دستیابی به هویت ملی در جامعه ای نظیر افغانستان که از خرده هویت های زبانی، مذهبی، نژادی، قومی و قبیله ای تشکیل شده است از آرمان های دیرینه این سرزمین است. در این راستا نظام آموزش و پرورش که بیشترین سرمایه انسانی را در اختیار دارد، توسط کتاب های درسی در تقویت هویت ملی تأثیر گذار است. بدین منظور این پژوهش با هدف شناسایی مولفه های هویت ملی، چگونگی و میزان توجه به این مولفه ها در کتاب های درسی زبان ...

چکیده در این پژوهش به جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب (1279ق-1349ق) در نثر فارسی دری افغانستان بر مبنای سراج¬¬التواریخ پرداخته شده است. هدف این پژوهش نمایاندن جایگاه نثر فیض¬محمدکاتب در نثر فارسی افغانستان در بین دیگر نثرنویسان و تأثیر وی بر آنها و ادبیات افغانستان می¬باشد. بحث و بررسی دربارۀ نثر فارسی افغانستان در سدۀ سیزدهم و چهاردهم به صورت علمی انجام نشده و بررسی نثر فیض¬محمدکاتب از آن روی اهمیت د...

یکی از مباحث پیچیده و بحث برانگیز دستور زبان، مقوله «قید» است. این مبحث از مهمترین مسائل زبان بوده که متأسفانه ناشناخته باقی مانده و تعریف درست و جامعی از آن ارائه نشده است و به علاوه، تعاریف موجود نیز کامل و طبقه بندی شده نیست و ابعاد و زوایای آن از دید بیشتر دستور نویسان دور مانده است. به علاوه تاکنون از نظر دستور تاریخی و سیر تحول به مقوله قید نگاه نشده است؛ بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد ن...

جهرم از شهرهای جنوبی فارس است و در حال حاضر زبان فارسی دری در آنجا رواج دارد. پیش از رواج فارسی دری، زبان فارسی میانة شاخه جنوب غربی در این شهر رایج بوده‌است؛ به‌ همین سبب، تعداد کثیری از واژه‌های پهلوی ساسانی هنوز در این شهر به‌کارمی‌رود که خاص لهجة مردم آن است و به علت شیوع این واژه‌ها، از لهجة دیگرشهرهای فارس ممتاز گشته‌است. در این مقاله سعی بر آن داریم تا با معرفی بخشی از این واژه‌ها، به ری...

یکی از مباحث پیچیده و بحث برانگیز دستور زبان، مقوله «قید» است. این مبحث از مهمترین مسائل زبان بوده که متأسفانه ناشناخته باقی مانده و تعریف درست و جامعی از آن ارائه نشده است و به علاوه، تعاریف موجود نیز کامل و طبقه بندی شده نیست و ابعاد و زوایای آن از دید بیشتر دستور نویسان دور مانده است. به علاوه تاکنون از نظر دستور تاریخی و سیر تحول به مقوله قید نگاه نشده است؛ بر این اساس پژوهش حاضر سعی دارد ن...

جهرم از شهرهای جنوبی فارس است و در حال حاضر زبان فارسی دری در آنجا رواج دارد. پیش از رواج فارسی دری، زبان فارسی میانة شاخه جنوب غربی در این شهر رایج بوده است؛ به همین سبب، تعداد کثیری از واژه های پهلوی ساسانی هنوز در این شهر به کارمی رود که خاص لهجة مردم آن است و به علت شیوع این واژه ها، از لهجة دیگرشهرهای فارس ممتاز گشته است. در این مقاله سعی بر آن داریم تا با معرفی بخشی از این واژه ها، به ریش...

چکیده عنوان این پژوهش)ترکیب واشتقاق (در«تاریخ بلعمی»است،«ترکیب واشتقاق »دو روش اصلی برای ساخت واژه ها در زبان فارسی است.ترکیب از به هم پیوستن دویاچند تکواژ آزاد شکل می گیردواشتقاق از پیوندیک تکواژ آزاد باتکواژهای وابسته(وندها)ساخته می شود. باتوجه به این که کتاب تاریخ بلعمی یکی از قدیمی ترین کتب نثرفارسی است، بابررسی ساختمان واژه های آن می توان الگویی مناسب از ساختواژه درنثر قرن چهارم ارائه د...

زمان پیدایش شعر پارسی دری یکی از مهم‌ترین موضوعاتی است که همواره مورد توجه پژوهشگران گذشته و معاصر عرصۀ شعر و ادب فارسی بوده است. در کتاب‌های المعجم فی معاییر اشعار العجم شمس قیس رازی و لباب‌الالباب محمد عوفی، نخستین گویندۀ شعر فارسی (پارسی دری) بهرام گور دانسته شده است. از سخنان شمس قیس و محمد عوفی می‌توان دریافت که اولین کسی که سخن پارسی را منظوم کرده، از ادب عرب برخوردار بو...

سیستان در قرن¬های 3 تا 5 هجری با فرمان پارسی سرایی یعقوب لیث صفاری و سرایش اولین شعر فارسی توسط محمدبن وصّیف، رسمأ در شمار اولین خاستگاه¬های کتابت فارسی دری به شمار آمد و مهد پدید آمدن اولین شعر دری گردید. در این پژوهش به واکاوی کهن ترین متون باز ماند? نثر دری و ارتباط آن با گویش سیستانی پرداخته می¬شود تا با استفاده از این شیو? تکلم ابهامات آن متون بر طرف گردد. از جمل? متون کهن نثر و نظم دری، می...

در این پژوهش به بررسی مقایسه ای ساخت مجهول در زبانهای فارسی و ایتالیایی پرداخته شده است. در حقیقت هدف پژوهش این است که وجوه اشتراک و افتراق ساخت مجهول در این دو زبان مشخص گردد تا با آگاهی از نحو? به کارگیری مناسب این ساختار، جملات هر دو زبان به راحتی قابل تحلیل، درک و ترجمه باشد. در این تحقیق دو پرسش اصلی مطرح است: آیا نحو? شکل گیری جملات مجهول در زبان فارسی و ایتالیایی مشابه یکدیگر است؟ انواع ...