چکیده: مولانا یکی از شعرای برجسته¬ای است که به حیات جسمانی و روحانی انسان توجه خاصی مبذول کرده است، او به تمام جنبه¬های زندگی انسان توجه کرده است و اهمیّت زیادی برای راهنمایی انسان در جهت هر چه بهتر استفاده کردن ازلحظه-های عمر و زندگی دنیا قائل شده است. مولانا آدمی را به پرهیز از فکر و تخیّلات منفی دعوت می¬کند و علّت غم¬های آدمی را دور شدن و غفلت از مبدا نور می¬داند و غم را به عنوان هدیه¬ای از خد...

مولانا از آن دسته از شاعران فارسی زبان است که در اشعار خود از قرآن مجید و احادیث اسلامی بهره گرفته اند و بنابراین، اشعارشان پرمایه تر و جاودانه تر از اشعار دیگران است. در اهمیت مثنوی معنوی _سروده مولانا _ همین قدر کافی است که گفته شود در ادب فارسی هرگاه به طور اطلاق از مثنوی سخن به میان می آ ید، منظور شش دفتر اشعار اوست که در قالب مثنوی سروده شده است. مقاله حاضر، نگاهی است به اندیشه این شاعرگرا...

بسیاری ازآثارادبی وفرهنگی کشورما،با تاثیرپذیری از کلام وحی،احادیث نبوی وکلام معصومین(ع) خلق شده است.مثنوی معنوی نیز یکی ازاین آثاراست که افزون برغنای فرهنگی،علمی،عرفانی،تعلیمی ووسعت وعمق دیدگاه مولانادرحقایق انسانی، تاثیر بسیار زیاد کلام وحی برآن تا جایی است که آن را «قرآن عجم» نامیده‌اند و همچنین بهره مندی مولوی از احادیث و روایات نبوی وائمه‌ی اطهار(ع) موجب شده تا با وجود تفسیرها، شرحها وتوضیح...

ساختار اصلی این تحقیق ، بررسی تجلی آیات قرآنی در دفتر اول مثنوی و انگیزه های مولوی از به کارگیری آیات قرآنی در مثنوی معنوی است. در فصل اول، به شرح حال زندگانی مولوی پرداخته شده و مراحل رشد و بالندگی و تاثیر پذیری وی از پدر و ارباب معرفت، مورد کاوش قرار گرفته است. دراین فصل نیز، بطور تقریبا مستوفی ، عقاید و افکار عارف و شاعر کم نظیر مولوی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است، و سعی گردیده با مراجعه...

مثنوی مولوی مشهورترین اثر منظوم عرفانی فارسی است؛ به همین دلیل از دیر باز مورد تقلید و توجّه دیگر شاعران بوده است. این رساله با عنوان «مثنوی معنوی و تأثیر آن بر متون منظوم عرفانی از قرن هفتم تا سیزدهم هجری» به تأثیر مثنوی بر چهار اثر مهم عرفانیِ رَباب نامه، دفتر هفتم، اسرارالشّهود و طاقدیس، از زوایای گوناگون می پردازد. این رساله، با استفاده از روش کتابخانه ای به مقایسه و تحلیل، چهار اثر یادشده پرد...

دگرگونی های عظیم هرمنوتیک غربی در دو سده ی اخیر، سنتی بسیار نیرومند و پیشتاز پدید آورده که آگاهی ما را از فهم و رویکرد ما را به این پدیده و تمامی متعلقاتش از جمله تفسیر و تأویل و ترجمه و علوم متکی بر آنها دگرگون کرده است. با توجه به پیوند وثیق میان مثنوی معنوی و قرآن، می توان فرض کرد که مثنوی در تمام تعریضات و توضیحات و ارجاعاتش به این کتاب و نیز در موارد بی شماری که قسمت هایی از قرآن را مجدد...

مولوی شاعر و عارف فرزانه در قرن هفتم در ادب ایران زمین است، که شاهکار ادبی آن، مثنوی را قرآن عجم نامیده اند، و کلیات شمس که تجلی روح مولاناست. مولانا در بخش هایی از این کتاب ها، به جلوه گری سیمای زن، از حلال حکایت های مختلف پرداخته است. در بین تمام شخصیت ها و زنانی که در مثنوی یا دیوان تأثیر دارند، آنیما، روان زنانه روح مرد، یکی از اصل های مهم اندیشه اوست. آنیما، در غزل های مولوی، ویژگی هایی مث...

عنوان این مقاله «مختصری از امثال و تمثیلات مشترک در مثنوی و ولدنامه» است. ولدنامه، اثری است که در قالب مثنوی سروده شده است. این منظومه به تقلید از مثنوی مولوی در تفسیر دقایق عرفانی و اخلاقی همراه با تمثیلات دلکش است، که سلطان ولد تصویری درست از زندگی جسمانی و روحانی مولانا و حالات و مقامات مریدان و مصاحبان او را منعکس می‌کند. از مقایسه مثنوی معنوی با ولدنامه، چنین استنباط می‌شود که شاید سلطان و...

جایگاه رفیع توبه در فرهنگ و ادب اسلامی و وجوب جنبه های گوناگون آن از دیدگاهقرآن کریم و سنت نبوی ( ص ) و نیز نگرش عرفای بزرگ که به مقوله ی توبه  توجه خاصیداشته اند، اهمی ت بررسی این موضوع را آشکار می سازد .یکی از جلوه های رحمت واسعه ی الهی بازگشودن دری، جهت عفو بندگان است که نامآن ” توبه “ می باشد چنان که در حدیث قدسی نقل شده است : » لو علم امدبرون عنی کیفاشتیاقی بهم و انتظاری الی نوبتهم لما ت...

امانت الهی از مباحث میان ژرف و ارزشمندی است که درک آن مستلزم مطالعه و پژوهشی عمیق ، میان رشته ای و گسترده است. پژوهش های صورت گرفته در این زمینه چشمگیر نیست. در متون تفسیری و عرفانی  حقایق و مصادیقی برای آن ذکر شده است. در متون تفسیری شیعی مصداق «ولایت و حقیقت دین » از میان مصادیق ذکر شده، از بسامد بالایی برخوردار است. در تفاسیر اهل سنت  مصداق «تکالیف دینی» بیشترین تأکید را  دارد. در متون عرفان...