بخش عمده‌ای از میراث حدیثی شیعه را «ادعیه مأثوره» و زیارات تشکیل می‌دهند. ‌‌از دوره‌های نخستین تدوین حدیث، این نکته مورد توجه محدّثان بوده و کتبی ‌را به این موضوع اختصاص داده‌اند.‌ از میان این کتب، مصباح المتهجد شیخ طوسی‌ از اعتبار و اهمیّت بیشتری برخوردار است. در میان ادعیه مأثور، ادعیه ماه رجب از نظر کثرت و مضمون با چهارده دعا جلب توجه می‌کند. تحلیل مضامین ادعیه ماه رجب بر اساس مصباح، محور این...

چکیده پایان نامه: شیخ حسین زاهدی عالم دربار شاه عباس ثانی صفوی در قرن یازدهم هجری مولف بیان الاسرار است که به نگرش کلامی و عرفانی شرحی بر چهل باب از مصباح الشریعه و مفتاح الحقیقهنگاشته است. وی در سال 1058 هجری قمری تألیف آن را به انجام رساند. شیخ حسین زاهدی توسط شیخ محمد مومن مشهدی به سلسله ذهبیه پیوند داشته و از شیخ محمد کارندهی (پیر پالاندوز) با عنوان قطب المتأخرین در این رساله یاد کرده است....

تفاوت قضایای تحلیلی و ترکیبی و کاربرد­های هر یک از آنها از مسائل مهم معرفت­شناسی و فلسفة تحلیلی است که ابتکار آن به نام «امانوئل کانت» رقم خورده­ است. بررسی سابقة این تقسیم و معرفی لایب نیتس به عنوان مبتکر واقعی آن اولین بحثی است که در این نوشته آمده­ است. تعریف قضایای تحلیلی و ترکیبی از نظر آیت الله مصباح یزدی و همچنین تعریف حمل ذاتی اولی و حمل شایع صناعی از منظر ایشان بحث بعدی این نوشتار است....

هدف از تهیه این رساله ارائه فرهنگی کامل و مستقل درباره اصطلاحات علوم اسلامی اعم از عرفانی و فلسفی و کلامی و فقهی نیست چرا که در این زمینه تحقیقات شامل و کامل از طرف علمای اعلام صورت گرفته است و بلکه همانطور که از عنوان رساله پیداست محدود به کتاب مصباح الهدایه عزالدین محمود بن علی کاشانی عالم و عارف قرن هشتم هجری است و عبارت از استخراج این اصطلاحات از متن کتاب و گردآوری تعاریف متعدد از نویسندگان...

در یکی از شماره های پیشین فصلنامۀ نقد کتاب میراث، مقاله ای باعنوان «معرفی و نقد کتاب مصباح الارواح» منشر شد. این نقد را مسعود طالبی نوشته است و در آن ادعاها و استدلال های فراوانی را بیان کرده تا مطالبی را اثبات کند. در این مقاله، علاوه سعی خواهیم کرد نشان دهیم بسیاری از استدلال ها و ادعاهای نویسنده خدشه پذیر است است و بالتبع، نباید نتایجی که برپایۀ این استدلال ها گرفته شده و دعاوی ای که در آن م...

صدرالدین قونوی، از شارحان مشهور مکتب ابن‌عربی، بیشتر آثارش را به عربی نوشته است، ولی رسائلی هم به فارسی به وی منسوب است. مع ذلک، صحت انتساب آنها به قونوی نیاز به بررسی دقیق‌تری دارد. با این حال، رسالۀ تبصرة المبتدی و تذکرة المنتهی که به طرح مسائل مهم عرفانی مانند ولایت، نبوت، ذات و صفات خداوند و امثال اینها پرداخته، از جمله آثار فارسی منسوب به اوست که تشکیک‌هایی در این خصوص میان برخی م...

نظریۀ استاد مصباح را می بایست در دو مبحث «تحلیل فعل اخلاقی» و «تحلیل گزاره های اخلاقی» بیان کرد. در بخش اول، استاد مصباح معتقد است که میل محوری و اصلی در انسان، «حب نفس» است؛ و آن کمال و مطلوبیتی که بیش تر از همه، منافع نفس را تأمین می کند، دوست داشتنی تر و علاقۀ انسان به آن افزون تر است. چنین مطلوبی را «کمال نهایی» می خوانند که مصداق آن، «قرب به خداوند» است. بنابراین افعالی که نسبت به این کمال...