نام موسی (ع) یکصد و سی و شش بار، یعنی بیش از دیگر پیامبران در قرآن کریم مذکور است. موسی (ع) در شعر مولوی نماد اولیا، هادیان مشفق، سالکان، پیشوایان سلوک، عامل قهر الهی و رمز عقل و رحمت و مظهر آداب دانان و مترسمان و پرسشگران بی غرض است. در مقابل وی ، فرعون نماد وهم ، نفس ، تن ، مکر و فریب ، تکبر، عناد ، قدرت صوری و ظاهری و رمز استغراق در عالم حس است. داستان تولد موسی(ع) نشانه ای است برای محتوم بو...

دراین رساله سعی شده است با دید اخلاقی با مسائل برخورد شود نه با تقسیم بندی عرفانی . قالب کار صرفا نه قالبهای اخلاقی کتابهایی چون اخلاق ناصری بوده است و نه قالب کتابهایی چون رساله قشیریه و دیگر کتب عرفانی، بلکه آنچه ازنظر مولا از لحاظ اخلاقی مهم است ، مبنای کار قرار گرفته است و فضیلت های اصلی بشمارآم است . سایر صفات خوب و بد اخلاقی که در نظر مولانا اهمیت دارد و تقریبا همه د سطح مطرح شده اند، درق...

مولوی و اکهارت هر دو به فراتر رفتن از معنای ظاهری و درک معنای باطنی کتب دینی خود یعنی قرآن و کتاب مقدس باور دارند. اکهارت گاه از وحدت معنای ظاهری سخن می گوید اما به کثرت آن معتقد است ومولوی ظاهرا به وحدت معنای ظاهری اعتقاد دارد. مولوی تفسیر کلام حق از حق را توصیه می کند و از نظر اکهارت معنی و حقیقت کتاب مقدس را باید با روحی که با آن گفته و نوشته شده جستجو کرد و البته با سخن مولوی درباره قرآن تف...

    چکیده مأخذیابی و ریشه­شناسی حکایات مثنوی، به طور رسمی، سابقه­ای به قدمت تألیف کتاب مآخذ قصص و تمثیلات مثنوی دارد و بدون شک، این پژوهش کم­نظیر، بسیاری از ابهامات موجود در این زمینه را مرتفع کرده­است. با این همه، مطالعات انجام­یافته در این باره، حکایت از آن دارد که در ریشه­یابیِ قصّه­های مثنوی، نمی­توان به مأخذی واحد ارجاع داد. مثنوی مولوی، حاصل ارتباط و تعاملِ فکری مولانا با خیل کثیری از منابع ...

فیه ما فیه یا مقالات مولانا مجموعه سخنان مولاناست که در مناسبت های گوناگون و دیدارهایی که امیران و وزیران و بزرگان شهر با مولانا داشته اند، ایراد شده است. این کتاب سرشار از اسرار، رموز، لطایف و نکته سنجی هایی است که زیر و بم احوال و اطوار مولانا را نشان می دهد. فیه ما فیه مبین ابعاد و زوایای پنهان و آشکار روح مولاناست که نسبت به درجه اهمیت و ارزشی که دارد، کمتر بدان پرداخته شده و در بین آثار ...

«مثنوی معنوی» حاصل تطور و سیر قصه‌ها در طول زمان است. این قصه‌ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان‌پردازی است. «تفسیر کمبریج» نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان‌هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده‌اند. این داستان‌ها در «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» می‌توانند از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرن...

با ملاحظه و بررسی تطبیقی مثنوی معنوی و دیوان شمس، اندیشه‌ها و مضامین مشترکی در این دو اثر عظیم ادبی دیده می‌شود. برخی از این اندیشه‌های مشترک، در دیوان شمس به‌اجمال و ابهام و در مثنوی مشروح و با‌ روشنی بیش‌تر آمده است. از این‌رو، مقایسة این دو اثر بزرگ و یافتن مطالب و نکات مشترک آن‌ها می‌تواند در برطرف‌کردن ابهام ابیاتی از دیوان شمس نیز مؤثر افتد. در مقالة‌ حاضر، علاوه بر جست‌وجوی اندیشه‌های مش...

«مثنوی معنوی» حاصل تطور و سیر قصه‌ها در طول زمان است. این قصه‌ها راه شناخت ورود به دنیای مولانا و آشناشدن با خلاقیت وی در عرصه داستان‌پردازی است. «تفسیر کمبریج» نیز از تفاسیر مهمی است که مخصوصاً از جنبه ادبی اهمیت دارد و دارای داستان‌هایی است که به اقتضای مطلب در جای جای کتاب پراکنده‌اند. این داستان‌ها در «مثنوی معنوی» و «تفسیر کمبریج» می‌توانند از دیدگاه‌های مختلف مورد بررسی قرار بگیرن...

نگارنده در این رساله سعی نموده است که با تفحص و جستجو در شش دفتر مثنوی معنوی ابیاتی را که جوهر شعری و عنصر خیال و خیال انگیزی در آنها بکار رفته است ، استخراج نموده، انواع آرایه های معنوی و زیبائیهای شعری موجود در این اثر را ارائه نماید.

ساختار اصلی این تحقیق ، بررسی تجلی آیات قرآنی در دفتر اول مثنوی و انگیزه های مولوی از به کارگیری آیات قرآنی در مثنوی معنوی است. در فصل اول، به شرح حال زندگانی مولوی پرداخته شده و مراحل رشد و بالندگی و تاثیر پذیری وی از پدر و ارباب معرفت، مورد کاوش قرار گرفته است. دراین فصل نیز، بطور تقریبا مستوفی ، عقاید و افکار عارف و شاعر کم نظیر مولوی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است، و سعی گردیده با مراجعه...