سابقه و هدف: در سال‌های اخیر، فرسایش خاک و تولید رسوب به‌خاطر اثرات اقتصادی و زیست محیطی آن یکی از مهم‌ترین مشکلات مشترک در سراسر جهان و به خصوص حوضه‌های آبخیز ایران می‌باشد. به‌همین دلیل، از سال‌ها پیش تحقیقات و بررسی‌های گسترده‌ای در زمینه برآورد فرسایش خاک در حوزه‌های آبخیز آغاز گردیده است. برای اندازه‌گیری هدر رفت خاک و مقدار رسوب معمولاً می‌توان از دو روش‌ مستقیم و غیرمستقیم اندازه‌گیری است...

پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان تأثیر کاربرد دو مقدار 5/4 و 8 لیتر بر متر مربع پسماند آلی و سازگار با محیط زیست ویناس بر زمان شروع، ضریب و حجم رواناب، هدررفت خاک، و غلظت رسوب در کرت‌های آزمایشی کوچک با شیب 20 درصد با استفاده از شبیه‌ساز باران با دو شدت 50 و 90 میلی‌متر بر ساعت و با تداوم 15 دقیقه روی خاک لومی-رسی-شنی انجام شد. نتایج نشان‌دهندة اثر معنا‌دار تیمار ویناس بر زمان شروع رواناب و غلظت ر...

برآورد مقادیر هدررفت خاک از طریق اندازه‏گیری شاخص‏های میدانی روشی کم‏هزینه و برای یادگیری و استفادة کاربران آسان است. به منظور اندازه‏گیری و ارزیابی مقادیر هدررفت خاک برآوردشده با روش شاخص‏های میدانی در حوضة آبخیز شهرک، نخست نقشة واحدهای کاری تهیه و شاخص‏های میدانی در واحدهای کاری اندازه‏گیری شد. پس از واسنجی و اعتبارسنجی مدل EPM برای منطقة مورد مطالعه، صحت مقادیر هدررفت خاک اندازه‏گیری‌شده با ...

اگرچه نقش تغییر کاربری زمین و جهت شخم در هدررفت خاک در اراضی مرتعی مورد مطالعه قرار گرفته است لیکن اطلاعات کافی در مورد نقش فعالیت‌های بشر در نواحی نیمه خشک به ویژه در ایران موجود نیست. بنابراین این مطالعه به منظور بررسی نقش تغییر کاربری و جهت شخم بر تولید رواناب و هدررفت خاک در مرتعی با پوشش گیاهی ضعیف در شمال غرب ایران در سال 1393 انجام گرفت. به این منظور چهار مرتع ضعیف با شیب‌های 6/12، 37/15...

مقدار رطوبت خاک سطحی، نقشی مهم و مؤثر در تولید رواناب و هدررفت خاک به­ویژه در مناطق خشک و نیمه­خشک دارد. به­همین ­منظور آزمایشی با هدف تعیین اثر رطوبت اولیه بر رواناب و هدررفت خاک در دو بافت خاک (لومی، لوم­رس­شنی) در زمینی بکر در محدوده دانشگاه زنجان با چهار سطح رطوبت اولیه (یک، چهار، هفت و 10 روزه) انجام شد. آزمایش صحرایی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملاً تصادقی در ابعاد کرت (80 × 60سانت...

اجزای مختلف جاده‌های جنگلی و نیز دامنه‌ها از مهم‌ترین منابع تولید رواناب سطحی، رسوب و گل‌آلودگی رودخانه‌های جنگلی و هدررفت خاک به‌شمار می‌روند. امروزه فرسایش خاک و پیامدهای آن، به یکی از مهم‌ترین معضلات محیط زیستی تبدیل شده است. پژوهش حاضر به‌منظور بررسی تأثیر شیب دامنۀ بالادست جادۀ جنگلی بر مقدار رواناب و هدررفت خاک با استفاده از باران‌ساز در قالب طرح کامل تصادفی در چهار طبقۀ شیب کمتر از 20 در...

در تحقیق حاضر، به بررسی میزان هدررفت خاک و رواناب در جاده های جنگلی و مسیرهای چوبکشی حوزه آبخیز دارابکلا در کلاسه های مختلف شیب طولی و بررسی رد چرخ ها و بخش های برآمده مرکزی مسیر پرداخته شد. بدین منظور، مبادرت به بررسی و اندازه گیری رواناب و هدررفت خاک طی انجام شبیه سازی باران با شدت ثابت 53.5 میلی متر در ساعت و تداوم 20 دقیقه و همچنین برداشت نمونه های خاک از عمق 20-0 سانتی متری در مجاورت هر یک...

ویژگی های خاک، متغیرهای مهمی در فرایندهای روان­آب و فرسایش خاک می­باشند. لذا این پژوهش برای بررسی شماری از متغیرهای موثر خاک در تولید روان­آب و هدررفت خاک، در اراضی کشاورزی واقع در محدوده شهرستان ساری انجام شد. جهت انجام نمونه­برداری از منطقه مورد نظر، شبکه بندی به صورت سیستماتیک جمعا در 60 نقطه، با فواصل 20 متر انجام گرفت. همچنین با بهره گیری از دستگاه شبیه­ساز باران اقدام به ایجاد باران شد. ش...

مهار فرسایش خاک اهمیتی بسیار در مدیریت و حفاظت از منابع آب و خاک دارد. بر همین پایه، روش‌ها و شیوه‌های مختلفی برای مهار فرسایش خاک معرفی و مورد استفاده قرار گرفته‌اند. یکی از فناوری‌های نوین در زمینه مدیریت منابع خاک و آب در سال‌های اخیر، استفاده از افزودنی‌های خاک می‌باشد. حال‌آن‌که ابعاد مختلف کاربرد آن در حفاظت خاک به‌طور جامع مد نظر قرار نگرفته است. از این‌رو پژوهش حاضر به‌منظور ارزیابی کمّی...

فرسایش آبی تحت تأثیر دو عامل فرسایندگی باران و فرسایندگی رواناب رخ می دهد. باران با انرژی قطرات، منجر به تخریب خاک و خاکدانه ها می شود و رواناب با نیروی تنش برشی، ذرات خاک را حمل می کند. ویژگی های باران مانند شدت، قطر قطره، سرعت حد و مدت در کنار ویژگی های رواناب مانند سرعت و عمق جریان از مهم ترین عوامل موثر بر فرسایندگی می باشند. هدررفت خاک در یک رخداد باران بسته به این که کدام عامل فرساینده غا...