«حیاط‌خلوت» نوشتۀ فرهاد حسن‌زاده، یکی از رمان­های برگزیدۀ جشنوارۀ ادب پایداری است. این رمان از جمله آثار متفاوت در حوزۀ ادبیّات پایداری به شمار می‌رود. نگرش انتقادی به تبعات جنگ و حذف ارزش‌های برآمده از این واقعة سیاسی، اجتماعی، رمان مذکور را به اثری قابل تأمّل از منظر حوزۀ انسان­شناسی و جامعه‌شناسی ادبیّات بدل می­کند. از سوی دیگر، تجربۀ مبتنی بر زیست جهان نویسنده در زبان و اجتماع پس از جنگ، ...

یکی از رویکردهای نقد ادبی معاصر، نقد روانشناختی است. امروزه می توان شخصیت های آثار ادبی را مانند انسان های واقعی روانکاوی کرد؛ این امر به درک بهتر اثر و تعالی ادبیات کمک شایانی می کند. نقد روانشناسانه امروزی با آرای فروید آغاز شد و شاگرد وی، یونگ، آن را هرچه بیشتر گسترش داد. یونگ با به کارگیری اصطلاح کهن الگو، محتویات ناخودآگاه جمعی را بنا بر الگوهای از پیش تعیین شده، سازماندهی کرد؛ از جمله این...

باستان سنجی یا آرکئومتری[1] شاخه ای نسبتاً جدید از علم باستان شناسی است که در آن یافته های باستانی توسط شیوه های مختلفی از روش های آزمایشگاهی موردبررسی قرار می گیرند. سکه های تاریخی، از جمله داده های سودمند باستان شناسی است. سکه، معیار سودمندی برای شناخت مقیاس ها و اوزان در ادوار گذشته به شمار می رود، حتی با مطالعه ی شهرهایی که سکه در آن ها ضرب شده جغرافیای تاریخی آن مناطق را، می توان با دقت بیش...

چکیده: با توسعه ی علم روانشناسی در اواخر قرن نوزدهم و اوایل قرن بیستم و به خصوص پس از انتشار آراء روانشناسان بزرگی چون فروید، آدلر و یونگ ، نویسندگان بسیاری در جهان تلاش کردند تا بر اساس این اندیشه ها به خلق آثار ادبی اقدام کنند و منتقدان زیادی هم بر مبنای اصول روانشناسی به نقد آثار ادبی اقدام نمودند. نقدروانشناختی به بررسی احساسات، اندیشه ها و رفتار شخصیت های داستانی براساس نظریات روانشناسی ...

یکی از جریان های فرهنگی سنتی و کمتر شناخته شده، جنبش فکری آذرکیوانیان است که توسط یک مؤبد زرتشتی به نام بهرام بن فرهاد معروف به آذرکیوان در اواسط دورۀ صفویه در ایران ظهور کرد.گرچه برخی از محققان وجود این شخصیت را از نظر تاریخی منکر شده اند، امّا به استناد نوشته ها و آثار باقی مانده می توان وجود حقیقی و حضور تاریخی وی را توجیه کرد. او به سبب سخت گیری های مذهبی که بر جامعه دوره صفویه حاکم بود، از ...

این اثر یکی از سفرنامه‌های مکه است که در دوره قاجاری نوشته شده. نویسنده آن دختر فرهاد میرزاست که خود صاحب سفرنامه‌ای است از حج و آن مکرر به چاپ رسیده است. عموی مؤلفِ این سفرنامه؛ حسام السلطنه هم سفرنامه‌ای نوشته که با نام «سفرنامه مکه» که به صورت کتابی مستقل آن را به چاپ رسانده‌ایم. گفتنی است، حسام السلطنه هم در همان سالی که مؤلف این اثر به حج رفته و سفرنامه نوشته، عازم شده و سفرنامه او هم مربوط...

تقابل‌های دوگانه از مفاهیم و مؤلفه‌های اساسی در ساختارگرایی و نظریات زبان‌شناسی و نشانه‌شناسی است که در باورهای کهن بشری ریشه دارد. بنا بر اهمیت بررسی تقابل‌های دوگانه در آثار فاخر ادبیات فارسی این تحقیق درصدد است به بررسی تقابل‌های دوگانه در مثنوی‌های عاشقانه نظامی، لیلی و مجنون و خسرو و شیرین پرداخته و ابعاد مختلف این مسأله را در این دو اثر فاخر مورد تبیین و تحلیل قرار دهد. منظومه‌های عاشقانه...

نشانه- معناشناختی از جمله نظریه‌هایی است که موجب می‌شود نظام ایستا و مکانیکی نشانه‌شناسی ساخت‌‌گرا به نظامی سیال تبدیل گردد. این نظریه بر پایه‌ی اصول پدیدار شناختی و جریان یابی نشانه‌ها قرار دارد و می‌کوشد تا تبیین کند که چگونه نشانه‌ای با برخورداری از نظام‌های معنایی، در روند نشانه‌پذیری و معنایابی متکثر قرار می‌گیرد. همچنین آشکار می‌سازد که عامل انسانی چطور و چگونه تأثیری را در رابطه سازی بین...