در این مقاله ابتداکلیاتی درباره روش تصحیح متون در دوره قاجار ذکر شده، سپس تعدادی از مهمترین متون چاپ شده در این دوران معرفی و بررسی شده اند. هدف این مقاله نشان دادن اولین نمونه های تصحیح متون در ایران است.

مقاله حاضر، نگاهی به ورود چاپ سنگی به ایران و چگونگی تاسیس آن در ایران دارد وبه ذکر نام چاپخانه های دولتی وخصوصی که به امر چاپ کتاب ونشریه درآن زمان می پرداختند ونیز نام برخی از نشریات وکتاب هایی که در این چاپخانه ها به چاپ رسیده استمی پردازد.

این پژوهش به شیوه توصیفی انجام شد و جمع آوری اطلاعات آن بر مبنای منابع مکتوب و الکترونیک با هدف شناخت صنیع الملک به عنوان پیشگام در طراحی گرافیک ایران صورت پذیرفت و بر این محور استوار گشت که هنر در دوره قاجار بر اثر مواجهه ایران و اروپا دستخوش تغییر شد و هنری به وجود آمد که حاصل تعامل این ارتباط بود. بدین ترتیب، مطبوعات و چاپ که هر دو پ دیدهای غربی بودند با حفظ ارزشهاو اصالتهای فرهنگ تصویری ایر...

با پیدایش چاپ¬سنگی در ایران، روند چاپ و نشر کتاب بیش از گذشته مورد توجّه و عنایت همگان قرار می¬گیرد و مروجّان فرهنگ و هنر ایرانی به تولید و عرضه¬ی کتاب، و تصویرسازان ایرانی به مایش تصاویر مرتبط با متن همت گماردند. کتاب صدپند یکی از آن جمله کتاب¬های تصویرسازی شده در زمانه¬ی قاجار است که در عین حال تا کنون مغفول مانده و کمتر توجّهی به آن شده است؛ لذا هدف از نگارش این پایان¬نامه بررسی و مطالعه بر روی...

یکی از هنرهای گذشته ایران، با عمر کوتاه صد ساله، هنر نقاشی کتاب های چاپ سنگی است که در اوایل قرن بیستم میلادی در دوره قاجار، شکل گرفت. صنعت چاپ سنگی مدت 70 سال، تنها روش چاپ در ایران، به شمار می رفت و تا اواخر دوره ی قاجار تقریباً هر چه در ایران به چاپ می رسید؛ به این شیوه بود. کتب چاپ سنگی بخشی مهم از فرهنگ ایران بوده است؛ که می بایست؛ به عنوان بخشی از هنر ایران زمین مورد توجه قرار گیرند. اغ...

نسخۀ خطی و مصور هزار و یک شب، محفوظ در کاخ گلستان، واپسین نسخۀ خطی مصور فارسی در سطح درباری و یکی از فاخرترین آنهاست که در دورۀ قاجار تدوین شده است. این نسخه به مدیریت هنری ابوالحسن غفاری معروف به صنیع‌الملک (د. 1283ق/ 1867م) و با همکاری سی و چهار هنرمند نگارگر، مذهّب، جلدساز و صحاف در طی هفت سال (1269ـ1276ق/ 1853ـ1860م) به انجام رسیده است. گر چه نام برخی از هنرمندان فعال در این پروژه ب...

تصویرسازی چاپ­های سنگی عهد قاجار که ریشه در سنت­های نقاشی ایرانی داشته، در هنر کاشی­کاری این دورۀ حیاتی دوباره می­یابد. در این میان مضامینی با زمینۀ تاریخی و با تأکید بر معرفی شخصیت شاهان که موضوع کتاب نامۀ خسروان جلال­الدین میرزا است در زمینه نقاشی روی کاشی در دورۀ قاجار، به دلیل سیاست های ملی­گرایی و نسبت دادن القاب خود به شاهان گذشته است که در این مقاله به آن پرداخته می­شود. بیشترین تأثیر تص...

سنت دیوارنگاری بقاع متبرک گیلان به مثابه هویت فرهنگی و مذهبی توسط هنرمندان برخاسته از متن مردم در برهه ای از تاریخ بر کالبد دیوارهای آن نقش بسته که مقارن با انتشار کتب مصور چاپ سنگی بوده است. در پژوهش حاضر نگارنده به بررسی ویژگی های فرمالیستی و محتوایی مشترک نگاره های کتب چاپ سنگی و دیوارنگاره های بقاع متبرک گیلان و چگونگی تأثیرگذاری تصاویر چاپ سنگی بر دیوارنگاره های بقاع پراخته است. در این پژو...

چکیده در این مقاله تلاش می شود با مطالعه تطبیقی تصاویر منقوش بر کاشی های دوره قاجار، به چگونگی تاثیر پذیری آنها از آثار چاپ سنگی پرداخته شود. هدف از انجام این مطالعه، شناسایی یکی از منابع الهام کاشی نگاران دوره قاجار در تولید کاشی های مصور است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که رواج و کثرت نسخ چاپ سنگی از جمله عواملی است که موجب گسترش هنرهای تصویری و رواج واقع گرایی به شیوه اروپایی در نیمه حکومت ق...

نسخه خطی مصور شاهنامه داوری، متعلق به سده سیزدهم هجری قمری در دوره قاجار به شماره 599 در موزه رضا عباسی نگه داری می شود که از آثار آقا لطفعلی خان صورتگر شیرازی و برادران داوری است. این نسخه آخرین نمونه ممتاز در هنر کتاب آرایی ایران به شمار می رود. تصاویر این نسخه شاهدی بر واپسین تلاش ها در جهت زنده نگاه داشتن اصول نگارگری ایرانی است. نقاشی قهوه خانه نیز حاصل و ثمره حدود یازده قرن تکوین تدریجی آ...