قطبالدین محمّد، مشهور به عبداللّه قطب، عارف زاهد، فقیه و محدّثِ سدههای 9 و 10 ق. (15 و 16 م.) است که مهمترین ویژگی عملی زندگی او، طرح تشکیل یک جامعة آرمانی، به نام اخوانآباد است. این تجمّع عبادی که در حوالی جهرم شکل گرفت، به سبب دورة ظهور آن و ویژگیهای سیاسی و مذهبی منطقه، حساسیت بالایی را در زمان خود برانگیخت و با مخالفتهای فراوانی روبرو شد. با توجه به این که امروزه و پس از گذشت قرنها، از این آرمان...

مقالۀ پیش رو قصد دارد تا الگوهای مکانی ـ زمانی محوطه های باستانی شهرستان سنقروکلیایی را در محیط gis مورد ارزیابی قرار دهد. برای دست‎یابی به این مهم، نخست منطقۀ مورد نظر با روش بررسی عمومی از دید باستان شناختی مورد مطالعه قرار گرفت. نتیجۀ این بررسی شناسایی دویست‎وهشتادوشش محوطۀ باستانی مربوط به دوره های مختلف بود که مواد و جامعۀ آماری این پژوهش را تشکیل می دهند. پراکنش محوطه­های باستانی شناسایی‎...

هدف از این پژوهش، بررسی نقش عوامل محیطی در مکان‌گزینی و نحوه زندگی ساکنان باستانی محوطه پیش از تاریخ چالتاسیان، با استفاده از مطالعات زمین‌باستان‌شناسی و تکنیک میکرومورفولوژی است. محوطه باستانی چالتاسیان، در دشت ورامین و در قسمت‌های میانی مخروط‌افکنه جاجرود قرار گرفته است. پس از بررسی‌های کتابخانه‌ای و میدانی و حفر ترانشه روی تپه شرقی محوطه باستانی، برداشت نمونه رسوب و مکعب در جهت آزمایش‌های غر...

امکان آنالیز مواد با باریکه ی یونی در خارج از خلا با حفظ دقت سطحی اندازه باریکه بر روی نمونه ی هدف مورد توجه بسیاری از پزوهشگران می باشد. در آزمایشگاه پزوهشکده علوم هسته ای امکان آنالیز مواد در داخل خلا با دقت خوبی موجود می باشد. برای افزایش توانایی آنالیز مواد با باریکه ی یونی در این آزمایشگاه خط جدید ریزباریکه ی خارجی طراحی و ساخته شده است . این خط شامل یک عدسی از نوع چهارقطبی الکتریکی سه تای...

استفاده از ظرفیت های بصری و عملکردی موجود در محیط های شهری در جهت ارتقاء فرآیند اثربخشی محیط، ازجمله راهکارهای شناخته شده در طرح ها و برنامه های طراحی شهری می باشد. این ظرفیت های مکانی، بویژه هنگامی که بر محدوده های تاریخی - هویتی شهر منطبق می باشند، می توانند به عنوان یک جریان مستمر و ماندگار توسعه محیط شهری نیز بشمار آیند. بهره گیری از ظرفیت های «طراحی محور» سایت های باستانی درون شهری از طریق...

چکیده عمران و آبادانی یکی از کارکردهای ساختار سیاسی و دینی جامعه بود که از بدو تکوین نهاد حکومت وجود داشت و در دور ی ساسانی اهمیت ویژه ای یافت. شهرسازی، یکی از مصادیق عمران و آبادسازی بود که پادشاهان ساسانی در آن اشتهار داشتند و احداث شهرهای بسیاری را به ایشان منسوب می کنند. در کنار شهرها یکی دیگر از مصادیق عمران و آبادسازی حکومت ها، ساخت مجموعه ای از آثار و بناها بود. یکی از عمده ترین این بنا...

در مطالعه آثار فلزی تاریخی، لایه های خوردگی چگال به دلیل ارزش های فنی نهفته در آن ها از اهمیت خاص برخوردارند. در مقاله ذیل با هدف تأکید بر امکان دستیابی به شواهد مؤثر در روند تحلیل مطالعات ریزساختار و رفتار خوردگی آثار، با استناد به مطالعات خوردگی پیشین انجام شده با استفاده از میکروسکوپ های نوری (plm) و الکترون روبشی( sem) و روش های تجزیه (edx و xrd)، روی نمونه آثار فلزی مکشوفه از محوطه های صرم...

سرزمین ختلان در طول تاریخ از شهرها و آبادی هایی ازقبیل مُنک، هُلبوک، ِبک، پَرغَر و... متشکل بوده است که در طول زمان و بر اثر حوادث روزگار بیشتر این شهرها از بین رفته اند؛ اما برخی آثار باقی مانده از این شهرها طی حفریات باستان شناسان کشف شده اند. در این مقاله این آثار تاریخی کشف شده به چهار دسته تقسیم شده اند: 1. آثار باستانی؛ 2. آثار تاریخی؛ 3. آثار معماری؛ 4. آثار زیارتی. در میان این آثار باستانی و...

در سال های اخیر مطالعات باستان‎شناسی با بهره گیری از سایر رشته های علمی، رویکرد های نوینی را در شناخت شرایط محیطی مکان استقرار محوّطه های باستانی داشته است. در این پژوهش با هدف تعیین نقش مخروط‎ افکنه ها در توزیع سکونت گاه های پیش از تاریخ، مخروط‎افکنه های جاجرود در دشت تهران و حاجی عرب در دشت قزوین مورد مطالعه قرار گرفتند. در این پژوهش ضمن مطالعات میدانی با ایجاد ترانشه و تهیّه گرافیک لوگ نسبت به...

تمدن کهن، غنی و پربار ایران در عرصه های مختلف هنر و فرهنگ، شاهکارهای بی نظیری به جهان ارزانی داشته و به همین دلیل و به خاطر انگیزه های آزمندانه هیچ وقت از تعرض، دستبرد و غارت مصون نبوده و هر روز شاهد ارتکاب جرایم گوناگون علیه میراث تاریخی، فرهنگی هستیم. یکی از این جرایم، «حفاری و کاوش غیرمجاز به قصد کشف میراث تاریخی، فرهنگی» است که سابقه ای طولانی در حیات تاریخ بشر دارد. از این رو حمایت از این ...