تپة سگزآباد از جمله اوّلین محوطه هایی است که طی سلسله پژوهشهای باستان شناس دانشگاه تهران در دشت قزوین مورد کاوش قرار گرفته است؛ نتایج این پژوهشها حاکی از وجود استقراری مداوم از اواخر هزارة سوم تا اواسط هزارة اوّل ق.م. می باشد. اما طی کاوش اخیر دانشگاه تهران در مهر و آبان سال 1387، تپة سگزآباد تاریخ گذاری مطلق شد. براساس نتایج به دست آمده، استقرار محوطه در حدود 1700 ق.م. شروع شده و نیز جنوب تپه، ح...

منابع آبی در طول تاریخ بشر همواره از عوامل مهم در جذب استقرارگاه­های بشری بوده­اند، از­این­رو در پژوهش حاضر سعی شده است تا به بررسی نقش رودخانة شادچای در مکان­گزینی دو استقرارگاه پیش­از­تاریخ به­نام تپه­های میمون­آباد پرداخته شود. بنابراین ضمن مطالعات میدانی، به­منظور بررسی ویژگی­های رسوبی، از ترانشه محوطة باستانی و همچنین شواهد باقی­مانده از آبراهه­های دیرینه، نمونه­برداری صورت گرفت تا نتایج ح...

چکیده بناهای آرامگاهی در عصر اسلامی ایران نقش بسیار مهمی دارد. این بناها به طور گسترده در تمام نقاط ایران پراکنده اند و از آن ها اطلاعات دقیقی درباره سبک های معماری، تزیینات، مصالح و دیگر ویژگی های مربوط به ساختار و شکلشان می توان به دست آورد. وجود حکومت های شیعی زیدیه در قرن چهارم هجری قمری و مرعشیان در قرن هشتم هجری قمری و نیز مهاجرت سادات و علویان به داخل فلات ایران و مناطق ری، قصران، دماوند...

محوطة وسیع باستانی ویگل که در شمال شهرستان آران و بیدگل واقع شده است، در پاییز سال 1385 توسط نگارندگان، شناسایی و تحت بررسی روشمند باستانشناختی قرار گرفت که در نتیجه، بقایای دو شهر مستقل از هم با دو قلعه حکومتی مجزا شناسایی گردید. از آنجایی که به غیر از قلعه های مذکور، سایر فضاهای شهری، آثار معماری و قطعات مواد فرهنگی در زیر شنهای روان مدفون شده بودند، بررسی های باستانشناختی به دشواری انجام گرف...

در بهمن و اسفند 1384برنامۀ بررسی و شناسایی باستان­شناختی محوطۀ ریگ­سرای در شمال شهر ورزنه بر اساس یافته­های سطحی انجام و در طی آن نزدیک به صد محوطه شناسایی شد.ریگ سرای منطقه ای قدیمی است که در زیر تپه های شنی در حاشیۀ غربی تالاب گاوخونی مدفون شده است و با شهر ورزنه از سمت جنوب حدوداً 7 کیلومتر فاصله دارد. یکی از مهم ترین محوطه های شناسایی شده در این بررسی، محوطۀ سبای 9، موضوع مقالة حاضر است. با ...

محوطة کول‌تپه با ارتفاع 967 متر از سطح دریا تپه‌ای است به وسعت تقریبی 6 هکتار و به ارتفاع 19 متر از سطح زمین‌های اطراف که در میان باغ­ها و مزارع کشاورزی هادیشهر واقع شده است. دومین فصل کاوش در این محوطه نیز در راستای اهداف فصل نخست و به منظور روشن ساختن ابهامات جدول گاهنگاری شمال غرب ایران، مشخص ساختن نحوة سکونت در بخش‌های مختلف محوطه و البته پاسخ به برخی از پرسش­های اساسی؛ ازجمله فرآیند گذار ا...

چکیده باغ فضایی باز و گسترده است که بنا به الزاماتی می تواند برخی فضاهای بسته را در خود داشت ه باشد، اما آنگاه که فضاهای باز خردی را با انتظام های تعریف شده در خود جای م یدهد، صورتی از باغ پدید می آید حاکی از یکی از تنوعات باغ ایرانی که موضوعی قابل بررسی است. در باغ های بیرجند، انواعی از فضاهای باز خرد، در درون یا در پیوست باغ همراه شده و ترکیبی تازه پدید آمده است. این<b...

چکیده بناهای آرامگاهی در عصر اسلامی ایران نقش بسیار مهمی دارد. این بناها به طور گسترده در تمام نقاط ایران پراکنده اند و از آن ها اطلاعات دقیقی دربارة سبک های معماری، تزیینات، مصالح و دیگر ویژگی های مربوط به ساختار و شکلشان می توان به دست آورد. وجود حکومت های شیعی زیدیه در قرن چهارم هجری قمری و مرعشیان در قرن هشتم هجری قمری و نیز مهاجرت سادات و علویان به داخل فلات ایران و مناطق ری، قصران، دماون...

مهرها واثر مهرها از جمله مدارک ارزشمند جهت مطالعۀ ساختار اقتصادی، سیاسی و فرهنگی دورۀ سلوکی محسوب می­شوند. به سبب کمبود مطالعه و پژوهش­های منسجم در این زمینه، مجموعه­های بزرگی از بایگانی­های اداری سلوکی ناشناخته باقی مانده­اند. از جمله محوطه­های شاخص دارای اثر مهر و اسناد بایگانی شده این دوره، می­توان به شهرهای قومس، شوش، اروک، نیپور، بابل، سلوکیه و کدش اشاره نمود که هزاران نمونة ارزشمند را در ...

در این پژوهش آجرهای لعاب­دار هخامنشی به­دست­آمده از کاوش­های باستان­شناسی تل آجری برای شناسایی ترکیباتسازندة لعاب رویه و بدنة آجری به کمک روش­های شیمی تجزیه دستگاهی از قبیل: XRF،­XRD ،­ICP ، SEM-EDS و نیز میکروسکوپ نوری، آزمایش شده­اند. نمونة لعاب­های مورد­ مطالعه ظاهراً به رنگ‌هایی سفید و زرد می­باشد که به دلیل سپری کردن فرایندهای فرسایش به حالت پودری و رنگ­باخته درآمده­ است، به­طوری­که به کمک ...