از آنجا که بخش عمدة تاریخ نقاشی ایران را کتاب‌آرایی‌ تشکیل می‌دهد، برای ریشه‌یابی سابقة تصویری بسیاری از مضامین، همچون اساطیرِ ایران باستان، باید به این منابع مراجعه کرد. جمشید یکی از شهریاران مطرح اساطیری با ریشه‌های هند و ایرانی است که در شاهنامه‌های مصور بسیاری به تصویر درآمده ‌است. مجلس پادشاهی جمشید که در شاهنامة بایسنقری و مکتب هرات و در عهد تیموری خلق شده، از جمله سرآمدان آثاری با این مضم...

شمایل، انگارهای تصویری است که به بازنمایی متکثر یک متن میپردازد، معمولا از یک متن دینی سخن میگوید و به تصویرگری روایتها و شخصیتهای دینی میپردازد. شمایلنگاری در ایران اسلامی، از دوره مغول آغاز میشود و اختصاص به هنر شیعی یا سایر فرقههای دین اسلام ندارد. نخستین کتابی که به طور اختصاصی به شمایلنگاری شیعی میپردازد، خاوراننامه ابنحسام خوسفی است که فرهاد نگارگری آن را به عهده داشته است و شمایل امیرالم...

یاکوبسن (1959) در طبقه بندی سه گانه اش، ترجمه بین نشانه ای را یکی از انواع ترجمه ذکر می کند که در آن وسیله ارتباط تغییر پیدا می کند. هدف تحقیق حاضر بیان و اثبات این مطلب است که ترجمه بین نشانه ای، همانند ترجمه بین زبانی، میتواند اثر اصلی را تحریف کند. وقتی که متنی در زبان مقصد ترجمه میشود و به صورت مصور هم در می آید اجزای تصویری و عکس ها گاها متن اصلی را در سطوح مختلف زبانی و فرهنگی تحریف میکنن...

هدف پژوهش حاضر، بررسی شگردهای تعامل متن و تصویر در کتاب "هیچ هیچ هیچانه" است. به این منظور، اثر یادشده که شامل 52 شعر از هفت شاعر نام‌آشنای کودک ایران است، مورد بررسی قرار گرفت. روش پژوهش تحلیل محتوای قیاسی- استقرایی و واحد تحلیل، هر شعر به‌همراه قاب تصویری آن است. این بررسی به دو پرسش بنیادی پاسخ می‌دهد: 1- آیا شعرها و تصویرهای این کتاب هیچانی هستند؟ 2- شگردهای ارتباطی شعرها و تصویرهای این کتا...

بر خلاف مکتب فرانسوی ادبیات تطبیقی که مطابق آن، صرفاً می‌توان به مقایسۀ دو متن نوشتاری با لحاظ شرایطی پرداخت، در رهیافت آمریکایی، تطبیق متون ادبی با هنرهای مختلف، از جمله سینما امکان‌پذیر است، که منجر به درک بهتری از ادبیات می‌شود. از آن‌جا‌ که رمان و فیلم مشترکات زیادی دارند، از بسیاری جهات به یکدیگر شبیه هستند، و دو ژانر قیاس‌پذیر محسوب می‌شوند. این مشترکات، زمینۀ مناسبی برای بحث دربارۀ فیلم س...

تاریخ دین زردشتی به لحاظ مستندات چندان غنی نیست و این کم‌بود هم در منابع نوشتاری و هم در منابع تصویری به چشم می‌خورد. بسیاری از متون مربوط به این دوره از بین رفته و بخش عمده منابع برجا مانده در سده‌های بعدی به نگارش در آمده‌اند و تا مدتها بنا به سنّت شفاهی حفظ شده‌اند. از طرف دیگر، دین زردشتی با شمایل‌پرستی مخالف بود و به همین سبب منابع تصویری دینی به جا مانده نیز بسیار اندک است. زردشتیان معت...

اشعار حافظ به دلیل ابهامات پیچیده، معنای غیرصریح و امکانات تفسیری گوناگون قابلیت تصویری کمتری نسبت به شعر دیگر شاعران فارسی زبان دارند؛ از این رو نسخه‌های مصور کم‌شماری از دیوان وی در دست است و عمده نمونه‌های تصویرشده نیز متعلق به عصر صفوی و پس از آن می‌باشند. مسئله اصلی در پژوهش حاضر معرفی و مطالعه یکی از این نمونه‌های نفیس و مهجور است که در سال 926 ه.ق پدید آمده و هم اکنون در کتابخانه دانشگاه...