حسن و قبح اخلاقی( ذاتی یا عقلی) دارای جایگاه ارزشمندی در علومی هم چون علم اخلاق است که  با نفی آن اخلاق نسبی می شود. در این مقاله به تعریف و نقد مفاهیم حسن و قبح می­پردازیم.

بسیاری از دیدگاه‌های علم کلام و فلسفۀ اخلاق، مبتنی بر تعیین ملاک حسن و قبح است. فخر رازی معتقد است حسن و قبح در افعال بشری عقلی، و در افعال الهی شرعی است. دیدگاه او خاص و منحصر‌به‌فرد است. در این جستار، نخست ادلۀ فخر رازی را برای تفکیک جایگاه عقل در اخلاق بشری و الهی و چرایی روی آوردن او را به چنین دیدگاهی خواهیم گفت. دلایل فخررازی را در دفاع از شرعی بودن حسن و قبح افعال الهی در سه جهت طبقه‌بند...

مولانا علاوه بر اینکه در وادی طریقت کسب مدارج عالیه ی عرفانی عارفی کامل و جهان شمول بود در مسند شریعت هم مفتی اعظمی محسوب می شد و در علوم رایج زمان خود چون : فلسفه . کلام . فقه . اصول . تفسیر . حدیث . و ... تبحری تام داشته است . این خمیر مایه های علمی و میراث روحانی - عرفانی که مرده ریگی از پدرش بهاءالدین ولد و استادش برهان الدین ترمذی بود فوق العاده زیبا به بار نشست و با طلوع شمس در قونیه به ی...

گزارشی از دیدگاه های برخی از مفسّران درباره نسبیت یا اطلاق اخلاق است.  گروهی اخلاق را نسبی می خوانند و شماری مطلق، نحله هایی چون اگزیستانسیالیسم، مارکسیسم، پراگماتیسم و پوزیتیویسم منطقی نسبت اطلاق را باور دارند و افرادی چون افلاطون و کانت اخلاق را مطلق می دانند. برخی از فلاسفه نیز راه میانه را انتخاب می کنند. فخررازی در شمار تفسیرگرانی است که نسبیت اخلاق را باور دارد و برخلاف قاضی عبدالجبار معتز...

این پایان نامه موضوع رویا در منابع دست اول شیعی و نیز منابع مهم روانشناسی را در بردارد. هدف از این اقدام استخراج آرای متفکران شیعه و نحوه ی استنتاج آنها از آیات قرآن و روایات معصومین در کنار ابتکارات و برداشتهای فردی ایشان و در ادامه طرح دیدگاهای روانشناسی علمی و آبشخورها تاریخی آن بر پایه مکتوبات فروید و یونگ بوده است. برای نیل به هدف سعی شده است از تفاسیر شیعی و نیز کتب روایی اصیل استفاده شو...

بسیاری از انسان ها در باب ارزیابی افعال، قائل به مفروض گرفتن امری در فعل هستند که آن را اخلاقا نادرست می نماید. پیش فرض ذهنی ما بنا بر مبدا آغازین حکم اخلاقی متفاوت است. برای مثال انسان در مواجهه با قتل یک فرد بی گناه، بر اساس پیش فرض اخلاقا نادرست خود، این فعل را امری قبیح می شمارد و از سوی دیگر در مواجهه با صداقت،آن را اخلاقا درست حسن میداند. دررابطه با مبنای تحقق الزامات اخلاقی دیدگاه های م...

رساله حاضر پژوهشی است پیرامون دو اندیشه متفاوت در مساله حسن و قبح که هر کدام از اندیشه ها، معرف یکی از مکاتب مشهود کلامی است . مکتب اشاعره که حسن و قبح را شرعی می داند و مکتب معتزله که قائل به حسن و قبح عقلی و ذاتی است . ضمنا تا حد امکان به مسائل و مشکلات فلسفه اخلاق در عصر حاضر نیز خواهیم پرداخت .

تعبیر خواب یکی از ژانر های فولکلور تاجیک است و یکی از نمود های تعبیر خواب نیز متن های شفاهی است که در بین مردم و فرهنگ بومی آن ها بسیار رواج دارد. تعبیر خواب با تصورات و جهان بینی و شرایط زندگی مردم ارتباط دارد و تجربه غنی آن ها را که در طول صدها سال خلاصه شده اند، در بر می گیرد. خواب به عقیده مردم، منبع خبر و معلومات از غیب است که در گذشته معبّران حرفه ای تعبیر و تفسیر می کردند. در این مقاله، ن...

حسن و قبح به عنوان یک زوج مفهوم کلیدی در حوزه کلام و اصول فقه نزد مذاهب مختلف محل بحث بوده و به خصوص برای مذاهب اهل عدل که یکی از برجسته ترین آنها مذهب امامیه است، از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. در تحقیقاتی که در حوزه حسن و قبح ذاتی در دهه های اخیر انجام گرفته، جنبه های وجودشناسی و معرفت شناسی مسئله مورد بررسی قرار گرفته، ولی جای خالی بحث در باره جنبه معناشناسی مسئله کاملاً محسوس است. در خص...