ایران و عربستان روابط پر فراز و نشیبی را در دوران پیش و پس از انقلاب پشت سر   گذاشته­اند. پیش از انقلاب، نقش آمریکا و پس از انقلاب در برخی برهه ها به واسطه نقش و سیاست های نخبگان حاکم، دو کشور به رغم عوامل داخلی، منطقه ای و بین المللی واگرایی، در جهت دوستی حرکت کردند. اما عوامل متعددی در سطوح مختلف موجب گردیده است تا پس از انقلاب، روابط دو کشور غیردوستانه شده، با تعارض و واگرایی همراه شود. هدف ...

پدیده جهانی شدن، تحولات سریع و عمیق در ساختار مناسبات جهانی و شکل گیری قطبها در جهان بهویژه طی نیم قرن گذشته، جستجوی تعریف جدیدی از تعاملات سازنده و مؤثر در روابط و همکاریهای منطقهای و شکلدهی به راهبرد توسعه ای در بخش جنوب غربی آسیا را ضروری نموده است. لذا ایران با درک شرایط جهانی برای همگرایی ، منطقه آسیای جنوب غربی را به عنوان حوزه تعامل منطقهای مورد تأکید قرار داده است. تشخیص موفقیت یا عدم م...

ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر سنتی در منطقه خاورمیانه و خلیج فارس، همواره نقش مهمی در تحولات این منطقه ایفا کرده و مناسبات دو کشور بیش از همکاری، بر پایه رقابت بوده است. در سطح منطقه ای، عربستان نسبت به افزایش نقش ایران در عراق، سوریه، بحرین، لبنان و فلسطین، یمن و غیره نگران است. عربستان همواره خود را در نقش یک مدافع تمام عیار اهل سنت تعریف کرده است و نسبت به کاهش نقش سنی ها، در این کشورها...

ادبیّات برنامه ریزی شهری و منطقه ای به‎گونه‎ی قابل توجّهی تغییر یافته است و لازم است رشته های مرتبط با آن جایگاه منطبق با این تحوّلات را مشخّص کنند. پژوهش پیش‎رو با به‎کارگیری رهیافت جغرافیا به‎عنوان علم ناحیه ای، شبکه ای از مفاهیم مرتبط را برای تشریح نقش جغرافیا در برنامه ریزی با تأکید بر ایران پیشنهاد می کند. این نوشتار با بهره گیری از منابع کتابخانه ای موجود و روش نظری در سه بخش اصلی شامل فلسفه ...

تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پاسخ با این سوال است که چرا عربستان سعودی که خود را رهبر جهان اسلام می‌داند، بارها با قدرت گرفتن کشورها و جنبش‌های اسلام‌گرا در م...

تقابل هویتی یکی از منابع اصلی تقابل و تضاد در عرصه سیاست بین‌المللی به شمار می‌آید. به این معنا که وجود اختلاف در هویت کشورها، موجبات تنش بین آنها را فراهم می‌آورد، در حالی که همگرایی و شباهت بین کشورها می‌تواند منجر به همکاری شود. مقاله حاضر با درک چنین تناقضی درصدد پاسخ با این سوال است که چرا عربستان سعودی که خود را رهبر جهان اسلام می‌داند، بارها با قدرت گرفتن کشورها و جنبش‌های اسلام‌گرا در م...

از آنجایی که بحرین برای قدرت های منطقه ای و فرا منطقه ای از یک ارزش ویژه ی ژئوپولیتیکی برخوردار است؛ تحولات صورت گرفته در بحرین همواره واکنش و سیاست های متعارضی را از طرف این کشورها در پی داشته است. با وقوع بیداری اسلامی در بحرین، کشورهای مخالف ایران از جمله عربستان سعودی با منحرف کردن پروژه ی اعتراضات استقلال خواهانه ی مردم بحرین، صورت مساله را تغییر داده و ابراز کرده اند ک...

برخی از پژوهشگران بر این اعتقادند که بحران یمن صرفاً تحت تأثیر نیروهای اجتماعی یا نقش‌آفرینی بازیگران منطقه‌ای همانند ایران و عربستان شکل گرفته است، اما واقعیت‌های راهبردی بیانگر آن است که آمریکا و رژیم صهیونیستی به‌عنوان دو بازیگر جهانی و نیروی منطقه‌ای، در روند شکل‌گیری بحران یمن و تشدید مرحله‌ای آن نقش تعیین‌کننده‌ای ایفا نموده‌اند. کارگزاران سیاست راهبردی آمریکا بر این باورند که اگر ایران در...

سیاست منطقه­ای عربستان سعودی به عنوان کشوری تاثیرگذار در خاورمیانه و جهان عرب در طول دهه اخیر متاثر از تحولات جدید خاورمیانه به ویژه نفوذ منطقه­ای جمهوری اسلامی ایران به­ویژه در عراق شکل گرفته است. اغلب تحلیل­ها پیرامون سیاست خارجی ریاض در قبال دولت جدید عراق، بر مبنای رویکردهای واقع­گرایانه شکل گرفته و کمتر به نقش عناصر هنجاری و هویتی توجه شده است. نوشتار سعی دارد با روش تحلیلی- توصیفی و نظریه...