یکی از مبانی سنت¬گرایانی چون سید حسین نصر، فریتیوف شوئون و رنه گنون، نظریه علم قدسی است. با استفاده از این مبنا می¬توان نظریه¬ای را در خصوص علم با وصف دینی به طور عامّ یا وصف اسلامی به طور خاصّ بازسازی و تبیین نمود. این بازسازی نشان می¬دهد که سنت¬گرایان را می¬توان در عداد طرفداران علم دینی تلقّی کرد. در این مقاله، با توضیح مفاهیم همچون علم مقدّس، سنّت و سنّت¬گرایی، به ملاک¬های طبقه بندی نظریات علم دی...

برخلاف پیش بینی نظریه پردازان لیبرال و مارکسیست، دهه های پایانی سده بیستم شاهد احیا و برجسته تر شدن فرهنگ یا آنچه در این پژوهش خاص گرایی فرهنگی نامیده می شود بوده است. گرچه خاص گرایی فرهنگی به صورت هایی گوناگون نمود می یابد، ویژگی هایی مشترک را در همه مصادیق آن می توان شناسایی کرد. خیزش ها و ستیزهای قومی، جنبش های ناسیونالیستی، بنیادگرایی دینی و نژادپرستی ها و قبیله گرایی های جدید، نمودهای برجس...

اسطوره فره­ایزدی از مهمترین ارکان اندیشه سیاسی ایران باستان و جزو مولفه­های اصلی مفهوم شاهی­آرمانی بود. این اسطوره کارویژه­های سیاسی مشروعیت­آفرین داشت، رفته­رفته دستخوش تحول معنایی شد. پرسش اصلی پژوهش حاضر آن است که سازوکار این تحول معنایی و تطور محتوایی چه بود؟ در این جستار با روش تحلیلی- تفهمی مبتنی بر معناکاوی و فهم همدلانه شواهد تاریخی ذیل رهیافت جامعه­شناسی تفهمی، این موضوع بررسی می شود. ...

از مسائل مهم در دوران بعد از فاجعه­ها از جمله جنگ‌ها، مسئله‌ بازسازی ویرانی‌ها و همچنین برپایی حیات اجتماعی در جامعه آسیب‌دیده است. مقاله­ حاضر به بررسی ابعاد فرایند بازسازی اجتماعی جوامع جنگ‌زده می­پردازد. مطالعه­ میدانی در سه روستای جنگ‌زده‌ استان کردستان (نژمار، قلاجی و قلعه گاه) انجام شد. پژوهش با به‌کارگیری روش‌های کیفی تجربه خانواده‌هایی را در کانون مطالعه قرار می‌دهد که به‌ طور مستقیم از...

در این مقاله بحث‏هایی مربوط به رابطة مذهب و خودکشی مطرح شده و در آن از یکسو از داده‏های تجربی و از سوی دیگر از ملاحظات نظری دورکیم دربارة قدرت حمایتی مذهب بهره برده شده است. سخن این است که قضیه مطرح شدة دورکیم باید با متن تاریخی و اجتماعی ربط داده شده و هر تحقیقی باید بتواند سازوکار اجتماعی واقعی این کار را نشان ‏دهد. ملاحظه روندهای تاریخی منجر به مشخصات مشروح‏تر مذاهب در تحلیل موارد جدید می‏شو...

بررسی حاضر به بازسازی معنایی پیامدهای نوسازی از رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی می پردازد. رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی با تأکید بر بینش سازه گرایانه اجتماعی  بر این باور است که کنشگران اجتماعی نقش اصلی در ساخت و بازسازی زندگی اجتماعی خود ایفا کرده و به گونه ای بازاندیشانه و آگاهانه در برابر محیط و تغییرات آن عمل می کنند. این رویکرد، برخلاف رویکرد پوزیتیویستی، که بر اصالت محیط، نظم و قاعده مندی در واقعی...

پس از رنسانس آدمی بر آن بود تا با تسلط بر طبیعت به آرامش دست یابد و یا حداقل زندگی‌ راحت‌تری را تجربه نماید، اما گذر زمان نشان داد که آدمی در دست‌یابی به آرمان‌ها و تصوراتی که تفکر مدرن مد نظر داشته، ناموفق بوده است. در این میان عده‌ای به مخالفت با این روند برخاستند، ولی اندیشمندی چون هابرماس در پی بازسازی آن برآمد. هابرماس با تاثیرپذیری از اندیشمندان مختلف بر آن است که عقل مدرن نتوانسته تمام ا...

مقدمه و هدف پژوهش: رسانه­ها و وسایل ارتباطات جمعی در این عصر به صورت اشکال نوینی، توسعه­یافته و بسیاری از تحولات جامعه بشری را تحت­الشعاع قرار داده­اند. با توجه گسترش و تأثیرگذاری رسانه­ها، این پژوهش با تکیه بر صنعت سینما به ویژه سینمای دفاع مقدس تلاش کرد تحول بازنمایی جنگ در سینمای دفاع مقدس با تأکید بر آثار رسول ملاقلی پور با بهره­مندی از نظریه بازنمایی و دیدگاه های استوارت هال، چگونگی بازنما...

موسسه تحقیقات اجتماعی در دانشگاه فرانکفورت، اصطلاح نظریه ی انتقادی را ابداع کرد که زاییده ی شرایط ویژه ی اجتماعی و فرهنگی آلمان پس از جنگ جهانی اول است. نظریه ی انتقادی را مکتب فرانکفورت نیز نامیده اند، هر چند این دو مفهموم به یک معنی نمی باشد اما رابطه ای که میان این دو وجود دارد عموم و خصوص مطلق است. هدف نظریه پردازان مکتب فرانکفورت، ایجاد تغییرات سیاسی ، اقتصادی و فرهنگی برای جوامع سرمایه د...

بحران‌ها در بی‌خانمانی مردمان نقش عمده‌‌ای دارند؛ به‌طوری‌که بعضی صاحب‌نظران بحران را کاتالیزور وقوع «بی‌مکانی» یا از دست دادن حس مکان می‌شناسند. علاوه بر حجم تخریب مکان در جریان وقوع بحران، عامل دیگری که بر سرعت فرایند بی‌مکانی می‌افزاید، ساخت و سازهای همانند و یکسان شدن مکان‌ها در جریان بازسازی است. افزون براینکه عمده فعالیت‌های بازسازی نیز به ساخت مسکن با دیدگاه کالبدی صرف و بدون توجه به باز...