در مقاله‌ی حاضر، ضمن معرّفی اجمالی یوسف درّه حدّاد (1913ـ1979م)، نویسنده و اسقف مسیحی لبنانی و سوری‌الاصل، و مهم ترین آثار وی، مهم ترین استدلال‌های وی مبنی بر نصرانیت دعوت قرآن که عبارتند از: «حصر خطاب قرآن درباره‌ی اهل کتاب به بنی‌اسرائیل»، «معنای «نصاری» در اصطلاح قرآن»، «یکی بودن انجیل»، «انحصار رسالت مسیح(ع) در قلمرو تورات» و «انحصار دعوت مسیح(ع) به توحید توراتی» که غالباً براساس تفسیر آیات قرآ...

یکی از مسائل مورد اختلاف معتزله و اشاعره، مسئلۀ دائمی یا منقطع بودن عذاب فاسقان در جهنم است. هر یک از این دو گروه، استدلال‌های گوناگونی در اثبات دیدگاه خویش می‌آورند که دامنۀ آن به مباحث زبان‌شناسی قرآن کریم و واژه‌شناسی آن کشیده شده است. اشاعره معتقدند: واژۀ خلود در قرآن به‌معنی اقامت و مکث طولانی است، به گونه‌ای که در زمان آینده منقطع می‌گردد. در مقابل، معتزله بر آن هستند که این واژه بر اقامت...

برجسته سازی از ابداعات فرمالیست ها می باشد که آن را عامل به وجود آمدن زبان ادبی می دانند. برجسته سازی به دو صورت امکان پذیر است: نخست آن که نسبت به قواعد و قوانین حاکم بر زبان معیار، انحراف صورت پذیرد و دوم آن که بر قواعد حاکم بر زبان، قواعدی افزوده شود. به این ترتیب، برجسته-سازی از طریق دو شیوه ی "هنجارگریزی" ( قاعده کاهی) و "قاعده افزایی" تجلی خواهد یافت. برجسته سازی، یک نتیجه دارد و آن هم آش...

در ذهنیت ایرانی، باغ تصویری فراگیر دارد؛ به صورتی که آرمان باغ تقریبا در همه ی هنر ها نفوذ کرده است و به عنوان بخشی از هویت فرهنگی ایران زمین مطرح شده است. باغ در ذهن ایرانی به عنوان تمثیلی از بهشت، باغ بهشت مطرح است و این عامل حضور پردیس ها را در آثار هنری پر رنگ کرده است. همان گونه که در متن کتاب مقدس در سفر آفرینش به باغ عدن اشاره می شود، فردوسی نیز در آغازین ابیات شاهنامه، سرآغاز حضور بشر ب...

هدف تحقیقی و موضوعی این پایان نامه طرح و تبیین معنا و چگونگی ساز و کار تولید آن در تزئینات وابسته به معماری و به طور اخص در دو بنای دوره قاجار بوده است. بنای شمس العماره از مجموعه کاخ گلستان و دیگری مدرسه عالی شهید مطهری. در این میان تزئینات به معنای هر گونه خصوصیت زینتی که بتواند نیازهای زیبایی شناختی و جامعه شناختی را فراتر از هدف کاربردیش برآورده نماید؛ و نشانه شناسی به عنوان چهارچوب نظری ای...

ائتلاف لفظ با معنا، یکی از مولفه های علم بلاغت و از آرایه های بدیعی است که به معنای تناسب الفاظ با معانی مورد نظر متکلم، شاعر و یا نویسنده، در بافت- زبانی و موقعیتی- کلام است. این در حالی است که این تناسب، شامل تناسب سیمایی(ساختاری)، آوایی و معنایی بوده و هدف آن، تأثیر و ارزش ادبی در کلام و در نهایت، انتقال پیام به مخاطبان می باشد. سخنان امام علی (ع) در نهج البلاغه، که به همت سید رضی در سال 400...

مسئله زبان دینی از جنبه‏های مختلفی همچون جنبه معناشناسانه قابل بررسی است. مسئله اساسی درباره معناشناسی زبان دین آن است که آیا می توان و چگونه می توان زبان و مفاهیم به کاررفته درباره مخلوقات را به نحو معنادار، حقیقی، ایجابی و صادق درباره خداوند به کار برد؟ چگونه می توان اوصاف منتزع از مخلوقات امکانی و به طور عمده منطبق بر آنها را به خداوند نامتناهی واجب بسیط اسناد داد؟ در این نوشتار، با بررسی تط...

طبقه ‏بندی اعضا[1]، اصطلاحی است که ابتدا هاروِی ساکس[2] در اواسط دهة 1960 مطرح کرد. کوشش های اولیة ساکس به ارائة طرح اولیه‏ای از ابزار طبقه ‏بندی اعضا (mcd)[3] انجامید که در آن به خود طبقه‏ها و ویژگی هایشان پرداخت. مقالة حاضر، با هدف بررسی شیوه های طبقه‏بندی اعضا به مثابه رویکردی تحلیل گفتمانی، با بررسی برنامه های متمرکز بر موضوع های دینی پرگار که در فاصلة سال‏های 1389 تا 1392 از تلویزیون بی بی ...

در پی جویی نگرش بازتابیده در قرآن کریم به موضوع ادراک و فهم، با حوزۀ معنایی گسترده ای روبه رو می شویم که در آن مفاهیم متعددی به یکدیگر پیوند خورده اند. از مفاهیم بنیادین این حوزه، «تدبّر» است. افزون بر آیات متعدد قرآن که با کاربرد تعابیر مختلف از لزوم تدبّر گفته اند، در چهار آیه از قرآن کریم نیز با کاربرد هم ریشه های واژۀ تدبر، از این عمل همچون یک تکلیف، یا حتی غایت نزول قرآن یاد می شود. بناست که...

یکی از جلوه های بدیع و شگفت انگیر نهج البلاغه خروج الفاظ از دایره تنگ معانی و تجلی واژگان و جملات بسان نمادهایی دقیق و عمیق، تصاویری زنده و تابلوهایی گویا و جذاب است؛ تا بدانجا که می توان نهج البلاغه را رستاخیز سخن نامید؛ رستاخیزی که پس از آیات روشنگر قرآن کریم و سخنان شیوای پیامبر اکرم(ص) همانندی ندارد. این نوشتار با تبیین موضوع «نماد» و جایگاه آن در زبان، از تفاوت نماد با استعاره و تمثیل سخن ...