چکیده روایت شناسی از شاخه های جدیدی است که با نقد ادبی، نظریه ادبی و زبان شناسی گره خورده است. به کمک آن می توان جوانب مختلف را جست وجو کرد و روابط درون متنی را آشکار ساخت. پراپ، از و اثبات ساختار » ریخت شناسی قصه های پریان « نویسندگان برجسته ی مکتب فرمالیست روس، با تدوین کتاب یکسان برای این قصه ها از آغازگران علم روایت شناسی جدید شد. گرماس نیز یکی از روایت شناسان ساختارگرای فرانسه با الگو...

یکی از اصطلاحات و مباحثی که فرمالیست ها در ادبیات و نقد ادبی مطرح کردند، شکل (فرم) است. به مجموعه ی عناصری (بیان، بدیع، وزن، قافیه و...) که ساختار اثر ادبی را به وجود می آورد، شکل می-گویند. در پژوهش حاضر، معراج نامه های جامی و نظامی- نظامی در پنج منظومه و جامی در چهار منظومه- از منظر وجوه ادبیت کاویده شده است. برای نیل بدین مقصود، در پنج فصل؛ 1- مفاهیم و کلیات 2- چهارچوب های نظری 3- متن معراج...

برجسته سازی از ابداعات فرمالیست ها می باشد که آن را عامل به وجود آمدن زبان ادبی می دانند. برجسته سازی به دو صورت امکان پذیر است: نخست آن که نسبت به قواعد و قوانین حاکم بر زبان معیار، انحراف صورت پذیرد و دوم آن که بر قواعد حاکم بر زبان، قواعدی افزوده شود. به این ترتیب، برجسته-سازی از طریق دو شیوه ی "هنجارگریزی" ( قاعده کاهی) و "قاعده افزایی" تجلی خواهد یافت. برجسته سازی، یک نتیجه دارد و آن هم آش...

در تحلیل­های زیباشناختی همواره اندیشمندان سعی بر آن داشته­اند تا هنر را با ویژگی خاصی تعریف کنند که فصل مشترک تمام آثار هنری باشد. اما، آن­چه آنان ارائه کرده­اند، مانند بازنمایی و فرانمایی صرفاً برخی آثار هنری یا دوره­های هنری را پوشش می­دهد. فرمالیسم چونان روشی در تحلیل زیباشناختی با غرض فائق آمدن بر این معضل، بر عناصر ساختاری و ویژگی­های صوری، حسی یا ادراکی تأکید می­کند. ضرورت بکارگیری چنین رو...

چکیده تحلیل بافت اثر ادبی و عناصر سازنده آن در این تحقیق از طریق واژه های مکّرر ، توازن ، تصویر سازی ، استعاره ، شیوۀ بیان ، درنگ ، تکیه و تأکید... ، لحن های حماسی ، ستایشی ، شادی ، غم ، نیایشی را در این ابیات ایجاد کرده است . لحن با بُعد عاطفی اثر ، در تعامل است . از دیدگاه فرمالیسم روس، قاعده افزایی از روش های آشنایی زدایی محسوب شده که موجب برجسته سازی و توازن در غزلیات شمس است . قاعده افزایی د...

این مقاله جستاری تحقیقی دربارۀ ساختار گزاره های شاعرانه و چگونگی کارکرد هنری آن ها در شعر فروغ فرخزاد است. بخش اول مقاله به طرح مباحث نظری دربارۀ کارکرد گزاره ها یا واحدهای گفتاری پایه اختصاص دارد. شیوۀ ارائۀ بحث ها در این بخش به نحوی است که ضمن تأملی انتقادی بر مباحث مطرح شده در معانی و بیان کلاسیک دربارۀ خبر یا واحد گفتاری پایه، دستاوردهای مطالعات ادبی معاصر را به ویژه در زبانشناسی، نظریه شعر...

تحلیل ساختاری آثار محمد علی بهمنی در مقام یکی از برجسته ترین شاعران معاصر ایران از نظر سبکی، و عطف توجه به ویژگی هایی نظیر زبان، فرم و ساختار، بررسی فرایندهای همنشینی و جانشینی واژگانی در شعر این شاعر مسأله اصلی این پژوهش است. چهارچوب نظری این تحقیق بر اساس نظریات زبان شناسی و دیدگاه های ساختارگرایان و فرمالیست ها در نظر گرفته شده است. در این پژوهش، کوشش شده بررسی سبک ساختاری و فرم ظاهری شعری ...

چکیده موضوع پژوهش حاضر بررسی فرم و محتوای اشعار مستوره ی کردستانی است. هدف اصلی و عمده ی این پژوهش دست یابی به فرم و محتوای اشعار این شاعر با توجّه به آراء و نظریات منتقدان صورتگرا (فرمالیست) است. تعیین ارتباط فکری و میزان تأثیر پذیری مستوره ی کردستانی از فرم و محتوای اشعار شاعران دیگر، معرفی و شناساندن این شاعر و کمک به تکمیل تاریخ ادبیّات فارسی از دیگر اهداف این پژوهش است. روش تحقیق، کتابخانه...

هنجارگریزی از ارکان اصلی مکتب فرمالیسم به شمار می رود.این اصطلاح که نخستین بار توسط ویکتور شکلوفسکی ـ فرمالیست معروف روسی ـ با مقاله ی «هنر به منزله ی شگرد» مطرح شد، حاکی از برانداختن پرده ی عادت از مقابل دیدگان مخاطبان است به گونه ای که خواننده یا شنونده واقعیات اشیا را به شکلی تازه دریافت کند. هنجار گریزی در بر گیرنده ی شیوه هایی می شود که زبان شعر را از زبان نثر ممتاز می سازد و موجب «رستاخیز...

 مقالۀ حاضر،  شعر را به عنوان روایتی از زبان در نظر می گیرد و براساس نظریات فرمالیست های روس در( برجسته سازی ادبی و هنجارگریزی زبانی )به تحلیل سطح واژگانی و معنایی شعر زنان شاعر در دوره های پیش از معاصر (پروین اعتصامی) ،  معاصر (فروغ فرخزاد ) و دوره  انقلاب (فاطمه راکعی) پرداخته، سپس  متغیر جنسیت را در انتخاب واژگان و معنای شعر آنان بررسی می کند.نتایج به دست آمده، چنین است: واژگان به کاررفته در...