هر چند مباحث مربوط به استعاره از دیرباز کانون توجه حوزه های مختلف به ویژه مطالعات ادبی بوده اما استفاده هدف دار و منظم از آن در متون علوم اجتماعی به ویژه جامعه شناسی امری جدید است. استعاره و تمثیل در تولید ایده ها، فرضیه ها و نظریه ها نقش عمده ای دارند. این مقاله با استفاده از روش اسنادی، افزون بر واکاوی مبادی معرفتیِ استعاره، به تأثیر استعاره های زیستی در نظریه های جامعه شناسان کلاسیک از قبیل ک...

تاکنون دیدگاه های مختلفی در منابع و ادبیات علوم اجتماعی در خصوص وضعیت رشد و توسعه جامعه شناسی در ایران مطرح شده است. عده ای با استناد به عدم تولید نظریه در این رشته تأکید دارند که جامعه شناسی در ایران فاقد رشد و گسترش مطلوب بوده و متناسب با نیازها و مباحث کنونی جامعه ایران توسعه نیافته است. برخی دیگر با توجه به شرایطی که علوم انسانی و جامعه شناسی در ایران داشته است، با اشاره به حجم تولیدات علمی...

برخی پرسشهای مهم در حوزه جامعه شناسی مطرح گردیده تا از زاویه نظریات قرآنی مورد دقت قرآن پژوهان قرار گیرد. نویسنده در آغاز با طرح این مطلب که واکنشها معمولاً متأثر از دو عامل فرهنگ و نگرش پژوهندگان و محیط داوری پدید می آیند، به رویکرد دین ستیزی جامعه شناسی در غرب اشاره کرده است و سپس برای ایجاد جامعه شناسی بدون چنان نگاهی به طرح پرسشها و محورهایی پرداخته است که تحقیق در آن، زمینه ساز دست یابی به ...

امروز واژه جهانی شدن به یک اصطلاح رایج در محافل علمی، دانشگاهی تبدیل شده است و در همه زمینه ها بویژه در رسانه ها، اقتصاد، سیاست و فرهنگ و علم و فناوری مطرح است، ولی نکته اساسی این است که این مفهوم به صورت یک واقعیت اجتناب ناپذیر درآمده است. لذا جهانی شدن را باید پروژه ای به شمار آورد که آینده جهان را در قرن بیست ویکم به میزان چشم گیری تحت تأثیر خود قرار داده است. جهانی شدن یک پدیده و وضعیت نوظه...

این مقاله پس از مرور تعاریف و دیدگاه های مختلف در باب نقطه ی آغازین «نظریه» به عنوان نقطه ی ثقل تولید و خلق دانش به «مسئله» می رسد. در آغاز، مسائل به شکل تدریجی مطرح می شوند و سپس مسائل متعدد تحت عنوان موضوع واحد، انسجام یافته و دانش را به وجود می آورند. این مهم با تمرکز بر جامعه شناسی جنسیت و جامعه شناسی خانواده جست و جوی مصداقی می شود و با تمرکز بر حوزه ی «مباحث بحث انگیز»، که به نوبه ی خود ن...

جامعه شناسی بومی و مسئله شناسی در آن به عنوان یکی از رشته های علوم انسانی در این مقاله مورد سؤال و بررسی واقع شده تا از آن طریق و با ذکر نمونه جامعه شناسی کانادایی نشان دهیم که مسائل و مشکلات درونی کانادا توانسته جهت گیری علمی جامعه شناسی را با مقتضیات بومی هماهنگ سازد . با این وجود و به لحاظ مفهومی ونیز با در نظر گرفتن اصول معرفت شناسانه حاکم بر شکل گیری علم جامعه شناسی هنوز نمی توان بومی گرای...

های کلیدی: جرم، جرم شناسی کلاسیک، جرم شناسی اثباتی، جرم شناسی انتقادی، گفتمان، ذهنیت، قدرت. در یک تقسیم بندی تاریخی می توان تئوری های جرم شناسی را به کلاسیک(روشنگری)، اثباتی(مدرن)و انتقادی تقسیم بندی کرد. بعد از مطرح شدن پارادایم های فکری کلاسیک و اثباتی، این پارادیم ها در دهه 1950 به وسیله پارادایم انتقادی با نقد اساسی مواجهه شد. از مهم ترین نظریه هایی که در این پارادایم مطرح شد می توان ب...

در حالی که نظریه کارکردی دولت از نظریه های عمده در مطالعه دولت است؛ اما ادبیات مربوط به گونه شناسی تطبیقی نظام های سیاسی از این نظریه بی بهره مانده است. به همین دلیل این مقاله در نظر دارد با بهره گیری از نظریه کارکردی دولت، نوعی گونه شناسی کارکردی و متمایز از       نظام های سیاسی ارائه کند. مقاله در گونه شناسی متمایز خود، نظام­های سیاسی پوپولیستی، رفاهی و رانتیر را شناسایی می کند که بر کارکردها...

فمینیست ها بر این باورند که تاکنون جهان را «مردان» تعریف کرده اند و «زنان»، در این تعریف مردانه نادیده انگاشته شده اند، از این رو، هسته های اصلی تمامی نظریه های فمینیستی، برابری زن و مرد در همه ی زمینه های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی است. سال ها طول کشید تا نظریه های فمینیستی وارد عرصه ی جامعه شناسی شود و امروزه این نظریه ها در حوزه های علوم اجتماعی، مطالعات فرهنگی و جامعه شناسی حضوری برجسته و پرر...

حقایق در صورت نیل، تغییر ناپذیرند؛ اما نظریات معطوف به آنها در معرض تحولات دائمی قرار دارند. بررسی گونه گونی نظریات جامعه شناسانه درباره دین و مرحله شناسی از تحولات پدید آمده در آنها، موضوع و محور اصلی این مقاله است و تلاش شده است تا با واکاوی مشخصات و ممیزات هر مرحله و نقصان های موجود در هر رهیافت، شرایط و ملزومات ارتقا به مرحله بعدی نظریه پردازی که دیر یا زود و خواه ناخواه فرا خواهد رسید بیان...