قرآن‏ پژوهان از گذشته‏ های دور، به بحث دربارۀ منابع تفسیر قرآن کریم توجه ‏کرده ‏اند. قرآن کریم، روایات، تاریخ، عقل و دستاوردهای قطعی علوم از جملۀ این منابع‏ اند. در این مقاله، ابتدا به برخی مفاهیم بنیادین، همچون تفسیر، منبع و منابع تفسیری، اشارۀ گذرا می‏ کنیم. به‏ دنبالِ‏ آن، دربارۀ دلایل منبع بودن قرآن کریم بحث می‏کنیم. این دلایل عبارت ‏اند از تصریح آیات قرآن کریم، سیرۀ عقلا در محاوره و سنت و س...

بهاءالدین محمدبن‏ حسین عاملی معروف به شیخ بهایی (د1031ق)، دانشمند نامدار قرن دهم و یازدهم هجری و از مشاهیر عصر صفوی، نویسنده ای پرکار بوده و با جامعیتی که در معقول و منقول داشته، نه تنها عصر خویش، بلکه آیندگان را تحت تأثیر قرار داده است. تحلیل و بررسی روش تفسیری شیخ بهایی، از مهمترین اهداف این نوشتار است. شیخ بهایی، به شیوه عقلی و اجتهادی، بر پایه ی منابع و مصادر متعدد، به تفسیر برخی از آیات قر...

از آن جا که حدیث شیعه از ابتدا با فرهنگ مکتوب همراه بوده است، روایاتی که امروزه به دست ما رسیده، ریشه در مکتوبات اولیه ای دارد که اصحاب ائمه (علیهم السلام) از فرمایشات ایشان می نگاشتند. این تألیفات در طی سال ها، دست به دست منتقل شده تا به صاحبان کتب اربعه و محدّثین پس از آن ها رسیده است. لذا کتب اصحاب ائمه (علیهم السلام)، منبع اصلی حدیث شیعه است. امّا در این باره نظریه ای وجود دارد، مبنی بر این ک...

کلام معصومان علیهم السلام منبع سرشاری از حکمت، معرفت و ادب تعلیمی است که از ظرفیت لفظی ومعنایی بالایی برخوردار است. یکی از مهمترین بخش­های صحیفه رضویه، «حرزیات» امام رضا (ع)  است که علاوه بر معارف والا و ارزشمند، از نظر انسجام واژگانی در حدّ اعلاست. در این مقاله سعی شده است در راستای کشف معانی نهفته در حرزیات این صحیفه وزین، مسأله‌ی باهم آیی واژگان بررسی و تحلیل گردد. نگارنده ابتدا با استفاده ا...

امروزه به دلیل تحولات جهان اسلام، تعامل شیعیان با پیروان دیگر مذاهب اسلامی نیازمند بازخوانی و تدبیر است. بر این اساس، سیرة اهل بیت علیه السلام در برخورد با سایر مذاهب اسلامی، می تواند الگوی مناسبی برای شیعیان باشد. بررسی متون دینی و تاریخی نشان می دهد، برخورد ائمه علیه السلام با مسلمانان غیر شیعه بر مبانی خاصی استوار بوده است. مقالة حاضر پس از شناسایی این مبانی، شیوه های برخورد اهل بیت علیه الس...

الحجاج بمعناه العام فعالیة لغویة خطابیة قائمة علی قضایا من شأنها الإقناع والتأثیر فی نفس المتلقی. وهو ظاهرة ملازمة لإنتاج الخطاب عند البشر مذ کانوا، بید أن الخطابات تتفاوت فی الحجاجیة. أما الیوم فنظریة الحجاج هی القاسم المشترک بین الجدل والخطابة، ویمکن وصف الحجاج بالحوار اللغوی القائم بذاته على الاستدلال البرهانی والحمل على الإقناع والتأثیر. والحجاج نستطیع أن نتلمسه فی شعر شعراء(آل البیت)، عل...

ادبیات متعهد اهل بیت (علیهم السلام) به مجموعه ای از آثار منظوم و منثور شاعران و نویسندگان متعهّد گفته می شود که درباره ویژگی ها و خصوصیات پیامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت ایشان قبل از بعثت آن حضرت به وجود آمده است. این نوع ادبیات برگرفته از عقاید و اندیشه های شاعر یا نویسنده می باشد و از همان قرون اولیه هجری در زبان عربی و فارسی دیده شده است. در این میان، اشعاری که در این باره سروده ...

چکیده ندارد.

شیخ بهایی یکی از شاعران عارف و ادیب و حکیم و عاشق اهل بیت علیهم السلام قرن دهم و یازدهم هجری قمری است که اشعارش از دیدگاه ادبیات تعلیمی بسیار ارزنده و در خور اهتمام است.دیوان اشعارش مشحون است از نکات اخلاقی و مفاهیم ارزشمند تربیتی که حال و هوای تعلیمی حاکم بر اشعارش احساسات پاک و عواطف باصفای خوانندگان را برانگیخته است.ارادت و عشق وی به همه ی اهل بیت علیهم السلام ،علی الخصوص وجود مقدّس امام رضا ...

چکیده موضوع این پژوهش تفسیر روایی اهل بیت (علیهم السلام) در سوره نمل است. هدف از آن ارائه تفسیری مبتنی بر روایات از این سوره و اهمیتبخشی به نقشی که روایات در فهم و تفسیر قرآن میتوانند ایفا نمایند و نیز نیل به منظور آیات از طریق روایات معصومان(علیهم السلام) و مقایسه مفاد ظاهری با مفاد روایی و سپس فهم پیامهای مورد تأکید در روایات تفسیری این سوره میباشد. در مفاد ظاهری به عظمت و و هدایت قرآن و...