناخت و مطالعه آثار هنری بررسی نمادهای تصویری...

هنر ایرانی هدیه ی جاویدان ملت ایران به جامعه ی جهانی بوده است. از جمله آثاری که سهم بارزی در شناسایی فرهنگ ، تمدن و هنر ادوار کهن ایران زمین داشته است، آثار کنده کاری و مهرها است که تحقیق درباره ی آنها مجهولات بی شماری را مرتفع می سازد. عهد ساسانی یکی از درخشان ترین ادوار هنر و صنایع ایران است که به اوج پیشرفت خود رسید. در این عهد هنر منبت کاری و حکاکی توسعه بیشتری داشت. شمار زیادی از نقش مهره...

انقلاب اسلامی با آرمان های دینی و مذهبی در سال ۱۳۵۷شکل گرفت. در این میان، هنرمندان نیز همچون دیگر آحاد جامعه سعی داشتند نقش خود را در این انقلاب ایفا کنند وبا توجه به احساس مسئولیت و تعهد خود به این حرکت عظیم مردمی دست به خلق آثاری متفاوت با اندیشه های گوناگون زدند. در این راستا،گروهی از این هنرمندان با اندیشه های دینی آثاری درارتباط با مفاهیم انقلاب اسلامی خلق کردند و گروهی دیگر با تکیه بر ان...

هدف مقالۀ حاضر پرداختن به بازنمایی ایدئولوژی در کاریکاتور های سیاسی بر اساس دو رویکرد معنی شناسی شناختی و تحلیل انتقادی کلام است. در این تحقیق، از میان کاریکاتور های سیاسی ایران در سال های 1391 و 1392، با موضوع جنگ افروزی آمریکا، شش کاریکاتور انتخاب و به دو گروه تصویری و کلامی- تصویری تقسیم شدند. این کاریکاتور ها بر اساس نظریه استعاره چندنمودی فورسویل، و نقش استعاره ها در تحلیل انتقادی کلام موسُ...

هدف اصلی این پژوهش معرّفی و تحلیل نمادهای رایج در سه دین یهود، مسیحیّت و اسلام در شعر نو فارسی است. به این منظور سروده های ده شاعر نوپرداز مطالعه و نمادهای دینی به کار رفته در شعر آن ها بررسی شد. بخش نخست پایان نامه، به تعریف نماد، انواع نماد، تفاوت نماد با استعاره و تشبیه و معرفی اجمالی شاعران مورد بررسی اختصاص یافته است. بدنه ی اصلی پژوهش، از صد و سی و دو مدخل تشکیل شده که به صورت فرهنگ الفبایی...

یکی از ویژگی‌‌های مهم شعر شفیعی‌کدکنی، پیوند عمیق آن با ادبیات و گذشتۀ تاریخی و فرهنگی ایران است. نمود این ویژگی را بیش از همه، در دو حوزۀ اسطوره و عرفان می‌‌توان دید. بنابر اظهارات منتقدان، این دو در کنار مضامین اجتماعی، مهم‌‌ترین دلالت‌‌های معنایی شعر شفیعی را تشکیل می‌‌دهند. هدف مقالۀ حاضر، بررسی نظام تصاویر شعر شفیعی‌کدکنی و تبیین ارتباط آن با سه حوزۀ معنایی یادشده است. ازاین‌رو با معرفی تص...

شهر معاصر محل تبلور اصلی ترین تحولات فکری است و به همین سبب با مطالعه آن می توان به مبانی نظری و ارزش های ساختاری جوامع پی برد. پیشینه پژوهش نشان می دهد که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، سست شدن پایه های اندیشه مدرن و به پایان رسیدن کلا نروایت ها، زمینه ساز ظهور اندیشه های پست مدرن و شهرهای پساصنعتی شده است؛ شهرهایی که دریچه های جدیدی را رو به تحلیل های سینمایی می گشایند. هدف از این پژوهش، ارائه ت...

چکیده نماد از منظر علوم بلاغی، کلمه، عبارت یا جمله ای است که علاوه بر معنای ظاهری، طیف معنایی گسترده ای را به خواننده القا کند. نمادپردازی، بهترین شیوه برای بیان اندیشه های غامض عرفانی و انعکاس غیرمستقیم افکار و عقاید یک شاعر است. بررسی نمادهای اشعار عرفانی، هم گره گشای ابهام حاکم بر آن هاست و هم راهی برای ورود به عالم اندیشه و هنرِ شاعر. در این پژوهش، نمادهای موجود در شعر "شاه نعمت الله ولی"، ...

در بررسی آثار نقاشی، همچون دیگر آثار تصویری، ما با سطوح مختلفی از نشانه ها روبه رو می شویم که این سطوح به وجودآورنده معنا در آثار هستند. روابطی که بین نشانه ها و نظام های رمزگانی در آثار نقاشی به کار می رود، دلالت را به وجود می آورد، بنابراین دریافت اولیه مخاطب در برخورد با سطوح اولیه آثار باعث به وجود آوردن معنایی می شود که از رابطه دلالتی صریح نشئت گرفته است. آنچه در پی آن می آید و موجب گسترش...

«شمایل‏شناسی» از منظر نشانه‏شناسی یکی از روش‏های مطالعات هنری اســت که در قرن بیستم به آن توجه شده است. این مقاله با تأکید بر آرای اروین پانوفسکی به مطالعة تطبیقی شمایل‏های حضرت مریم با مفهوم آیات قرآنی می‏پردازد. هدف کلی آن خوانش شمایل‏شناسانة نقاشی‏های مریم(س) در دورة رنسانس و رمزگشایی از زبان تصویری قرآن در رابطه با زندگانی آن حضرت است. مقالة حاضر درصدد پاسخ‌گویی به تطبیق ویژگی‏های شمایل‏شنا...