شناختِ عقلانیت از منظر نهج‏البلاغه، معرفتی در راستای شناسایی عقل از دیدگاه قرآن کریم و زمینه‏ساز بهره‏مندی صحیح، از این عطیه ارزشمند الهی است. چنین بهره‏وری از عقل، روشنگر راه رستگاری از گمراهی و یاریگرِ انسان در طی مسیر الی‏الله خواهد بود. مطالعه و تحلیلِ معانی، مراتب، آثار، آفات، جایگاه و نقش عقل لازمه بهره‏مندی صحیح از این حجتِ الهی است. کسب چنین معرفتی با دامنه بیان شده، ضرورتِ بهره‏گیری از...

آر. اِم. هِر، فیلسوف اخلاق معاصر، بر این عقیده است که برای پاسخگویی به پرسش های اخلاقی، ما نیازمند تفکیک دو سطح از یکدیگر هستیم. سطح تفکر شهودی و سطح تفکر نقدی. از نظر هِر، سطح تفکر شهودی، دارای اصول بسیار ساده‌‌ای می باشد که افراد بصورت منفعلانه در تربیت اخلاقی آموخته اند. لیکن به علت تنوع موقعیت ها، و شرایط منحصر به فردی که افراد در طول زندگی با آن مواجه می شوند، تفکر شهودی کارکردی ندارد. با این...

مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش جهت­گیری اجتماعی بر رفتار اخلاقی با توجه به نقش میانجی معنویت انجام شده است. روش: در این راستا، 407 نفر از دانشجویان دانشگاه تبریز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ­ای چند مرحله ­ای انتخاب شدند. جهت جمع ­آوری داده ­ها از پرسشنامه ­های رفتار اخلاقی لوزیر (1993)، جهت­ گیری اجتماعی هاریسون (2001) و پرسشنامه محقق ساخته در زمینه معنویت مبتنی برنظریه معنویت و عقلان...

هدف پژوهش حاضر، بررسی تحلیلی - توصیفی (تطبیقی) عناصر اخلاقی ابن مسکویه و ملاصدرا و تعیین آموزه¬های تربیت آن برای آموزش از دور می¬باشد. این پژوهش با توجه به روش توصیفی - تحلیلی از نظر راهبرد تحقیق، کیفی و از نظر نوع تحقیق بر اساس هدف، نظری انجام شده است. در گردآوری اطلاعات از روش آرشیو استفاده شده و در تجزیه و تحلیل داده¬ها طبق روش جرج بردی، عناصر اخلاقی ابن مسکویه و ملاصدرا مورد بررسی تحلیلی قر...

چکیدهپس از رنسانس آدمی بر آن بود تا با تسلط بر طبیعت به آرامش دست یابد و یا حداقل زندگی راحت تری را تجربه نماید، اما گذرزمان نشان داد که آدمی در دست یابی به آرمان ها و تصوراتی که تفکر مدرن مد نظر داشته، ناموفق بوده است . در این میان عده ای بهمخالفت با این روند برخاستند، ولی اندیشمندی چون هابرماس در پی بازسازی آن برآمد . هابرماس با تاثیرپذیری از اندیشمندان مختلف برآن است که عقل مدرن نتوانسته تما...

در یک نگاه کلی، اراده گرایی و قرینه گرایی دو رویکرد رقیب درباره اخلاق باور بوده است. لوئیس پویمن فیلسوف آمریکایی معاصر با انتقاد از این دو رویکرد، نظریه اراده گرایی غیر مستقیم تجویزی را ارائه نموده است. در این نظریه برای تحلیل شکل گیری باور، هم به نقش «ادله» و «عوامل زمینه ای» بطور توأمان توجه شده و هم، «عقلانیت» مبنای داوری بین قرائن و ادله متعارض قرار گرفته است. پویمن با تکیه به این تحلیل، کو...

چکیده: هدف علم مسئلۀ مورد مناقشه بین رئالیست‌ها و مخالفانشان است. رئالیست‌ها معتقدند هدف علم دستیابی به نظریه‌هایی است که توصیف و تبیین صادقی از جهان به‌دست دهند. برای پاسخ به این مسئله که چرا باید هدف فعالیت علمی و معرفتی را چنان‌که رئالیست‌ها اصرار دارند رسیدن به صدق قرار دهیم پاسخ‌های متنوعی داده شده است. این مقاله بر آن است برای این مسئله پاسخی کانتی را در زمینة بحث رئالیسم علمی بازس...

این رساله به عنوان ارزشهای برتر اخلاقی در اسلام می باشد. که در آن سعی شده است به بررسی مفهوم ارزش و ارزش برتر بپردازیم. و نیز شناخت اولویت ها و ارزش های برتر اخلاقی از دیدگاه اسلام از مهمترین اهداف این رساله بوده است. این رساله در چهار فصل تنظیم و تدوین گردیده است. فصل اول راجع به طرح تحقیق است. فصل دوم نظام ارزشی اسلام را مورد بحث قرار داده، فصل سوم به ارزش های زمینه ای و واسطه ای پرداخته. فصل...

یکی از نظریه های اخلاقی مهمی که در حوزه اخلاق هنجاری مطرح است، نظریه خودگرایی اخلاقی است. در بسیاری از موارد تشخیص مرزهای میان خودگرایی و دیگرگرایی اخلاقی سخت و طاقت فرساست. از آنجا که تعیین این مرزها و حدود نقش مهمی در فهم کلی ما از اخلاق در عرصه عملی دارد، پرداختن به موضوع خودگرایی اخلاقی از اهمیت بنیادینی برخوردار است. تفسیر رند از این نظریه، در جای خود مهم و قابل تامل می باشد. وی فیلسوف، رم...

این نوشتار ظرفیت گفتگوهای عقلانی را برای نیل به جهان‎شمول‎گرایی اخلاقی بررسی می ‎کند در نگاه ایجابی، توانایی عقلانی مهم‎ترین دلیل بر امکان دستیابی به هنجارها و حقوق اجتماعی - سیاسی مشترک تلقی می شود. نظریه گفتگوهای عقلانی با ایجاد فضای مناسب گفتمانی در ورای منافع خصوصی و دخالت قدرت دولتی، توافق بر بنیان‎های اخلاق اجتماعی را با اصلاح فرایندها و شیوه‎های حصول به آن جستوجو می کند. اما در نگاه سلبی...