یکی از پرسش های بسیار مهم در عرصه هنر پژوهی و بلکه اساسی ترین آن ها پرسش از زیبایی و مبانی آن به عنوان پایه گفتمان هنری و زیبایی شناسانه است. با توجه به اینکه هر مکتبی بنا بر چارچوب فکری خود مبانی ویژه ای برای زیبایی شناسی مطرح می کند در این پژوهش تلاش شده مبانی زیبایی شناسی بر اساس دستگاه عرفان اسلامی استخراج و سازماندهی شوند. از آنجایی که وجود و شناخت زیبایی ارکان و مقوم های اصلی زیبایی شناسی...

درک زیبایی در شعر عربی دوره پیش از اسلام اگر با شناخت عناصر فرهنگی همراه نشود در فرم و تصویر محدود خواهد شد. در باب اشعاری که از ویژگی، سبک­ها و معانی این اشعار تقلید کرده و بر همان منوال پیش رفته است نیز وضع چنین است. درک زیبایی­شناسی فارسی­زبانان از چنین اشعاری در صورتی که با دانش پیش­زمینه­ی فرهنگی همراه نباشد، سطحی و در حد همان وزن و قافیه خواهد بود. از دیدگاه رویکرد هرمنوتیک فلسفی در باب ا...

زیبایی­جویی یکی از ابعاد فطری انسان است و درک آن شاخص ترین امتیاز معنوی انسان بشمار می آید. زیبایی از نوعی ویژگی همگرایی برخوردار است و باعث می شود، عناصر ازهم گسسته با نوعی آرامش، کنار هم قرار گیرند. به همین جهت زیبایی قدرت آرام سازی قابل توجهی دارد. شهرسازی ایرانی – اسلامی به عنوان الگویی غنی از شهرسازی، با برخورداری از بنیان های فکری و فرهنگی ایرانی و اسلامی، امروزه با تأکید بر اصول دین مبین...

افزایش سریع جمعیت در چند دهه اخیر و به دنبال آن روند شتابان ساخت و سازهای بدون توجه به معیارهای زیباشناسانه مقیاس شهری، منظر شهرها را با چالش جدی مواجه کرده است. از طرفی دیگر در زمان تاریکی شب، در لایه منظر شبانه، این مناظر ناخوشایند که در نور روز قابل رویت بودند از نظرها پنهان گشته و منظرشبانه شهر با تاکید بر معیارهای زیبایی شناسی به کمک نور، چهره متفاوتی را از روز خود به عینیت می رساند. بدین ...

هدف از انجام این پژوهش بررسی نقش زیبایی شناسی در تربیت هنری دوره ابتدایی است. این پژوهش از نوع بنیادی است و روش انجام آن تحلیل محتوای کیفی می باشد یعنی ابتدا معنا به اجزای مفهومی تجزیه و سپس به صورت منطقی ارتباط میان مفاهیم مختلف و روابط شبکه های مفهومی آنها بازشناسی و تحلیل می گردد. با استفاده از کتابها، مقاله ها و سایر منابع و پژوهش ها، مفاهیم زیبایی، زیبایی شناسی، تربیت هنری و مبانی نظری زیب...

در این مقاله، زیبایی شناسی دینی غزلیات حافظ مورد مطالعه و ارزیابی قرارگرفته است. سؤالات تحقیقی این مقاله در قالب جمله های اثباتی زیر قابل دسته بندی می باشند: ا- زیبایی شناسی دینی حافظ از "نوع " نگاه او به جهان نشأت می گیرد. 2- زیبایی شناسی دینی حافظ مهمترین عامل سازگاری او با محیط است. 3- قرآن، حدیث و سیرهء معصومین از منابع سرشار در تبیین زیبایی شناسی دینی هستند. 4- مرکز ثقل زیبایی شناسی دینی...

تصور مطلق انگارانه دکارت نسبت به شناخت عقلی موجب فاصله گرفتن انسان با عالم طبیعت، ادراک حسی و سرانجام پدید آمدن شکاف میان عقل و حس شد. سئوال این است آیا می توان در مذهب اصالت عقل دکارت جایی برای زیبایی شناسی یافت؟ بدین منظور با توجه به جایگاه ادراک حسی در نظام فلسفی دکارت ابتداء به جایگاه زیبایی شناسی در مذهب اصالت عقل او می پردازیم و اینکه آیا بر چنین مبنایی می توان معرفتی قابل اعتماد از زیبای...

آثار دیونیسیوس مجعول، در سنت زیبایی شناسانه قرون وسطی به ارائه نظام مندترین نگرش نسبت به زیبایی می پردازند که پیش تر در آثار هیچ یک از آبای یونانی و لاتینی کلیسا سابقه نداشته است. وی در بیان آراء خود در این زمینه از آموزه های فیلسوفان نوافلاطونی، به ویژه پروکلس بهره می برد و همچون فیلسوفان نوافلاطونی برای زیبایی شأنی متافیزیکی قائل است. این امر سبب شده که دیونیسیوس بحث خود را به جای زیبایی محسو...

توماس آکویناس یکی از دو چهره ی پیشگام قرون وسطی بعد از آگوستین است که در مقام متنفذترین فیلسوف دوره جدید کلیسا، صاحب آثار نظام یافته ای است که می توان از دل آن، گزاره های فلسفی درخوری در حوزه هنر و زیبایی شناسی استحصال کرد. بر این اساس جستار حاضر با پیش رو گذاشتن این فرضیه که تمایز موجّهی میان لذت بر آمده از ادراک زیبایی و لذت حاصله از ارضاء تمایلات زیستی مبتنی بر اشارات و اظهارات توماس وجود دار...