در این مقاله تفکر فلسفی در اندیشه عرب و گرایش های مختلف متفکران عربی را بیان می کنم و بر اساس نگرش محمد عابد الجابری به بررسی گونه های برخورد متفکران عربی در قبال معضل نحوه ارتباط سنت و تجدد می پردازم و نقدهای وی بر این نگرش ها را مطرح می کنم؛ در نظر جابری تمام سوگیری هایی که در مورد این موضوع بوده است گرفتار آفات روشی و نگرشی است.

هنر گچ بری یکی از هنرهای وابسته به معماری است که در هر منطقه و هر دوره زمانی، شکل و شیوه مخصوص به خود را داشته است. همان طور که از نام این هنر پیداست، مصالح اصلی بکار رفته در این هنر گچ می باشد. در ایران نیز گچ بری در دوره های مختلف تاریخی همراه با تفاوت هایی بوده است. گچ به دلیل داشتن خاصیت شکل پذیری، چسبندگی، رنگ مطلوب، کاربرد آسان، فراوانی و ارزانی کاربرد زیادی در هنرهای تزئینی دارد. عصر س...

آموزه های مذهبی و دینی همراه با مولفه های اصیل فرهنگ ملی؛ دو عامل مهمِ هویت بخش و وحدت آفرین در جامعه اسلامی ایران به شمار می آیند. همگرایی این دو عامل کانون نیرومندی را برای تولید قدرت نرم در فرهنگ سیاسی شیعه حاکم بر این کشور به وجود خواهد آورد از این رو مولفه های قدرت نرم جامعه اسلامی ایران را باید در جاذبه های هویت بخش فرهنگ اسلامی-ایرانی جستجو کرد. این فرهنگ که مولفه ها و نمادهای مذهبی و ملی...

نوشتار زیر خوانشی است از شکل گیری نخستین دولتِ مدرن در ایران بر اساس چارچوب تحلیل گفتمان فوکویی و ادبیات پسااستعماری. در این متن پس از بازخوانی چارچوب مفهومی و روشی، دگردیسی های گفتمانی تجدد در ایران، از زمان اصلاحات عباس میرزا تا دوره ی پهلوی اول و صورتبندی آن در گفتمان-های تجدد جبرانی، تجدد رمانتیک-جامعه گرا و در نهایت تجدد آمرانه بررسی می شود. بر اساس این بازخوانی، شکل گیری نخستین دولتِ مدرن د...

غنای هنری نخستین دست­ ساخته ­های کشف شده در فلات ایران، ذهنیت تحول ­یافت ه­ای را نشان می ­دهد که به‌احتمال‌ قوی، حاوی باورهای و عقاید محکمی است. در میان این باورها و اعتقادات، نظام نجومی بسیار قوی و پررنگ جلوه می­ کند. برای انسان اولیه که مجبور بود با دست­ خالی با عناصر طبیعی مقابله کند و زنده بماند، وضع اقلیمی و جوّی بزرگ­ ترین دغدغه به شمار می ­آمد. زمانی که کشت­زار و گلّه تنها مایۀ امرارمعاش ب...

تجدد به عنوان یکی از کلیدی ترین و چالش برانگیز ترین واژه های قرن بیستم معانی و تعاریف گوناگونی به خود گرفت.ظهور این پدیده در ادبیات به معنای تحول در مضامین،زبان وبلاغت شعر بود.نوجویی ادبی در زبان و ادب فارسی توام با ورود مضامین جدیدی چون زنان، وطن خواهی و... وتحولات زبانی ای چون ساده نویسی و استعمال واژگان فرنگی و در عرصه بلاغت آفرینش تصاویر بدیع بود.سرآغاز تجدد ادبی را دوره ی مشروطه و به اصطلا...

استفاده از سمبول با زمینه اجتماعی در شعر، معاصر بوسیله نیمایوشیج با سرودن شعر ققنوس در سال 1316 شروع شد و پس از او پیروان جدی و توانمندی پیدا کرد. با تأمل و تدبر در شعر نیما؛ بویژه اشعاری که پس از سال مذکور سروده شده، می توان بخوبی خاستگاه و سرچشمه نمادهای شعری وی را یافت. سرچشمه اصلی نمادهای وی نخست طبیعت و جلوه های گوناگون آن است که شامل عنصر زمان، مکان، برخی عناصر اربعه، پرندگان، جانوران، جن...

با ورود تمدن جدید غرب به ایران در دهه‌های اخیر فرهیختگان ایرانی رویکردهای متفاوتی نسبت به آن داشته‌اند. از جمله متفکران بزرگ معاصر که در خصوص تجدد موضع‌گیری نموده و اندیشۀ او مبنای انقلاب اسلامی قرار گرفته، امام خمینی (ره) است. به‌نظر می‌رسد امام خمینی تجدد را شامل ماده (ظواهر) و محتوا دانسته، اسلام و علما را مخالف ظواهر تجدد نمی‌داند؛. اما در برابر محتوای فرهنگ غرب ایستادگی کرده، پذیرش آن‌ را ...

هنرهای بصری در اسلام مانند دیگر هنرهای تصویری، ساختار و مبانی خاص خود را دارند. این اصول را در ماهیت کلی آموزه های اسلامی می توان یافت و در جوهرۀ وجود معنوی رنگ ها مشاهده کرد. فرم ها و رنگ ها دربردارندۀ پیام هایی از دنیای ماوراء هستند. رنگ به فرم (شکل) و ترکیب های ساختاری آن کمال می بخشد و بدان نیرو می دهد. می توان گفت جوهر اصلی رنگ، انعکاسی از عالم خیال است که به واقعیت های عالم برون وفادار نی...