نخستین معیار در ارزیابی صحت متن حدیث، قرآن کریم است؛ به این معنا که اگر احادیث وارده از پیامبر اکرم(ص) و ائمة اطهار با محتوای قرآن سازگار باشندف پذیرفته هستند، و در صورت ناسازگاری و مخالفت با نصوص و محکمات قرآنی به کنار افکنده می‌شوند، حتی اگر اسناد احادیث صحیح و معتبر باشند. لذا مقالة حاضر با روش توصیفی‌ـ تحلیلی روش علامه طباطبایی را در تفسیر المیزان دربار...

در مقاله ی حاضر، پس از مرور انواع کانونی سازی روایی و ابزارهای کلامیِ آن از نظر روایت پژوهان سنتی، با رده-شناسی تازه ای از اقسام کانونی سازی تحت عنوان «کانونی سازی فرضی» نیز آشنا خواهیم شد. منظور از کانونی سازی فرضی، امکان دریافت تجربه ای ادراکی مفهومی است از موضعی که کانونی ساز هرگز در آن حضور نداشته است. توصیف (و سپس تبیین) این نوع کانونی سازی نیازمند بهره گیری از دیدگاه های زبان شناختی و فلسف...

چکیده: برای سنجش اعتبار احادیث، می توان از سه راه استفاده کرد که عبارت است از منبع شناسی، سندشناسی و متن شناسی. هر یک از این راهها به انداز? خود، می تواند مومِّن حجّیت روایت باشد. پیش از ارزش گذاری احادیث بر اساس منبع، باید خود منبع تعیین اعتبار شود. برای تعیین اعتبار منابع نیاز به ملاکهایی است که از حیث حجّیت، قابل دفاع باشد. این ملاکها در سیر? عقلا وجود دارد و محدّثین با استفاده از راهنمایی های م...

تحلیل و بررسی کانون روایت و شگردهای روایی در آثار داستانی، استعدادها و قابلیت هایی را باز می نمایاند که به کشف ساختـار منسجم و دقیقی از روایت اثر منتهی می شود؛ از این رو تشخیص گوناگونی کـانون های دیـد، شکل های مختلف ارتباط راوی با کانون ساز و زاویه دید از اهمیت فراوانی برخوردار است. یکی از انواع تکنیک های روایی که می توان بر اساس آن توانمندی های داستان پرداز را در شکل دهی به ساختار و نظام روایی...

حکایت پردازی یکی از سنت های بسیار مهم در میان صوفیان بوده است. نویسندگان صوفی، همواره از حکایت به عنوان ابزاری برای گسترش اندیشه های خود استفاده می کرده اند. هجویری یکی از کسانی است که در پروردن این حکایت ها و غنا بخشیدن به آنها، نسبت به بسیاری از نویسندگان دیگر موفق تر عمل کرده است؛ تا جایی که برخی بر این باورند که هجویری را می توان بهترین عارفانه نویس ایران دانست. حکایت ها و شبه حکایت های صوف...

محمود دولت‌آبادی، یکی از داستان‌نویسان تأثیرگذار ایران، به‌ویژه در زمینة ادبیات اقلیمی است. رمان «جای خالی سلوچ» نخستین رمان این نویسنده است. این رمان از زوایای گوناگون ازجمله ویژگی‌های زبانی و ادبی، مطالعات جامعه‌شناختی، انسان‌شناختی و نیز روایت‌شناختی شایستة بررسی است. در این مقاله به بررسی سرعت روایت در این رمان (با تکیه بر نظریة روایت‌شناسی ژرار ژنت) و عوامل مؤثر بر آن پرداخته شده است. سرعت...