مقوله اشتراک لفظی از موضوعات مورد توجه زبان شناسان به ویژه معناشناسان است از آنجا که این موضوع در گذشته نیز مورد اتهام اهل لغت بوده است . در این مقاله تلاش می شود ، رویکرد قدما بویژه نظریات و استدلالات مخالفان و موافقان این پدیده در زبان عربی مورد بررسی قرار گیرد . در معناشناسی امروز ، مسئله چند معنایی (polysemy) ، که در ذیل روابط مفهومی در زبان طبقه بندی می شود ، بیان همان اشتراکات لفظی در ن...

در این نوشتار سعی بر این بوده تا به مؤلفه هایی از اندیشة ویتگنشتاین دوم که جایگاه نظری موجهی در برنامة فلسفه برای کودکان دارد پرداخته شود. چهار مؤلفة مهم در این پژوهش «زبان»، «دیدن و توصیف»، «بازی های زبانی»، و «معنا» است. نگرش پراگماتیستی ویتگنشتاین دوم به این مقوله ها را می توان در ساختار و شاکله بندی برنامه ای کاربردی در عرصة تعلیم و تربیت واکاوی کرد. متیو لیپمن و همکارانش با طرح برنامه ای ک...

مقولة فعل مرکب در زبان فارسی در دهه های اخیر مورد توجه و توصیف بسیاری از دستورنویسان و زبان شناسان ایرانی و غیر ایرانی با رویکردهای مختلف و در حوزه های گوناگون نحو، ساختواژه و به شکلی محدود در معنی ‍شناسی قرار گرفته است. با این وجود، معنی این افعال بر مبنای معنی شناسی شناختی چندان مورد بررسی قرار نگرفته است. این مقاله با هدف بررسی چندمعنایی فعل سبک«زدن» بر مبنای نظریة «معنی شناسی واژگانی شناختی...

مقالة حاضر دربارة بررسی تأثیر متغیر طبقة اجتماعی در گسترش واژگانی و ساختاری زبان نوشتاری دانش آموزان دختر مقطع ابتدایی شهر مشهد است. در این مقاله، در چارچوب نظریة بازیل برنشتاین که به بررسی تأثیر متغیر طبقة اجتماعی بر روی گونة زبانی دانش آموزان مقطع ابتدایی و کاربرد تعدادی از مقوله های دستوری شامل : تعداد واژه ، اسم ،... می پردازد، پرداخته شد تا به سؤالات تحقیق پاسخ داده شود. برنشتاین (1975) در...

زبان به عنوان ابزاری قدرتمند نقش بسزایی در ارتباطات اجتماعی ایفا می کند. با توجه به گسترش رسانه ها و ابزار ارتباط جمعی در عصر حاضر، بیم آن می رود که گونه های زبانی معیار گونه های غیرمعیار و منطقه ای را تحت تأثیر قرار داده و حتی منجر به خاموشی آنها شوند. لذا جهت جلوگیری از خاموشی گونه های زبانی مختلف و آمیزش نسبی آنها با یکدیگر، ضروری است که گویشوران بومی به توصیف و مطالعه ی دقیق این گویش ها بپر...

زبان تنها ابزار ارتباطی نیست بلکه در مسیر تکامل خود به بنیانی اجتماعی و فرهنگی تبدیل شده است که حاوی امکانات و محدودیت هایی برای شناخت، برقراری و جهت­دهی به مناسبات اجتماعی و حقوقی و فرهنگی است. در این بررسی این امکانات زبان و محدودیت های آن ­را در پرتو دیدگاه نظریه نسبیت زبانی به بوته تحلیل نهاده ایم تا در پرتو شواهدی از حوزه جامعه شناسی و مردم شناسی زبان به بررسی ادعای این نظریه مبنی بر تاثیر...

تعمیم مشخصه های اعضای یک گروه به دیگر اعضا، نه فقط در شکل گیری مفهوم، بلکه در مقوله سازی و استدلال نقش مهمی دارد. برای بیان مفاهیم عام از طریق اسم عام در زبان فارسی، چهار امکان در نظر گرفته شده است. هدف این پژوهش، بررسی فرایند درک و تولید اسم عام در کودکان پنج تا شش سال، میزان استفادة آن ها از امکانات صرفی، نحوی و نیز بررسی نقش و اهمیت اسم عام در شکل گیری مفاهیم، تفکر مقوله بنیاد و نگرش جهان شن...

بررسی و تحلیل خطاها در نوشتار متون انگلیسی دانش آموزان فارسی زبان دبیرستان با توجه به متغیر مقطع تحصیلی و جنسیت جهت شناسایی موارد مشکل آفرین در یادگیری و ارائه راهکار مناسب برای بهبود مواد آموزشی وشیوه های تدریس از اهمیت خاصی برخوردار است لذا این تحقیق به بررسی وتحلیل خطاهای زبان آموزان دختر و پسر در مقطع متوسطه پرداخته است تا با شناسایی موارد مشکل آفرین در امر یادگیری زبان دوم در جهت بهبود موا...

رده‌شناسی زبان­شناختی، به صورت هم‏زمان در پیِ بررسی شباهت‏ها و تمایزهای زبانی است. رده‌شناسی واژگانی نیز بر بررسی تنوع واژگانی تأکید دارد. بر این اساس، مقاله حاضر می­کوشد تا نشان دهد که هر یک از زبان­های فارسی، انگلیسی، فرانسه و آلمانی، واژه ­های موجود در قالبِ ادراکی-دیداری را چگونه مقوله ­بندی کرده­اند و چه شباهت­ها و تفاوت­هایی بین واژه­ های معادل در هر یک از این زبان­ها وجود دارد. در این راست...