این جستار کوتاه پس از گذر ازمقدمات لازم در زمین? اراد? انسان و اراد? خداوند از لحاظ وجودشناسی و معناشناسی در مکاتب مختلف فکری (معتزله ، اشاعره ، امامیه ) به تحلیل اندیشه های غزالی در این باب پرداخته است. غزالی صفت «اراده» را هم برای انسان و هم برای خداوند اثبات می نماید . وی برای اراد? انسان اهمیت ویژه ای قائل است و آنرا عامل امتیاز انسان از حیوان دانسته و بر نقش آن بعنوان یکی از عوامل سازند?...

این رساله با هدف تبیین و تدوین نظام اخلاق اسلامی بطور عام و مطلق، و نظام اخلاقی خانواده در اسلام بطور خاص پرداخته است. و پاسخگوی سئوالات از این قبیل است: چگونه انسان با تهذیب اخلاق و با بکار بستن تعلیمات اسلامی می توان به هدف خلقت نزدیک شود؟ و چگونه می توان خانواده را که بنیادی ترین واحد اجتماع است از فساد و انحراف حفظ کرد؟ و چگونه می توان در کنار خانواده یک زندگی شیرین و سعادتمندانه ای داشت؟.....

تربیت اخلاقی یکی از مهم ترین مباحث در نظام های آموزش وپرورش جهان است. در این مقاله ایمان به هوشمندی نظام هستی با استناد بر قرآن و روایات اسلامی و همچنین با بهره­گیری از اصول حکمت متعالیه ملاصدرا تبیین گردیده و کوشیده شده نقش آن بر تربیت اخلاقی بررسی شود. باور به نابود نشدن اعمال و نیات انسان و ایمان به وجود انواع شاهدانی که در حال ثبت اعمال انسان هستند می تواند تحولی شگرف در نیّت و عمل وی پدید آ...

کلیه نظام های مراقبت سلامت در دنیا با مشکل محدودیت منابع مواجه هستند، لذا تخصیص عادلانه منابع از چالش های مهم هر نظام سلامت و بخش اصلی در فرآیند تصمیم گیری محسوب می شود. جهت برقراری عدالت در نظام مراقبت های سلامت و تخصیص عادلانه منابع نیازمند بکارگیری معیارهای اخلاقی در توزیع منابع هستیم. این مقاله با هدف مروری بر روش های تخصیص منابع مالی نظام مراقبت های سلامت از دیدگاه اخلاقی تدوین شده است. با...

هر نظام اخلاقی برپایهٔ مبانی نظری بر ایدئولوژیک خاص خود استوار است. در نوشتار حاضر به این مسئله پرداخته شده است که اریک فروم (1980 ـ 1900 م) این مبانی را جهت تدوین نظام اخلاقی ـ تربیتی خود از آموزه های اومانیستی اتخاذ کرده است. لذا گزاره های اخلاقی آن منحصر به حیات دنیوی انسان است و پیامدهای اخلاقی حاصل از این نظام نیز متناسب با جامعه ای اومانیست می باشد. از آنجایی که رواج اخلاقیاتِ اومانیستی، ض...

تحلیل گزاره‌های اخلاقی در قرآن کریم با استفاده از روش تحلیل محتوا و ارائه­ی یک مدل نظام اخلاقی با هدف تعیین و تبیین عوامل مؤثر در تحقق آنها برای هدایت فرد و جامعه حائز اهمیت است. استخراج مضامین مربوط به عفاف در سوره­ی نور و تحلیل آنها در این پژوهش نشان می‌دهد که این مضامین حوزه‌های فرد، خانواده و اجتماع را در برگرفته‌ و به­منظور ساخت یک مدل و ساختار در حوزه­ی عفاف، چهار مؤلفه­ی این نظام، یعنی ا...

چکیده بسیاری از آیات قرآن کریم مشتمل بر مضامینی اخلاقی بوده که اگرچه بر اساس مصالح و مفاسد نفس الامری وضع شده، ولیکن از آنجا که گزاره‌ها و مفاهیمی متعدد و متنوع را در خصوص رفتار انسانی و علائق و خواسته‌های او بیان می کند، لذا باعث شده برخی در کتب و تفاسیر اخلاقی خود، برداشت‌های مختلفی از یک آیه ارائه کرده و این آیات را «منطقةالفراغ» دین اسلام معرفی کنند. این نوع نگاه، پرسش‌های مهمی را به دنبا...

مقدمه و هدف پژوهش: نظام اداری کشور با وجود همه تلاش های صورت گرفته در جهت اصلاح آن همچنان فاقد کارایی و پاسخ گویی لازم است. یکی از علل اصلی آن، بی توجهی به ارزش های اسلامی و نقش بنیادین آن در تحول و سلامت نظام اداری است. از این رو، تحقیق حاضر درصدد تبیین عوامل موثر بر سلامت نظام اداری و رشد ارزش های اخلاقی در آن می باشد. روش پژوهش: این پژوهش با استفاده از روش توصیفی– تحلیل است. جامعه و نمونه آ...

اگر آموزه های قرآن را به چند محور و موضوع اصلی تقسیم کنیم، بی شک آموزه های اخلاقی آن از منظری، در شمار مهم ترین ها قرار دارد و چه بسا بتوان اذعان کرد که اگر هستی شناسی وحیانی به مثابه پایه ها و ریشه های معارف قرآنی به حساب آید و احکام عملی شریعت به منزله شاخ و برگ های آن شناخته شود، آموزه های اخلاقی، ثمره و دستاورد آن شجره طیبه خواهد بود. با این همه از دیرباز در میان اندیشه وران مسلمان، این پرس...

محبت و عشق از عناصر کلیدی و زیربنایی در عرصه­های معرفتی، اخلاقی و عرفانی است. از این رو پژوهش دربارهٴ آن در همهٴ ساحت­های یادشده، می تواند بخشی اصلی از مباحث زیربنایی یا روبنایی شمرده شود. جایگاه محبت در عرصهٴ اخلاق و رابطهٴ عمیق و تنگاتنگ آن با بخش های مختلف اخلاق و عرفان عملی، باعث می شود پیوندی ناگسستنی میان اخلاق و عرفان از یک سو، و اخلاق و محبت و عشق از دیگر سو، پدید آید. عمق این درهم تنی...