نظریة «اعتباریات»، یک ابداع نظری و ابتکاری معرفت شناسانه است که با رویکرد روانشناسی - معرفت شناختی تدوین شده است. علامه طباطبائی اعتباریات را افکار عملی و اجتماعی انسان بر می شمارد که آدمی به کمک عوامل احساسی می کوشد تا میان دو جهان حقیقی، وساطت بر قرار سازد. علامه طباطبائی به مثابه طرحی بدیع، نظریة اعتبارات را تدوین کرد. ادراکات اعتباری در افتراقی از ادراکات حقیقی، بخشی از نظام معرفتی است که ت...

علوم اجتماعی با موضوعاتی چون رفتار انسانها، گروه ها و جوامع، و به طور کلی سیستم های انسانی و اجتماعی سرو کار دارند؛ موضوعاتی که بسیار پویا و متغیر بوده، ودر شبکه ای از تعاملات پیچیده شکل می گیرند.این مقاله ضمن تامل بر این مهم، در صدد پاسخ به این سوال است که چرا با وجود تلاش های گسترده دانشگاه ها برای آموزش روش های نظریه پردازی و جدیت به حل مساله، سیر نظریه پردازی، به ویژه در حوزه علوم اجتماعی، ...

معماری خانه اعیانی اصفهان در دوره پهلوی اول، به واسطه گذار از قالب سنتی به معماری غربی حائز اهمیت بسزایی است. ساختار پلان در بناهای این دوره تغییر یافته و میتوان نظریات شکلی متفاوتی را در معماری مسکونی این دوره مشاهده نمود. یکی از این نظریات؛ نظریه روانشناسی گشتالت است. تحلیل آن می‌تواند ساختار شکلی کالبد بناها را بر مبنای نظریه ای خاص نمایان سازد. قوانین گشتالت به شکل مستقیم از نحوه قرارگیری ف...

چکیده مفهوم تعلیم و تربیت که امروزه با مفهوم روانشناسی گره خورده است به عنوان عامل اصلی سعادت در نظر گرفته می شود. با توجه به شکل گیری بافت شخصیتی هر فرد در نخستین سال های زندگی، می توان گفت که کودک در رأس تعلیم وتربیت قرار گرفته و در مرکز توجه است. ژان ژاک روسو، فیلسوف بزرگ قرن هجدهم، کسی است که به حق به کشف کودک و اهمیت تعلیم و تربیت وی نائل آمد. نظریات تربیتی وی که در امیل مطرح شده اند، جهان...

به علت اهمیت زیاد مشارکت اجتماعی در جوامع امروزی، چگونگی و عوامل مؤثر بر مشارکت اجتماعی مورد توجه بسیاری از دانشمندان علوم اجتماعی قرار دارد. در مقاله حاضر، براساس پژوهشی پیمایشی، سعی شده است که اثر ویژگی های فردی و شخصیتی بر میزان مشارکت اجتماعی بررسی شود. جامعه آماری این پژوهش را شهروندان ۱۸ سال و بالاتر ساکن در مناطقی ۲۲ گانه شهر تهران تشکیل داده اند که از آن، نمونه ای به حجم ۸۲۷ نفر با روش ...

بدون شک، آموزش و پرورش یکی از اساسی ترین نهادهای اجتماعی در هدایت، کنترل و شکل دهی افکار در هر جامعه بشری است و داشتن یک آموزش و پرورش توانمند و کارا لازمه هر توسعه اجتماعی است. با توجّه به گسترش هرچه بیشتر تکنولوژی های جدید و دامنه علم، سیستم های آموزشی سنّتی و غیر فعّال معلم محور وحتی موضوع محور جوابگوی آموزش و پرورش کنونی نبوده و سیستم های مدرن دانش آموز محور با اهدافی همچون p4c (فلسفه برای بچه...

با رشد و گسترش مطالعات میان رشته ای، امروزه تعامل بین ادبیات و دیگر شاخه های علوم انسانی – از جمله روانشناسی- در عرصة نقد و نظریه پردازی ادبی رواج بسیار یافته است. روانشناسی انسان گرا از مکاتب روانشناختی نیمة دوم قرن بیستم است که با محور قرار دادن انسان و استعداد های سرشار او، با ارائه ایده ها و الگوهایی مرتبط با حیات فردی و اجتماعی آدمی نظیر خلاقیت، خودشناسی، تجارب متعالی، استقلال و … رشد و شک...

التفات به نقش بی بدیل علم در پیشرفت کشورها و توجه ویژه به این موضوع در سال های اخیر سبب شده است که در کنار مطالعۀ علم از منظر فلسفی و تاریخی، از زوایایی که به بُعد تجویزی آن، یعنی برنامه ریزی و خط مشی گذاری علم مرتبط تر است، نیز نگریسته شود. علاوه بر اقتصاد و جامعه شناسی علم، این بار از منظر روانشناسی علم، یعنی بررسی عوامل روانشناختی تأثیرگذار در رفتار علمی دانشمندان، به مطالعۀ علم پرداخته ایم. ...

پژوهش حاضر، با توجّه به اهمیت و تأثیر رویـکردهای رفـتارگرایی، شـناخت­گرایی و ساخت­گرایی در حوزه­ی فعالیت­های آموزشی و با هدف مقایسه­ی تأثیر هر یک از رویکردهای مذکور بر شکل­گیری و تغییر نگرش دانش­آموزان شکل گرفته است. روش پژوهش، طرح آزمایشی دو گروهی با پیش­آزمون و پس­آزمون است. جامعه­ی آماری پژوهش، تمام دانش­آموزان پایه سوم راهنمایی شهر تهران در سال تحصیلی 84- 1383 بود. برای نمونه­گیری از جامعه­ی...