چکیده در چند دهه گذشته در چارچوب سنت انتقادی، گفتمان غالب غرب و روایت سازی های کلان آن در مورد تفاوت های انسانی (نژاد، قوم، ملیت و جنسیت) بخصوص فرهنگ، مذهب و تاریخ اسلام و مسلمانان و تصویر منفی از زن مسلمان از مقوله های پراهمیتی بوده که مورد بررسی و نقد و بازبینی اندیشمندان قرار گرفته است. این رساله در صدد است با الهام از آثار متفکرانی چون ادوارد سعید، که بر آن است صورتبندی های استدلالی آثار ف...

پژوهش حاضر با هدف تبیین مفهوم وحدت و همگرایی به جمع بندی و ارزیابی آراء و اندیشه‌های تفسیری علمای مسلمان بویژه شیخ عبدالجلیل قزوینی در قرن پنجم هجری می‌پردازد. طرح این موضوع در عصری است که اختلافات و منازعات مذهبی فراوانی میان شیعیان و اهل سنت دراقصی نقاط مختلف سرزمین‌های اسلامی مطرح بوده و متفکران مسلمان را بدین اندیشه وا داشت که بسیاری از مسائل و نظریات تفرقه افکنانه و اختلاف برانگیز مذهبی را...

 این مقاله به بررسی جایگاه صلح و جنگ در اسلام می‌پردازد. گروهی از مسلمانان با استناد به آیات متعدد قرآن در مورد جهاد، بر اصالت جنگ در روابط با دیگران تأکید دارند که این نوع نگاه را می‌توان در بین جریانات سلفی تکفیری و وهابی جهادی و جریاناتی همچون القاعده و داعش بخوبی مشاهده کرد اما در مقابل این نگرش، بخشی از متفکران مسلمان با نقد دیدگاه مذکور بر اصالت صلح در اسلام تاکید می کن...

تحولات گستردۀ علمی، سیاسی و اجتماعی که از چند سدۀ گذشته در جوامع مختلف و خصوصاً کشورهای غربی آغاز شده است و تاکنون ادامه دارد، پرسش­های گوناگونی را در عرصه­های مختلف، پیش­روی متفکران قرار داده است. در این میان، فضل الرحمان یکی از متفکران مسلمان به دنبال یافتن پاسخ برای این سؤالات، بر اساس کتاب و سنت برآمد که شاید مهمترین آن چگونگی تلائم عقاید، ارزش­ها و احکام دینی با تحولات مورد اشاره باشد. بناب...

در این رساله پرسش اصلی این است که وحدت مسلمین در اندیشه متفکران مسلمان معاصر چیست؟ د رفصل نخست، از کلیات و مقدمات تحقیق سخن به میان آمده، موضوع بیان سوال اصلی هدف تحقیق سابقه و ضرورت تحقیق فرضیه تحقیق شرح و توضیح داده شده است. در این فصل سوال اصلی به چهار سوال فرعی تقسیم شده که محتوای فصول بعدی را تشکیل داده است. در فصل دوم مبانی و ارکان وحدت مورد بحث قرار گرفته، مهم ترین آنها عبارت است از : 1-...

چکیده: اهتمام به معنویّت در جهان امروز، ناشی از احساس خلأ در دنیای صنعتی است. در این میان، اهتمام به معنویّت اسلامی، ضروری است. در این نوشتار، به بررسی اهداف و ویژگی‌های معنویّت در منظر حکیمان و عرفای مسلمان پرداخته شده است. معیار و منشأ برای معنویت فعل عبارت است از نیّت و معرفت به فعل و جهت‌گیری اخلاقی آن. هدف زندگی معنوی از دیدگاه آن‌ها عبارتند از: ارتقای شناخت توحیدی در مراتب مختلف توحید و ارتقا...

اینمان گروی بنا به تعریف مؤلف «نظریه‌ای است که براساس آن باورهای دینی نیازمند توجیه معرفت شناختی نیست» (ص 14). مراد مؤلف از توجیه معرفت شناختی آنطور که از مطالب کتاب برمی‌آید همان استدلال و در واقع توجیه استنتاجی است. ایمان گروی بنا به تعریف فوق دامنه گسترده‌ای دارد و در میان متفکران مسلمان هم نشانه‌هایی از آن وجود دارد، اما مؤلف محترم تنها به بررسی سه چهره برجسته در سنت ایمان گروی که مربوط ب...

امروزه بحث از منشأ دین، در شمار بحث های فلسفۀ دین و کلام جدید قرار گرفته و هنوز نمی توان تبیین نهایی و مورد اجماعی در این باره به دست داد. با این وجود، از جمله دیدگاه و رهیافت های مهم درباره دین، نظریه های کارکردی آن است که بر پایه مبانی خاص نظری، منشأ و خاستگاه دین با توجه به کارکردهای فردی و اجتماعی آن در دو رهیافت روان شناختی و جامعه شناختی توجیه و تبیین می گردد. در برخی آثار و اندیشه های مت...

چکیده مقاله حاضر به بررسی اثر گذاری اندیشه های اقتصادی محققان مسلمان بر مکتب اسکولاستیک (مَدرسی) در قرون وسطی با تکیه یر روش تحلیلی توصیفی می پردازد. هدف آن، ضمن نشان دادن اثرات یادشده، پیدا کردن زمینه های مشترک فکری در تاریخ ادیان بوده که موجب درک سنت ها و ریشه های فکری مشترک زمینه ساز افزایش همکاری و تقویت پیوندهای موسسات دینی اقتصادی میان ادیان می باشد. در این نوشتار ابتدا به تبیین شرایطی که ...

مباحث معرفت شناسی در نیمه قرن بیستم به مباحث مربوط به معرفت گزاره ای اختصاص یافته است؛ معرفت شناسان این دوره ازمیان معانی لغوی یا کاربردهای متعدد واژه معرفت صرفاً معرفت گزاره ای یا همان باور صادق موجه را لحاظ می کنند و رویکرد معرفت شناسی فضیلت گرا یکی از جدیدترین رویکردها در باب مفاهیم اساسی معرفت شناسی نظیر موجه سازی است؛ ویژگی اساسی و مشخصه بنیادین این نظریه ها این است که موجه سازی و معرفت بر ...