بسیاری از تئوری های علمی هویات غیرقابل مشاهده ای را فرض می کنند که هرگز نمی توان وجودشان را به طور مستقیم اثبات کرد. تنها راه اثبات وجودشان از طریق پیش بینی های موفقی است که از آن تئوری-ها ناشی می شود؛ اما این رویکردی است که تنها رئالیست های علمی آن را قبول دارند و آنتی رئالیست ها نمی پذیرند. به عبارت دیگر، رئالیست ها معتقدند که می توان وجود هویات نظری را از موفقیت یک تئوری در عرصه ی پیش بینی ب...

طرح مسأله: این مقاله می‌کوشد با طرح دیدگاه‌های کلاسیک دولت رفاه، تناقضات ذاتی و پیامدهای منطقی آنها را نشان دهد و نظریه دولت رفاه پوپر را در مقابل این دیدگاه‌ها صورت‌بندی نماید و سپس آراء منتقدان معاصر دولت رفاه را مطرح کرده و میزان توانایی پاسخگویی هر کدام از مبانی فلسفی دولت رفاه را در مقابل نقد ناقدان به محک گذارد. و در ادامه به سؤال‌هایی که در پی می‌آید، پاسخ دهد: الف : رفاهی که مدنظر پوپر ...

ماکس وبر و کارل پوپر هر دو باره منطق و روش­شناسی علوم اجتماعی سخن گفته­اند. شماری از محققان غربی به­مقایسه میان دیدگاه­های این دو متفکر در باره روش­شناسی علوم اجتماعی پرداخته­اند. هدف مقاله کنونی ارائه تحلیلی نقادانه از میزان کارآیی دو مدلی است که به­وسیله وبر و پوپر برای بهره گیری از علوم اجتماعی پیشنهاد شده است. شواهدی وجود دارد که نشان می­هد پوپر از دیدگاه وبر درباره علوم اجتماعی مطلع بوده ا...

دراین پایان نامه حدسی از شرایر بیان و ثابت می شود که نشان می دهد در یک حلقه موضعی از نوع کوهن- مکالی شمارا، بعد مکان هندسی منفرد آن حداکثر یک است. بعلاوه نشان داده می شود که در حلقه های کوهن- مکالی موضعی، کوهن- مکالی شمارا بودن تحت موضعی سازی پایدار است. در ادامه ثابت می شود که تحت شرایطی ویژه، تعداد ناشمارا کلاس های یکریختی مدول های تماماً انعکاسی متلاشی نشدنی وجود دارند.

این مقاله از سه بخش تشکیل شده است. در بخش نخست، نظریه آنارشیستی فایرابند درباره معرفت به اجمال معرفی می­شود. در این بخش توضیح داده می­شود که چرا او مخالف پوزیتیویزم منطقی و فلسفة علمِ پوپر، لاکاتوش و حتی کوهن است و معتقد است که علم از سایر سنت­های شناختی برتر نیست. فایرابند تأکید می­کند تنها اصل ابدی که می­توانیم از فعالیت واقعی علم استخراج کنیم این است: "هر چیزی امکان­پذیر است". در بخش نخست، تم...

سیطره بی‌چون‌چرای اثبات‌گرایی بر فلسفه علم در سال‌های نخستین قرن بیستم با توجه به موج نقد آن توسط برخی از فیلسوفان علم در نیمه‌دوم این قرن دچار بحران و فروپاشی شد. دیدگاه‌های فیلسوفان علمی نظیر پوپر، کوهن و لاکاتوش زمینه‌را برای پیدایش نقدهای رادیکال‌تر به جریان کلاسیک فلسفه علم فراهم کرد. فایرابند در همین مسیر تلاش کرد در کتاب «برضد روش: طرح نظریه آنارشیستی معرفت» نوعی آنارشیسم روش‌شناختی را ج...

کارل ریموندپوپرباتکیه برمبانی نظری خودعملامعرفت قطعی راغیرممکن وغیرعلمی می دانست زیرا براین اعتقادبودکه شناخت(معرفت)تاحدودزیادی نسبی است وهرلحظه همانطوری که علم وفناوری درحال پیشرفت وتکامل است،معرفت هم مانندعلم بایدبازمانهوعصرخودپیشرفت کندوالبته نه پیشترازعلم،زیرادر آن صورت حالت پیشگویانه ای به خود می گیردکه مارا به ورطه تاریک تاریخ باوری وتسلسل می کشاندوبه این دلیل پیش بینی درعلوم انسانی غیر م...

در دهه‌های اخیر، عقلانیت به یکی از موضوعات مهم و بحث‌انگیز حوز‌ه‌های فکری مبدل شده است. فلاسفة متعددی هستند که شأن عقل و عقلانیت انسانی را کم‌اعتبار کرده و می‌کنند. پوپر ازجملة کسانی است که به عقل آدمی باور دارند. او برای نشان‌دادن توانایی عقل، اثبات‌گرایی و رویکردهای توجیهی را به‌کلی رد و با طراحی فلسفة علم ابطال‌گرا، عقلانیت انتقادی را مورد تأیید و تأکید قرار داد. در این مقاله نخست عقلانیت پو...

فعالیت‌های اصلی فلسفة علم، به مثابة یکی از شاخه‌های فلسفه، از 1890 در پی تلاش برخی دانشمندان علوم تجربی برای تأسیس مبانی جدید غیر متافیزیکی برای علوم تجربی استقرایی، آغاز شد. نکتة قابل توجه این است که ماهیت اصلی فلسفة علم، در پنج مرحله شکل گرفته است. هدف اصلی این مقاله این است که با توصیف مراحل پنج‌گانة مذکور، نحوة شکل‌گیری و تکمیل ماهیت اصلی فلسفة علم را به تصویر بکشد و نتایجی را از آن به دست ...

رشد علوم تجربی و تأثیرگذاری آن بر زندگی انسانها باعث گردیده تا عده ای به فکر مرزبندی بین علم و غیر علم بیفتند. با تشکیل حلقة وین مباحث روش شناسی حالت رسمی پیدا کرد، منتهی اندیشمندان وابسته به این حلقه با محدود کردن علم به علوم تجربی و کنار گذاشتن معارف دیگر، آنها راه حصول به علم را مشاهده و آزمون فرضیه ها قلمداد کردند. دامنة این دیدگاه به علوم انسانی نیز کشیده شد و عده ای با این رویکرد به مطالع...