وجود آیات متشابه که از واقعیت‎های مورد اذعان خود قرآن است، به‎خاطر طبیعت متشابه‎بودن مدالیل آن‎ها، زمینه را برای تأویل نادرست و کژتابی‎های فکری و رفتاری فراهم می آورد که از منظر قرآن با ارجاع آن‎ها به آیات محکم و نیز مراجعه به اهل بیت (علیهم‌السلام)، می‎توان تأویل صحیح از آن‎ها را به‎دست داد. از سوی دیگر، بخشی از روایت‎های تفسیریِ موجود از امام رضا (علیه‌السلام) به تاویل آیات متشابه اختصاص یافته...

‏در زمینه ادبیات تطبیقی اثار فراوانی وجود دارد که همیشه توجه فقادان ادبی و صاحب نظران حوزه ادبیات تطبیقی را به خود جلب کرده است. که از آن میان می توان به چهار اثر معروف حسن و دل و دستور عشّاق از سیبک نیشابوری. سب رس  اثر وجهی و پر بوده  چندرودی  از کر شن مشر اشاره کرد. بررسی این آثار حاکی از وجود شباهت های زیاد در میان آنها است. همچنین شواهد و قراین نشان می دهد که سه اثر اول (حن و دل. دستور عشاق...

حرمت بهتان همواره مورد اجماع مسلمانان بوده است، ولی وجود روایت نبوی در مواجهه با اهل بدعت و عبارت «باهتوهم» در آن، بحث‌هایی را در مورد اطلاق یا تخصیص حرمت بهتان درباره این گروه برانگیخته است. شهید ثانی نخستین فقیهی است که حتی در مواجهه با اهل بدعت، بر عمومیت بهتان اصرار ورزیده است؛ پس از وی، شارحان کافی «باهتوهم» را به مبهوت‌ساختن بدعت‌گذاران با مجادلات علمی معنا کرده‌اند و فقیهان دیگر نیز یا ف...

مخاطب شناسی و تاریخ گذاری آیه 91 انعام یکی از اختلافات تفسیری مسلمانان از قرون ابتدایی تاکنون بوده که همواره مناقشاتی را ذیل این آیه برانگیخته است. برخی برخلاف قراین صریح این آیه عتاب آمیز، مخاطب آن را مشرکان پنداشته و در اثبات دعاوی خود، به عدم تعامل پیامبر با اهل کتاب در مکه استناد ورزیده اند. در حالی که برخی دیگر با عنایت به قراین متنی آیه، مخاطب آن را یهودیان دانسته اند، لیکن با تکیه بر پیش...

‏در زمینه ادبیات تطبیقی اثار فراوانی وجود دارد که همیشه توجه فقادان ادبی و صاحب نظران حوزه ادبیات تطبیقی را به خود جلب کرده است. که از آن میان می توان به چهار اثر معروف حسن و دل و دستور عشّاق از سیبک نیشابوری. سب رس  اثر وجهی و پر بوده  چندرودی  از کر شن مشر اشاره کرد. بررسی این آثار حاکی از وجود شباهت های زیاد در میان آنها است. همچنین شواهد و قراین نشان می دهد که سه اثر اول (حن و دل. دستور عشاق...

کاربرد واژه «شهر» برای مدینة النبی، در عصر حاضر اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد و بر این اساس نظریه‌های گوناگونی، درباره مسائل اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی «شهر مدینه» ارائه شده است. مسجد پیامبر در مرکز شهر، وجود بارو و دروازه در پیرامون آن و هم‌چنین ترجمه واژه مدینه به «شهر» این تلقی را ایجاد کرده که مدینة النبی «شهر» بوده است. نویسنده در این مقاله در صدد است تا با لایه‌برداری از رویدادهای متأ...

حسین‏بن روح نوبختی که نزد امامیه به عنوان سومین نایب خاص امام دوازدهم علیه السلام معروف است، پنج سال از عمر خود را (317 - 312 ق / 929 - 924 م) در زندان مقتدر، خلیفه‏ی عباسی، به سر برد. این نوشته به بررسی علل دست‏گیری او می‏پردازد. در مورد دست‏گیری او دو علت مطرح شده است: 1. عدم پرداخت اموالی که حکومت از او مطالبه می‏کرد؛ 2. همکاری با قرامطه. در این مقاله علت اول تأیید و علت دوم رد شده است؛ علاو...

طی دو دهه اول انقلاب اسلامی ایران به دلایلی نظام سیاسی متکثر همراه با احزاب سیاسی قدرتمند در کشور شکل نگرفته است . در فاصله سالهای 1360 تا 1376 ه . ش تفکر سیاسی حاکم در کشور اندیشه جناحی بوده است تفکر جناحی ماهیت رسمی و حقوقی ندارد. جناح اساسنامه و مرامنامه ندارد و از عدم شفافیت رنج می برد و حتی کادر رهبری و اعضای هواداران مشخصی ندارد رفتار سیاسی در جناح بندی غالبا مبتنی بر تصمیم گیریهای محفلی ...

مسأله «تحدی» یکی از اصلی‌ترین مسائل حوزه اعجاز و به‌ویژه اعجاز قرآن کریم است که در تعریف معجزه نقشی بنیادی دارد. قرآن در آیات متعددی به‌صراحت همگان را بدون هیچ محدودیت زمانی و مکانی به مبارزه طلبیده است، لیکن در مراتب و دامنه تحدی و اوصاف کیفی و کمّی متن معارض، اختلاف‌ نظرهای اساسی رخ داده و شبهاتی طرح شده که لازم است با رفع برخی ابهام‌ها و اتخاذ مبانی دقیق بر پایه مفاهیم آیات تحدی، شبهات رفع و ...