قلعه ایرج، با حدود 190 هکتار وسعت، یکی از محوطه­های تاریخی مهم ایران در دشت تهران است. تاکنون مطالعات پراکنده­ای راجع­به این محوطه انجام‌ پذیرفته که هیچ‌گاه نتوانسته است آن‌چنان‌که باید، ابعاد تاریخی و باستان­شناسی قلعه ایرج را شناسایی کند. تمامی مطالعات پیشین، تنها بر مشاهدۀ داده­های سطحی محوطه و بقایای معماری حصار مبتنی بوده است؛ از این‌رو،    نمی­توان با اطمینان درخصوص برخی از ابعاد باستان­ش...

قلعه دختر فیروزآباد با عملکردهای کاخ و قلعه به عنوان بنایی ارزشمند از اواخر دوره اشکانی و مظهر تجلی خلاقیت های معمارانه ای است که در طول سالیان گذشته الگوی بناهای عظیمی شده است. بنابراین باید به عنوان سند تکامل تاریخ معماری ایران به درستی شناخته شود که در این مقاله به نقد ساختارگرایانه آن پرداخته خواهد شد. پرسش های جهت دهنده تحقیق پیرامون تحلیل و یافتن نسبت رابطه و کشف راهکارهای معمارانه به کار...

قلعه دره سی (دره قلعه) دره ای جنگلی و سرسبز است که در جنگل های ارسباران در شمال استان آذربایجان شرقی و در سه کیلومتری جنوب غرب شهرستان کلیبر قرار دارد. تنوع زیستی و اکولوژیکی حاکم بر منطقه، جنگل های ارسباران را تبدیل به یکی از مناطق منحصربه فرد ایران کرده است. در پژوهش پیش رو، ارزش تفریحی پارک قلعه دره سی به عنوان حداقل ارزش تفریحی جنگل های ارسباران با استفاده از روش ارزش گذاری مشروط برآورد شد....

با ورود اسلام به ایران، فرهنگ و تاریخ پیش از اسلام را گروه‌هایی از ایرانیان دانش‌دوست حفظ کردند که در باختر کهگیلویه و خاور ارجان، پیرامون قلعه جص می‌زیستند. بررسی قلعه جص و جایگاه علمی و فرهنگی آن از اهداف مهم این پژوهش است. قلعه‌ای که براساس منابع تاریخی، در حفظ تاریخ پادشاهان پیش از اسلام و آداب‌ورسوم  ایرانی و علوم زرتشتی نقش مهمی داشت و از مهم‌ترین قلعه‌های اشغال‌شده توسط اسماعیلیان نزاری ...

بازشناسی بینش و اندیشه ی تاریخنگاری ایرانیان از خلال منابع تاریخ نگاری اسلامی در قرون نخستین نشان می دهد که تاریخنگاری در ایران باستان از جایگاه برجسته ای برخوردار بوده و به ابتکارات و نوآوریهایی دست یافته که در نوع خود در آن زمان بی نظیر بوده است.یکی از این گونه اندیشه ها تلفیق تفکر تاریخنگاری با هنر نگارگری و نقاشی در خلق آثار تاریخی مصور و منقش بوده است که طی فرآیندی طولانی در ایران باستان د...

نقاشی ایرانی بر خلاف دیگر سنن شرقی به دلیل شرایط خاص رشد و نمو آن از داشتن رساله های نظری در باب اصول و تاریخ اش چندان بهره ای ندارد. متون موجود در این باب در حد انگشتان یک دست نیز نیستند. از این جهت رساله قانون الصور منبع مهمی به شمار می آید چرا که توسط یک نقاش اهل ادب تالیف شده است.

تاکنون قلعه­های استان چهارمحال و بختیاری از منظرگاه مطالعات هندسی در دوران تاریخی مورد مطالعه جدی قرار نگرفته است. بر اساس اندیشه رایج هندسه در بناهای ایرانی در سراسر تاریخ یک هویت ثابت و تدوام یافته دارد. معماری گذشته بر پایه هندسه بنا شده که از ویژگی­های بارز آن ایجاد تناسبات و ساختار فرمی در پلان و سطوح است. با شناخت و تحلیل هندسه کالبدی قلعه های استان چهارمحال و بختیاری از لحاظ فرم و هندسه ...

قلعه‌دره‌سی (دره قلعه) دره‌ای جنگلی و سرسبز است که در جنگل‌های ارسباران در شمال استان آذربایجان شرقی و در سه کیلومتری جنوب غرب شهرستان کلیبر قرار دارد. تنوع زیستی و اکولوژیکی حاکم بر منطقه، جنگل‌های ارسباران را تبدیل به یکی از مناطق منحصربه‌فرد ایران کرده است. در پژوهش پیش‌رو، ارزش تفریحی پارک قلعه دره‌سی به‌‌عنوان حداقل ارزش تفریحی جنگل‌های ارسباران با استفاده از روش ارزش‌گذاری مشروط برآورد شد...

ادبیات تطبیقی به بررسی تلاقی ادبیات در زبان های مختلف و روابط پیچیدة آن در گذشته و حال و روابط تاریخی آن از حیث اثرگذاری و اثرپذیری درحوزه¬های هنری، مکاتب ادبی و جریان¬های فکری می¬پردازد. در این میان تطبیق آثار شرقی با آثار غربی به عنوان دو قطب مقابل، همواره از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. مقالة حاضر با طرح این سؤال که « آیا نمایشنامة «شاه لیر» اثر شکسپیر ریشه در افسانه های کهن شرقی - ایران...

صدرالمتألهین (برخلاف ابن سینا و سهروردی) در ادراک حسی و خیالی قائل به خلاقیت نفس است، درحالی که دربارۀ فرآیند ادراک عقلی در آغاز، دارای آرای متفاوت و متعارض است. مهمترین آرای او در این زمینه در قالب سه رویکرد قابل ذکر است: نخست، مشاهدۀ مُثُل نوریه از دور؛ دوّم، افاضۀ واهب الصور بر سبیل رشح (با قرائت صدرایی) و سوّم، اندکاک در ذات الهی بر سبیل فنا. گرچه صدرالمتألهین رویکرد اخیر را نظر نهایی خویش اعلا...