روایات بسیاری از شیعه و اهل سنت نشان می دهد که امام علی (ع) در آغازین روزهای در گذشت پیامبر گرامی اسلامی (ص) ، بنابر سفارش آن حضرت ، قرآن را در مجموعه ای گردآورد ، این مجموعه که به " مصحف علی (ع) " نامبردار است ، دربردارنده تاویل و تفسیر آیات قرآن محکم و متشابه و اسباب النزول بوده است و آیه های منسوخ پیش از آیات ناسخ قرار داشته اند و به همانگونه ، آیات مکی پیشتر از آیه های مدنی بوده است . برخی ...

فصل اول این نوشته به بررسی جایگاه سنت و قرآن در میان مسلمانان در عصر حاضر می پردازد. دیدگاههای متفاوت تعدادی از متفکران معاصر را مطرح و در قالب سنت گرا ، تندرو تجدد طلب تقسیم می کند. مباحث مطرح در شبه جزیره هندوستان و مصر بیشتر مطالب آن را تشکیل می دهد . از دیدگاه سنت گرایان قرآن و سنت کاملا لازم الاتباع هستند .سنت نیز همانند قرآن از سوی خدا نازل شده است. اما از نظر تجددطلبان ، سنت پیامبر(ص) بر...

ناامنی های اجتماعی و اقتصادی، بی ثباتی و متزلزل بودن شرایط حقوقی، وجود احکام ناسخ و منسوخ، بی قانونی، امکان مصادره اموال، وجود روابط خویشاوندی و هجوم سرمایه های بیگانه، زمینه های نارضایتی تجار را در عصر قاجار فراهم کرد. لزوم ایجاد این تغییرات سیاسی جهت آَشنایی تجار با غرب و ارائه مبانی نظری آن توسط روشنفکران و از طریق روزنامه ها ارائه شد. استقرار دولت مدرن که در آن محور اصلی قانون و ضابطه مندی ا...

ابومسلم محمد بن بحر اصفهانی از مفسران معزلی سده چهارم هجری است . برجسته ترین اثر وی تفسیر جامع التأویل لمحکم التنزیل که بر اساس مذهب اعتزال و با گرایشهای عقلانی تدوین شده بوده ، اکنون در دست نیست . در این مقاله پس از شرحی مختصر از زندگانی این مفسر گمنام به بیان آراء کلامی ، شیوه واژه شناسی ، و نظریه او پیرامون آیات ناسخ و تناسب آیات ، بر اساس آنچه دیگر مفسران از او نقل کرده اند ، پرداخته و نیز ...

 آراء امام على )ع( در زمینه علوم قرآنى و آثار منتسب به آن حضرت )ع( در این حوزه مورد بررسى قرار گرفته است. نویسنده، پس از گزارش تعریف‌هاى گوناگون درباره علوم قرآنى، به بررسى طرق روایى و معرّفى بخشهاى رساله علوم قرآنى منتسب به امام على )ع( پرداخته و دیدگاه‌هاى امام على )ع( را درباره تأویل قرآن، تنزیل قرآن، محکم و متشابه، عدم اختلاف و تناقض در قرآن، عام و خاص، اسباب نزول، ناسخ و منسوخ و اعراب قرآن ...

قانون ساختار نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی مصوب 1383، ساختاری مرکب از اصول، سیاست ها، اجزاء و ارکان را فراهم می کند که قوانین ماهوی در قالب آن، تنظیم و اجرا می شود. از این منظر، بررسی رابطه مقررات قانون نظام جامع با قوانین ماهوی سابق، از اهمیت ویژه و خاصی برخوردار است. در پژوهش حاضر، این بخش از قانون نظام جامع رفاه و تأمین اجتماعی درباره اصول و سیاست های این نظام مورد بررسی قرار گرفته و ثابت ش...

گستره ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش های علوم و تفکیک مرزهای دانش، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقی...

  نظر به تقارب اندیشۀ دو گروه سلفیان و اخباریان، از یک سو، و تمایز مبنایی آنان، از سوی دیگر، مقایسۀ آرای آن‌ها مورد پرسش قرار گرفت که سؤال محوری جستار کنونی است. لذا، تلاش بر آن است تا جایگاه خرد در فهم مسائل دینی از نگاه آنان مورد نقد و بررسی قرار گیرد.در این بررسی معلوم شد که سلفیان تنها بر ظواهر احادیث نبوی و سیرۀ عالمان سلف تکیه دارند و اخباریان ظواهر روایات معصومان (ع) را اصل می‌دانند. به...

گسترة ارتباط معنایی آیات، بسیار وسیع است، ولی اهداف، روش های علوم و تفکیک مرزهای دانش، سبب شده در هر دانشی به برخی از ابعاد ارتباط بین آیات توجه شود؛ برای دستیابی به نگرشی همه جانبه در مسئله طلاق باید ارتباط معنایی آیات در تمام جهات پنهان و آشکار مورد ملاحظه قرار گیرد. در این مقاله ضمن تبیین تعامل معانی آیات در سه حوزه دانش اصول فقه، تفسیر و زبان شناسی سعی شده مقولاتی نظیر عام و خاص، مطلق و مقی...

ناامنی‌های اجتماعی و اقتصادی، بی‌ثباتی و متزلزل بودن شرایط حقوقی، وجود احکام ناسخ و منسوخ، بی‌قانونی، امکان مصادره اموال، وجود روابط خویشاوندی و هجوم سرمایه‌های بیگانه، زمینه‌های نارضایتی تجار را در عصر قاجار فراهم کرد. لزوم ایجاد این تغییرات سیاسی جهت آَشنایی تجار با غرب و ارائه مبانی نظری آن توسط روشنفکران و از طریق روزنامه‌ها ارائه شد. استقرار دولت مدرن که در آن محور اصلی قانون و ضابطه‌مندی ا...