پس از پیروزی انقلاب، گرایش علوم قرآن و حدیث ـ یکی از پنج گرایش رشته الهیات و معارف اسلامی ـ در دانشگاه ها، مؤسسات آموزشی، پژوهشی و حوزه های علمیه، به واسطه نیاز جامعه به علوم و معارف قرآنی و حدیثی، مورد استقبال چشمگیر علاقمندان قرار گرفت. اما متأسفانه، در طول دو دهه گذشته، به واسطه عدم تغییر جدی در برنامه، مواد و متون آموزشی، رفته رفته از همرای با نیازهای جامعه بازمانده و در حال حاضر، ضعف ها و ...

قرآن کتابی است که تمدن اسلامی دائرمدار آن تأسیس و نشو و نما یافته است. متنی کانونی که لف‌ونشر تاریخی آموزه-هایش به قبض و بسط تمدنی اسلام کمکی شگفت نموده است. در مقاله‌ی حاضر تلاش شده با بهره‌گیری از روش اسنادی و کتابخانه‌ای و با الهام از مفاهیم اسلامی و قرآنی به روشنداشت نقش معارف اسلامی در تصویب و کاربست مفهوم علمیت و تحول علوم انسانی از منظر طه عبدالرحمن پرداخته شود. جستار حاضر در پی آن است ک...

یکی از راههای شناخت دیدگاه افراد ‘ بررسی نگاه آنان به شخصیتهای مشهور تاریخ است. در مقاله ای دیگر با عنوان ((بانگ صغیر)) نویسنده‘به مقایسه ((دیدگاه مولوی درباره معاویه))با معارف قرآنی و روایی پرداخته است.در این نوشتار ‘ نگارنده دیدگاه مزبور را با واقعیتهای تاریخی می سنجد و آن را به نقد می کشد.

مَثَل، یکی از شیوه های بیانی قرآن کریم است. این کتاب عظیم الهی بسیاری از حقایق مکنون خود را در قالب مثل بیان می دارد. از آنجا که در روایات مأثوره از ائمة معصومین(ع) نیز در ذیل بعضی از آیات امثال القرآن تأویلات دقیق و لطیفی ارائه شده که به سبب آن تا حدودی معانی باطنی امثال القرآن روشن می شود؛ مقالة حاضر نیز برآن است تا برخی از امثال قرآنی را از منظر تأویل مورد کنکاش قرار دهد، بدان امید که عروس طلع...

اهل بیت^ بی شک و به شهادت قرائن عقلی و نقلی، قرآنِ ناطق و وارثان حقیقی علوم و معارف رسول خدا| به شمار می روند. در فرازهایی از روایات شیعی، اهل بیت^ با وصف «امیران کلام» ستوده شده اند. از آنجا که فهم معانی کلام به فهم کلمه یا کلمات وابسته است، بی تردید دقت نظر و کاوش در دیدگاههای تفسیری اهل بیت^ در تبیین معنا یا معانی مفردات قرآنی از اهمیت به سزایی در تفسیر قرآن برخوردار است. روش های تفسیر مفردات...

چکیده حشر اکبر یکی از مسائل کلامی است که فرق اسلامی بر آن اتفاق دارند و معارف مربوط به آن از حیث سعه مفهومی، گستره، محل و کیفیت وقوع درخور توجّه است. این معارف در مقاله حاضر با رویکردی عقلی نقلی از نگاه فریقین و به ویژه توجّه به تحلیل و رأی دو اندیشمند عقلگرا صدرالدین شیرازی و فخر رازی بررسی شده است. بدین منظور، به موازات صدق تعبیر «حشر اکبر» بر مرحله نخست قیامت کبرا تا تعمیم آن بر کل موقف قیامت ...

چکیده موضوع پژوهش در این تحقیق تجلی قرآن در ارزشهای حاکم بر قیام عاشوراست . هدف در این پژوهش ، اثبات رابطه تنگاتنگ بین قرآن و اهل بیت (علیه السلام) و لزوماً پرتو افکنی قرآن در ارزشهای انسانی و اخلاقی حاکم بر قیام عاشوراست که به همراه تفسیر و تحلیل آنها عرضه شده است . قلمرو تحقیق در این پژوهش از نظر زمانی دوران حیات امام حسین (ع) می باشد و از نظر مکانی از بدو حرکت سیدالشهداء و یاران با وفایش ...

مَثَل، یکی از شیوه‌های بیانی قرآن کریم است. این کتاب عظیم الهی بسیاری از حقایق مکنون خود را در قالب مثل بیان می‌دارد. از آنجا که در روایات مأثوره از ائمة معصومین(ع) نیز در ذیل بعضی از آیات امثال القرآن تأویلات دقیق و لطیفی ارائه شده که به سبب آن تا حدودی معانی باطنی امثال القرآن روشن می‌شود؛ مقالة حاضر نیز برآن است تا برخی از امثال قرآنی را از منظر تأویل مورد کنکاش قرار دهد، بدان امید که عروس طلع...