اگرچه در مطالعات طراحی شهری و کیفیت مکان، بحث‌های فراوانی در ارتباط با اهمیت عناصر کالبدی‌- فضایی، معانی، ساختارهای اجتماعی و ... در ایجاد حس مکان شده است، اما در این بین، تحقیقات کمتری در مورد تعلق جمعی به مکان به عنوان پارامتری که به مکان معنا و مفهوم می‌بخشد، صورت گرفته است. این مقاله با تبیین شاخص‌های روابط مذکور و تحقیقات میدانی، به اندازه‌گیری و مقایسه آنها در یکی از محله‌های سنتی شهر همد...

مسأله مسکن و حاشیه نشینی از موضوعات شایع در علوم معماری و شهرسازی می باشد، اسکان غیر رسمی را می توان فرزند ناخلف این پدیده فراگیر دانست که ابعاد آن در جوامع امروز به سرعت در حال گسترش است. با توجه به اهمیت به تمام جنبه های وجودی شهر و مطرح شدن آن اعم از زیست محیطی، اقتصادی و فرهنگی، به عنوان پایه های گسترش و رشد شهری، مشکل سکونتگاه های غیر رسمی وارد فاز مطالعاتی جدیدی شده است و محققان علوم انسا...

داشتن مسکن و سرپناه مناسب و مطلوب، جزء حقوق اساسی هر انسانی است. به­دلیل نقش و کارکردهای متنوع مسکن، رضایت از آن، متغیر چندبعدی و پیچیده‌ای است که شامل ابعاد اجتماعی، اقتصادی، کالبدی و مدیریتی واحدهای سکونتی و محله­های احاطه‌کنندة آن‌ها می‌شود. نارضایتی از مسکن، بر کارایی و عملکرد اجتماعی افراد در همة عرصه‌ها تأثیر شایان توجهی دارد. از سوی دیگر، به­دلیل تحول­های سریع شهری و تغییر در کمیت و کیفی...

امروزه رویۀ غالب عملکردی در برنامه‌‌ریزی شهرهای کشور ما، بیشتر حرفه و تکنیکی است که از سوی بخش دولتی مستوفی می‌‌شود و حلقۀ گم‌‌شدۀ آن مشارکت جامعۀ مدنی و بخش خصوصی در ادارۀ امور شهری است. در این راستا بهترین الگو درجهت رفع نقیصۀ فوق، تحقق حکمروایی مطلوب شهری است که می‌‌توان تشکیل نهادهای مردمی ازجمله مدیریت محله‌‌محور را از آن قبیل به‌شمار آورد؛ ازاین‌‌رو هدف این پژوهش، ارزیابی شاخص‌‌های حکمروا...

نوسازی و بهسازی شهری اقدام مداومی است که در روند شهرسازی شهرهای تاریخی صورت میگیرد.هدف از اقدام نوسازی و بهسازی ،تجدید حیات سازمان فضایی و کالبدی است. احیای محله های تاریخی شهرها ، هم مستلزم نوسازی بافت کالبدی و هم استفاده اقتصادی فعال یا بهره برداری از بناها و فضاها است.بازآفرینی شهری با هدف ارتقاء مهارت هاو ظرفیت ها شهروندان را در مشارکت و بهره مندی از فرصت ها توانا می سازد، رویکرد بازآفرینی ...

همدان پیشینه ای کهن دارد که مدیون موقعیت طبیعی آن است؛ نخست دشت وسیعی که شهر در آن شکل گرفته، دوم کوه الوند که بر دامنه ی آن آرمیده است. این وضعیت جغرافیایی همدان را از دیرباز به یک مرکز زیستگاهی همیشگی مبدل کرده است. همدان در دوره ی اشکانی و ساسانی یک مرکز مهم اداری- بازرگانی بود. همدان در جنگ های فتوح توسط تازیان گشوده شد. این شهر در دور هی اسامی بر محور مسجد جامع و بازار گسترش یافت و مورد تو...

عدم توجه به ویژگی‌های خاص مکانی و فرهنگی و ارزش‌های بومی و محلی در فرآیندهای توسعه شهری منجر به یکنواختی سیما و ظاهر شهرها شده است و محلات شهری به‌عنوان مکان تبلور فرهنگ جایگاه و هویت خود را ازدست‌داده و همچنین جذابیت‌های ناشی از تمایزات مکانی و فرهنگی در این راستا کم‌رنگ شده است. در این راستا لزوم بازنگری در اقدامات مربوط به بازآفرینی در بافت‌های تاریخی به‌منظور استفاده از امکانات و پتانسیل‌ها...

امروزه ابعاد انسانی محله بیش از هر زمان دیگر مورد توجه برنامه ریزان و طراحان شهری قرار گرفته و انسان نیز به عنوان یک موجود اجتماعی به حضور در چنین فضاهایی علاقه فطری دارد. محیط علاوه بر عناصر کالبدی، شامل پیام ها و رمزهایی است که مردم بر اساس نقش ها، توقعات، انگیزه ها و دیگر عوامل آن را درک می کنند و در مورد آن به قضاوت می پردازند. تعلق به مکان، عامل مهمی در هماهنگی فرد و محیط، بهره برداری بهتر...

تعاملات اجتماعی یکی از مهم ترین جلوه های فضاهای شهری موفق می باشد. محلات شهری به دلیل نقشی که در زندگی و مناسبات اولیه مردم ایفا می کنند. از اهمیت خاصی در ایجاد روابط اجتماعی برخوردارند. امروزه توسعه و برنامه ریزی بر مبنای محلات شهر در مرکز توجه طراحان و برنامه­ریزان شهری قرار دارد این امر مستلزم درک نیازها و خواسته های شهروندان از محیط زندگی شان است. در مقاله حاضر روابط اجتماعی میان ساکنان محل...

چکیده میتوان گفت مهم ترین مشکلاتی که امروزه عموم شهر های جهان با آن رو به رو هستند، به وجود آمدن بافت های نامنظم و فرسوده پیرامون و درون شهرها است که معضلات متعدد اجتماعی فرهنگی اقتصادی و کالبدی خاصی را به دنبال داشته که برطرف کردن این مشکلات هزینه و زمان زیادی را می طلبد. فرسودگی در شهرها در دو بعد کالبد و فضا رخ می دهد، که این امر باعث به وجود امدن بی سازمانی، عدم تعادل، عدم تناسب و بی قوارگ...