اگر قائل به تقسیم موضوعات مربوط به فلسفه ی اخلاق، به سه شاخه ی اخلاق توصیفی؛ هنجاری یا دستوری؛ و اخلاق تحلیلی یا فرااخلاق باشیم، بی گمان نظریه ی نتیجه گرایی و وظیفه گرایی را باید زیرمجموعه ی اخلاق هنجاری یا دستوری قرار دهیم؛ زیرا مباحث آن جنبه ی مصداقی دارند و به خوب یا بد و مطلوب یا نامطلوب در امور واقع می پردازند. یکی از مهم ترین گرایشات اخلاق هنجاریِ نتیجه گرا «فایده گرایی» است که مقاله ی حاض...

از بحث‌های فلسفی مورد اهتمام در فلسفة اسلامی و فلسفة غرب مشخص کردن مرزهای شناخت عقل انسانی از واقع است. به تبع مرزهای وجودی عقل در شناخت، مرزهای سخن و گفتار عقل در مقام اخبار از واقع به میان می‌آید. در مقالة حاضر کوشش شده است تا مرزهای شناختاری و گفتاری عقل با ملاک‌هایی بیان شود که با توجه به آن‌ها سکوت‌های ممکن و سکوت‌های ضروری عقل در مقام اخبار از واقع مشخص شود. در عین حال، متعلق سکوت ضروری ع...

مسئولیت کیفری اشخاص دارای نقیصه عقلی، از جمله موضوعاتی است که در قوانین کیفری کشور ما مسکوت مانده است. این اشخاص کسانی هستند، که رشد عقلی و هوشی آن ها در مرحله ای از تکامل ناقص مانده، لذا از نظر میزان هوشبهر (iq) از افراد متعارف و معمول جامعه در سطحی پایین تر می باشند. لازم به توضیح است، با وجود این که در کتب معتبر فقهی این اشخاص به (عته) معروف بودهو فاقد مسئولیت کیفری معرفی شده اند؛ اما بین حق...

این نوشتار در پی آن است تا با ارائه تبیینی از لذت، کمال و هویت انسان در حکمت صدرا و بیان سودگرایی عمل‌محور بنتام که ارزشمندی فعل را مبتنی بر لذت آن می‌داند و تبیین معیارهای هفت‌گانه او و نقد آنها نشان دهد در حکمت صدرایی وجود کمال بر وجود لذت برآمده از کمال تقدم دارد. انگیزه انسان عادی در انجام فعل ابتدا رسیدن به لذت، سپس نایل شدن به خودِکمال است؛ بنابراین در این حالت، لذت به‌لحاظ وجودی مؤخر از ک...

نسبت میان زندگی اخلاقی و لذت و درد یکی از پرسش‌های مهم فلسفی است. آیا انسان اخلاقی لزوما لذت بیشتری از زندگی و عمل اخلاقی خود می‌برد؟ یا نه، اخلاق نسبتی با زندگی لذت‌بخش ندارد. و حتی چه بسا فرد غیراخلاقی لذت بیشتری از زندگی خود ببرد. ما در این مقاله این پرسش مهم را از نظر ارسطو به عنوان یکی از مهمترین فیلسوفانی که در این حوزه سخن گفته است بررسی می‌کنیم. نسبت میان حالات اخلاقی و لذت در فلسفه ارس...

در میان مباحث پیچیدة نفس، تقریرات ابن‌سینا در مورد لذت اندک اما قابل توجه است. از نظر او لذت از کیفیات نفس و بدیهیات است، از همین رو ابن‌سینا تلاش کرده است به جای تعریف ماهوی لذت، از ابهام آن بزداید و آن را فقط توضیح دهد. او لذت را ادراک امر ملائم با قوة مدرکه می‌داند. ملائم از نظر او کمال و خیر قوة مدرکه یا فعل خاص آن است. ابن‌سینا در تبیین فرآیند لذت از کمال و خیر دیگری نیز سخن به میان آورده ...

اسلام بعضى از رفتارها مانند نگاه کردن به موى زن نامحرم را که اغلب هیجان جنسى در پى دارند به طور مطلق ممنوع دانسته و بین حصول لذت و عدم آن و قصد لذت و عدم آن تفاوتى نمى گذارد. رفتارهاى بسیار دیگرى نیز وجود دارد که گاه با تلذذ همراهند اما به صورت اولى حرام نشده اند. آیا صرف حصول میل جنسى باعث حرمت این اعمال مى گردد؟ دو مقوله قصد لذت و علم به حصول لذت در حرمت این اعمال چه تأثیرى دارند؟ بنابر آیات,...

پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل علی‌رابطه‌ای بین نگرش مذهبی، شادی، لذت و سلامت روان در دانشجویان انجام شده‌است. نمونۀ پژوهش، شامل 175 نفر از دانشجویان دانشگاه اصفهان بود که به روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای، انتخاب شدند. پرسشنامۀ نگرش‌سنج مذهب، پرسشنامۀ شادکامی آکسفورد، مقیاس خوشکامی اسنیت- هملیتون و پرسشنامۀ سلامت عمومی 28 سؤالی، به‌عنوان ابزار پژوهش، استفاده شد. جهت تحلیل داده‌ها از روش‌های آم...

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر کیفیت دوست ورزشی بر لذّت، و تعهد‌ ورزشی نوجوانان فوتبالیست بود. نمونة آماری این پژوهش شامل 134 نوجوان (12 تا 16 ساله) شرکت‌کننده در مدارس فوتبال شهرستان شاهرود بود. برای گردآوری داده‌ها از پرسش‌نامه‌های استاندارد کیفیت دوست ورزشی، لذت، و تعهد‌ ورزشی استفاده‌ گردید. نتایج حاکی از آن بود که تأثیر کیفیت دوست ورزشی، و تعارض ‌ارتباطی، بر لذت ‌ورزشی، معنا‌دار است ام...

از جمله موضوعاتی که فلاسفه اهتمام زیادی به آن داشته اند چیستی سعادت انسان و نسبت لذت با آن است. سن توماس اکویناس در سنت فلسفه مسیحی، و صدرالمتالهین شیرازی در سنت فلسفه اسلامی به این موضوع پرداخته اند و معتقدند هرگاه انسان در خصیصه خود که قوه عقل است به فعلیت کامل رسید، و عالیترین معقول را تعقل کرد به سعادت رسیده است؛ و از آنجا که لذت را ادراک و نیل به چیزی که ملائم قوا است می دانند طبعا عالیتری...