ماهیت بشر، به‌منزلۀ بنیادی‌ترین موضوعات در عرصۀ دانش سیاسی، برای نظریۀ سیاسی دلالت‌های بسیار بااهمیتی دارد. این دلالت‌ها، به‌گونه‌ای است که به‌واسطۀ آنها امکان فهم نظریۀ سیاسی و دلایل تفاوت در نظریات سیاسی فراهم می‌شود. اندیشمندان سیاسی معمولاً، مشروعیت دیدگاه خویش دربارۀ سیاست و حکومت را بر تبیین و برداشت خاصی از ماهیت انسان‌ بنا می‌نهند. اینکه نظریۀ سیاسی موجد چه نوعی از دولت به لحاظ وسعت سرزم...

این پژوهش به منظور بررسی رابطۀ استفاده از شبکه های ماهواره ای فارسی زبان با هویّت جنسیّتی دختران نوجوان انجام شد. برای این منظور از نظریۀ هویّت اجتماعی جنکینز ، نظریۀ پرورش و نظریۀ شناخت اجتماعی بندورآ استفاده شد. روش پژوهش پیمایشی بود. جامــعۀ آماری این پژوهـش دختران مشغول به تحصیل در مقطع دبیرستان سال تحصیلی 92-91 بوده اند. از بین جامـعۀ آماری، 185 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مر...

آثار ادبی نهضت مشروطه در دهه های اخیر به عنوان بخشی از مهم ترین اسناد جامعه شناسان برای تحلیل مناسبات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دوران معاصر مورد توجه قرار گرفته است. سیداشرف الدین گیلانی ملقب به نسیم شمال، نقش بارزی در روشن گری عصر مشروطه داشته است. کمتر تحولی در عصر مشروطه صورت گرفته است که سیداشرف دربارۀ آن شعر نسروده باشد. در این پژوهش با روش بینارشته ای کوشیده ایم تا در دو بخش، به بازخوانی نظ...

هدف این پژوهش، سنجش و تبیین رابطۀ بین سرمایۀ اجتماعی کاربران در شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک و مشارکت سیاسی آن‌ها در دنیای واقعی است. بدین‌منظور، از نظریۀ سرمایۀ اجتماعی رابرت پوتنام و نظریۀ مشارکت سیاسی مایکل راش به‌عنوان سنتزی نظری استفاده شده است. شبکۀ اجتماعی فیس‌بوک به‌دلیل داشتن کاربران بسیار، به‌عنوان میدان پژوهش و واحد تحلیل انتخاب شده و دانشجویان ایرانی، به­روش پیمایش آنلاین مطالعه شده­اند. در...

ایدة سرمایۀ اجتماعی در تداوم تاریخی ایده پردازی کارل مارکس دربارۀ مفهوم سرمایۀ اقتصادی شکل گرفت. دایرۀ مفهومی سرمایه، با پیدایی نظری های سرمایة انسانی ، سرمایۀ فرهنگی و سرمایۀ اجتماعی ابعاد جدیدی یافت. مسئلۀ اصلی مقاله این است که سرمایۀ اجتماعی به مثابۀ یک نظریه، چگونه تعین معنایی پیدا کرد و روند تطور معنایی این مفهوم به چه ترتیب رقم خورد. این پژوهش بر پایۀ روش تاریخی با تأکید بر تاریخ اندیشه ا...

شواهد محکمی در حمایت از وجود ارتباط بین رشد زبان در کودکان و رشد نظریۀ ذهن وجود دارد. ولمان و لیو (2004) مقیاسی از پیشرفت رشدی درک حالت‌های ذهنی در کودکان پیش‌دبستانی ارائه داده‌اند. در این مقیاس‌گذاری، توالی‌ای از هفت تکلیف ارائه شده که به­‌نظر می‌رسد با‌ ترتیبی قابل ‌پیش‌بینی، در فرایند رشد کودکان پدیدار می‌شوند. مجموعۀ این تکلیف‌ها بر ساخت‌های مفهومی مختلفی تمرکز دارند که در این فرایند شناخت...

نقادی فلسفی- سیاسی قرارداد اجتماعی در نگاه روسو به چرایی و چیستی یا عموماً مبانی ماهوی و محتوایی متن قرارداد اجتماعی، به ویژه در نظریۀ سیاسی روسو و نقادی آن به عنوان پرسش اصلی می پردازد. در این مقاله فرای اصل قرارداد و چگونگی و نقش آن، در پی ردیابی منبع متن (عقل، نقل یا عرف) و محتوای قرارداد(قانون و مذهب مدنی) به عنوان منشور و میثاق مشترک عمومی هستیم. در اینجاست که نقش مذهب و به تعبیر نخستین روس...

آیا هویت میراثی به‌جای‌مانده از گذشته است یا انتخابی برای آینده؟ در این پرسش، مفهوم «زمان» پیش‌فرض گرفته شده است. ازاین‌رو، تحلیل مفهوم زمان نقطۀ عزیمت ماست. زان پس به بررسی نسبت مفهوم زمان با نظریۀ اجتماعی می‌پردازیم و برمی‌نهیم که جامعه‌شناسی نه علم «زمان» بلکه علم «مکان» است. علم «زمان» اما «تاریخ» است که در روایت هگلی‌اش نسبتی وثیق با پارادایم فلسفۀ آگاهی دارد. این پارادایم، اجازۀ تأسیس جام...

مسئله عدالت همواره مورد توجه متفکران بوده است. در این نوشتار، به بررسی، تحلیل و ارائۀ منطقی نظریۀ علامه طباطبایی درباره عدالت اجتماعی پرداخته‌ایم. مسئله این پژوهش، بررسی چیستی مبانی نظریۀ عدالت اجتماعی در اندیشه‌های علامه طباطبایی است و اینکه وی چگونه از آن مبانی به نظریۀ عدالت اجتماعی‎اش راه می‌یابد. افزون بر آن، منشأ حُسن عدالت اجتماعی و نیز اطلاق یا نسبیت آن از دیدگاه علامه را نیز بررسی کرده‌...