چکیده کمال‎الملک در طرد سنت‎های کهن نقاشی ایران و تعریف معنای تازة نقاش و حرفة نقاشی از جایگاه ویژه‎ای برخوردار است. در این نوشتار، با بهره‎گیری از مبانی نظری جامعه‎شناسی هنر بوردیو و روش ساختگرایی تکوینی او به تبیین زندگی و آثار کمال‎الملک پرداخته‌ایم. در این زمینه، شکل‎گیری میدان تولید نقاشی در ایران و چگونگی ارتباط آن با میدان قدرت را مدنظر قراردادیم. بر اساس نتایج حاصل از این تحقیق، در حوا...

از اواسط دورة صفوی با اوج گرفتن مراودات تجاری و فرهنگی ایران با غرب، تحولی اساسی در شیوة نمایش «فضا» در نقاشی ایرانی پدیدار شد. از این زمان «پرسپکتیو» به شیوه‌‌هایی گوناگون در نقاشی ایرانی به کار بسته شد که تا دوران معاصر تأثیری عمیق بر فضای نقاشی ایرانی داشت. خاستگاه تاریخی این تکنیک رنسانس اروپایی بود، بنابراین ورود این تکنیک به نقاشی ایرانی می‌تواند تصویرگر نخستین بارقه‌های تأثیرات غربِ مدرن ...

وقوع حادثه بزرگ انقلاب در سرزمین مکزیک سبب شکل گیری انقلابی در زمینه نقاشی دیواری در جهان معاصر گردد. طلایه داران نقاشی مکزیک اوروزکو - ریورا و سیکیه روس می باشند که در فرهنگ مکزیک به (گروه سه بزرگ) مشهور می باشند. آنها بانقاشی سه پایه ای مخالفت ورزیده و سرانجام نقاشی دیواری را جایگزین آن نموند. این هنرمندان با استفاده از عناصر هنر کلاسیک اروپا - هنر نوین قرن بیستم و هنر بومی سرزمین خویش موفق ب...

مقالۀ حاضر به تحلیل نقاشی دیواری معاصر پس از انقلاب و سرمایه‏های نمادین، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر آن می‏پردازد، که حاکی از تحولات سیاسی و اجتماعی و کنش‏ها و میدان‏های قدرت در حوزۀ نقاشی و میدان قدرت دولتی است. فرضیۀ اصلی مقاله این است که نقاشی دیواری در هر دوره‏ تحت نفوذ میدان‏های قدرت تولید‏ می‏شود. برای آزمون این فرضیه، آثار نقاشی‏ دیواریِ پس از انقلاب در شهر تهران در نظر گرفته شده است. چگونگی...

این مقاله با توجه به آثار مکتوب و تصویری باقی مانده از هنر ساسانی و سغدی که در زمان امپراتوری ساسانی در دوره هایی زیرمجموعه این پادشاهی بوده است ـ به بررسی تأثیرات هنر ساسانی بر دیوارنگاره های سغدی می پردازد؛ جامعه آماری مورد بررسی 3 نمونه از نقش -برجسته ها و نقاشی دیواری های ساسانی و 6 نمونه از نقاشی دیواری های سغدی می باشد. روش تحقیق، توصیف و تحلیل نگاره ها ست و هدف بازشناسی تأثیرات نگاره های...

از قرن هفدهم میلادی، ارامنه در ایران، از نظر تجاری و اقتصادی، همچنین فرهنگی و هنری تاثیرات مهم و اساسی بجای گذاشتند. این مقاله، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی و با نگاهی به تاریخ نقاشی ارامنه ایران به تبیین جایگاه میناس؛ نقاش ارمنی قرن هفدهم میلادی، در نقاشی ایران پرداخته است. یافته‌های این مقاله، گویای این مطلب است که میناس به عنوان یک نقاش ایرانی ـ ارمنی در ورود نقاشی اروپایی به ایران، چهر...

نقاشی ایران در دهه های بیست تا پنجاه ه . ش پا به عرصه جدیدی گذاشت، که در این راه به دستاوردهای متفاوتی نسبت به سنت های گذشته دست یافت. این موج نو بیشتر در جهت شناخت نوینی در تکنیک و اجرا بود که بعدها این حرکت هنری، هنرنوگرا خوانده شد. هنرمندان بیشتر مشتاق اجرا به شیوه جنبش های آوانگارد غربی بودند و به وجه اجتماعی، تحولات فرهنگی و رمزهای هنر ملی، سنتی و مذهبی کمتر توجه داشتند و این از دلایل عمده...

ضرورت سامان دهی نقاشی های دیواری به منظور رفع آلودگی های بصری شهر ها امری اجتناب ناپذیر است؛ زیرا بخش عمده ای از ناآرامی های روانی و مشکلات فرهنگی کلان شهرهای کنونی متأثر از ناهماهنگی های محیطی است. استفاده صحیح از هنر نقاشی دیواری می تواند در تلطیف نماهای شهری نقش مؤثری ایفا کند. این شاخه از هنر نقاشی، ضمن داشتن اصول و معیارهای ثابت، دارای قواعدی ویژه مناطق مختلف است؛ این اصول و ضوابط می توا...

این پـژوهش شرایط ظهور نقاشی رئالیستی معاصر از 1376تا 1388در ایران را بررسی می‌کند و با طرح یک مدل نظری ترکیبی، به بررسی تحــولات اجتمـاعی و فـرهنگی ایران در دوره زمانی مورد نظر پرداخته و می‌کوشد نشـان ‌دهـد که اگرچه «به وجود آمدن بحران در نظم گفتمان جامعه»، «بسیج منابع» و «شکل‌گیری زنجیره‌های تعامل» برای شکل‌گیری فرایند تولید هنر (نقاشی) ضروری است، فرم و محتوای محصولات هنری (آثار نقاشی) تحت تأث...

کشور ازبکستان یکی از کشورهای مهم در عرصة فرهنگی آسیای مرکزی است که به‌ واسطة نقاشی‌های چند هزارسالة کشف‌شده در محوطة باستانی افراسیاب متعلق به قرن 7 و 8 م. و نگارگری مکتب بخارا در قرون 15 و 16 م. جزء کشورهای غنی از نظر هنرهای سنتی، به‌ویژه نقاشی بوده است. همین امر نگارندگان را بر آن داشت تا با فرضیه‌ای مبتنی بر وجود نشانه‌هایی از نقاشی و نگارگری با سابقة ازبکستان در نقاشی معاصر، جریانات هنری مع...