تاریخ هر فرهنگی پیوسته ردی از دیگری را در خود دارد و تقابل دوگانه خود - دیگری همواره از جمله محورهای مطالعات فرهنگی بوده است. عناوینی همچون چگونگی مواجهه یک فرهنگ با دیگری و علل دامن زدن دولت ها به دیگری هراسی در این زمینه قابل طرح هستند. در این مقاله الگوی نشانه شناسی فرهنگی برای مطالعۀ چگونگی بازنمایی دیگری فرهنگی در دو نگاره از شاهنامه های مصوّر عهد صفوی (شاهنامه شاه تهماسبی و شاهنامه شاه اسم...

در دنیای امروز با تولید بیش از اندازه محصولات و پیجیده شدن زندگی اجتماعی، بخشی از زندگی مردم در خلال شلوغی ها و گرفتاری های روزمره گم می شود و ارتباط آنها با اشیا پیرامونشان صرفن ارتباطی فیزیکی و کاربردی است به عنوان مثال چراغی که در خانه استفاده می شود تنها وظیفه اش روشن کردن فضای خانه است ، به طوری که کاربر هیچ نوع تجربه لذت بخشی را با چراغی که خانه اش را روشن می کند نخواهد داشت. احساس، بخش ض...

شهر به مثابه یک متن، شبکه پیچیده ای از رمزگان های فرهنگی است که امکان خوانش را برای شهروندان فراهم می آورد. با چنین توصیفی، این متن، قابلیت بررسی در قالب رویکرد نشانه شناختی را داراست. بررسی ها نشان می دهد روندهایی که بعد از دوره مدرنیسم بر شهرها حاکم بوده، لایه های متنی آن را دچار تغییر و به دلیل تکیه بر عملکرد و نه ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و محیطی، از متن شهر بافت زدایی نموده است. ماحصل چ...

نظریه های علمی را می توان در بستر فرهنگی شکل گیری خود مطالعه و عوامل شکل گیری آن ها را تحلیل کرد. یکی از نظریات فرهنگی مطرح در اواخر سده بیستم و اوایل سده بیست ویکم، نظریه فرهنگی استوارت هال است. این مقاله درصدد روش شناسی انتقادی مبانی معرفتی و غیرمعرفتی نظریه فرهنگی هال است. نتایج بررسی حاضر نشان می دهد که مبانی غیرمعرفتی نظریه استوارت هال را می توان در شخصیت حاشیه نشین وی و روزگار حاکمیت تاچر...

تغییرات عارض شده بر «حجاب» بانوان در ایران پس از انقلاب اسلامی و مطالعه ابعاد و پیامدهای فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و اقتصادی آن یکی از مسائل مهم و جذاب حوزه «مطالعات فرهنگی حجاب در جمهوری اسلامی ایران» است. اگرچه بخش اعظم کنش های چادرمدار بانوان امروز ایران در همان زمینه های سنتی و اصیل آن روی می دهد اما ملاحظه تغییراتی در نشانه و کارکرد چادر نزد بخش هایی از بدنه اجتماعی و نیز بازنمایی های رسانه ا...

انسان برای تجلی بودن با بهره از طبیعت و کنش فرهنگ «خانه» را بنا نهاد و در بنیادیترین شکل آن سازۀ«خیمه» برپا شد. این مقاله با بهره از مفهوم  نشانه شناسی در حیطۀ«وجه کاربردی» ، « نحوی» و « معنایی» نشانگی با روش تحلیل کیفی ناشی از تطبیق دو گونه خیمه  با بسترهای ناهمگون، بر چگونگی تأثیر وزنی وجه فرهنگی اجتماعی  نسبت به علیت کارکردی اقلیم، مصالح ، تکنیک و تظاهراتش در شکل (دال) می‌پردازد. نتایج معلوم...

هدف این مطالعه بررسی هنجارهای اجتماعی فرهنگی ای است که در ترجمه کنایه از زبان انگلیسی به فارسی استفاده میشوند و به طور اخص به اهمیت و ارتباط این هنجارهای اجتماعی فرهنگی در انتقال کنایه و به دنبال آن مضمون و شخصیت های یک رمان سیاسی بپردازد .به این منظور دو رمان سیاسی از جورج اورول : قلعه حیوانات و 1984 بررسی شدند.جملات کنایه دار این رمان ها جمع آوری و بر اساس طبقه بندی بارب (1995) به دو دسته کنا...

آثار مادی و غیرمادی شعر حافظ در دوره های مختلف همواره مورد توجه کارشناسان عرصه های گوناگون به ویژه ادبیات شناسان و مردم شناسان ادبیات قرار گرفته است؛ لیکن به نظر می رسد با توجه به میزان نفوذ و ماندگاری این اثر گرانبها در جامعه، این پدیده می تواند از دیدگاه علوم دیگر نیز مورد توجه قرار گیرد؛ از جمله این علوم می توان به علوم ارتباطات اشاره کرد که درواقع به بیان چگونگی و چرایی برقراری ارتباطات بین...

گسترش راه ها و جابجایی انسان ها، موجب شکل گیری مناظر جدیدی ازجمله منظر پل شده است. تأثیرات اجتماعی، فرهنگی و بصری پل ها بر محیط اطراف آن ها به عنوان مؤلفه ها و نمادهای توسعه، اهمیت روزافزونی در مطالعات منظر راه به دست آورده اند. هدف این مقاله، ارزیابی نقش و طراحی پل ها در پیوند های اجتماعی-فضایی و بصری مراکز شهری نیوکاسل و گیتس هد واقع در شمال شرقی انگلستان، با بهره گیری از معیار منظر پل است. ی...

کالبد انسانی به مثابه موضوع پژوهش در علوم اجتماعی، به جز مواردی معدود، پیشینه ای طولانی ندارد و تنها در چند دهه اخیر اهمیت قابل توجهی یافته و گرایش های تخصصی در جامعه شناسی و انسان شناسی پیرامون آن شکل گرفته است. در این مقاله تلاش شده است مدیریت کالبد به عنوان یک موضوع فرهنگی تحلیل شده و ابعاد فرهنگی، دلایل و انگیزه های این رفتار تشریح شوند. این رفتار حاوی پیامی فرهنگی و نشانگر تغییرات فرهنگی د...