زبان‌شناسی تطبیقی یا زبان‌شناسی هم‌سنجشی یکی از شاخه‌های عمده در زبان‌شناسی تاریخی است که به هم‌سنجی زبان‌ها به‌ منظور اکتشاف و استخراج نزدیکی‌ها و خویشاوندی‌های آن‌ها در طول تاریخ می‌پردازد. در قرن بیستم تئوری‌های ترجمه از تأثیرات فرهنگ مدرن و نیز زبان‌شناسی بی‌نصیب نمانده است. از این رو این مقاله به بررسی نظام‌مند تئوری‌های ترجمه و تأثیر زبان‌شناسی بر ترجمه به ویژه در اواخر قرن نوزده و اوایل ...

در این مقاله چگونگی ویژگیهای ذهن کودک در ارتباط با آغاز و رشد زبان برپایه سه فرضیه عمده یعنی فرضیه اسکینر باعنوان((شرطی شدگی رفتار زبانی)) ‘ فرضیه پیاژه با عنوان((زبان آموزی و بناگرایی شناخت )) و فرضیه چامسکی با عنوان((ذاتی گرایی زبان)) ارائه و بررسی می شود. پس از ارائه هر فرضیه کمبودها و نارساییهای آن براساس نظر پژوهشگران دیگر بیان می گردد. در این مقاله ‘ همچنین نقاط قوت فرضیه های یاد شده به و...

در طول نیم قرن گذشته و پیرو نظریات چامسکی ، بسیاری از زبان شناسان مکتب generative linguistics پذیرفته اند که آموزش گرامر زبان امری غریزی بوده ، به صورت قاعده فرا گرفته می شود و یک ماجول مجزا در مغز مسئول فراگیری آن است . یکی از حوزه های زبان که بیشتر از حوزه های دیگر توجه آنان را به خود جلب کرده سیستم پیچیده مربوط به ارجاع توسط ضمائر بوده است. از این پیچیدگی در بسیاری از بحث ها به عنوان نشانه ا...

مقاله حاضر تلاشی است، در پی­گیری برخی از مفاهیم بدیع دانش زبان­شناسی نوین در آراء حکیم ناصر خسرو قبادیانی بلخی که از رهگذر بازخوانی یکی از آثار منثور وی با عنوان جامع­الحکمتین حاصل آمده است. ابتدا ضمن واکاوی فصل «اندر نطق و کلام و قول» و برخی فصلهای دیگر کتاب، دیدگاههای ناصر خسرو را در باب زبان یک به یک معرفی کرده­ایم و آنگاه با مقایسه تطبیقی آراء یاد شده با نظریه­های نوین زبان­شناسی و بحث دربا...

در پژوهش حاضر سعی کردیم که با تکیه بر چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف درسه سطح تحلیل: توصیفی،تحلیلی و تبیینی و با هدف شفاف سازی گفتمان و گزاره های تلویحی پنهان در فرآیند ترجمه رمز و راز پیچیدگی ترجمه در کتاب سلطه یا بقا نوام چامسکی از انگلیسی به فارسی رابررسی کنیم. این تحقیق از روشی براساس تحلیل انتقادی گفتمان استفاده می کند. تا به بررسی اثرات فرایند ترجمه در بازنمایی متن اصلی و عقاید ایدئول...

فرضیات بی شماری که در رابطه با طبیعت و ساختار زبان به خصوص چگونگی تعامل میان واژگان و نحو پیشنهاد شده اند، فرد را با مسئله بظاهر غیر قابل حلی مواجه می سازند. فرضیات متنوع ساختارگرایانه وضعیت دوگانه ای را به وجود آورده است: از یکسو میتوان شاهد فرضیاتی از جمله: فرضیه صرفاً ساختاری هریس بود که نقش بسیار حساس واژگان را به عنوان عنصر کلیدی فراگیری زبان نادیده انگاشته دانش مقولات ذهنی واژگانی را مجزا ...

یکی از نظریه­های مهم زبانی، نظریۀ گشتاری است. غرض از گشتار یا تأویل، این است که تعداد جمله­های زبان به وسیلۀ حذف، تبدیل، اضافه و جابه­جایی تأویل شود. این مقاله با هدف تبیین شطحیات بر مبنای تأویل­های زبانی به بررسی چند نمونه از شطحیات عرفا بر اساس نظریۀ گشتاری می­پردازد و به دنبال پاسخ­گویی به این پرسش­ها است: که آیا شطحیات عرفا را می­توان با بُعد تأویلی و گشتاری زبان بررسی کرد؟ تفاوت گشتار در زب...

رویکرد های سهروردی و کانت، به عنوان دو تن از برجسته ترین فیلسوفان شرق وغرب، به مسئله ی نفس تفاوت های بنیادین، و همزمان شباهت های جالب توجهی با هم دارند که بررسی آنها منوط به آشنایی با نظریه ی نفس هر دو فیلسوف است. اساس رویکرد سهروردی به نفس را تعریف او از «نور اسپهبد» تشکیل می دهد که بر طبق آرای او به عنوان مدبر جسم نسبت به خود «خودآگاه» است و این خودآگاهی را از علم حضوری خود نسبت به خویشتن خوی...

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگاره...