حقوق مسئولیت بین المللی، شاخه ای از حقوق بین الملل است که به اصول و قواعد حاکم بر فعل یا ترک فعل های متخلفانه بازیگران بین المللی و لزوم جبران خسارات ناشی از آن می پردازد. حقوق مسئولیت بین المللی به عنوان قواعد ثانوی حقوق بین الملل اصولاً زمانی پای به عرصه وجود نهاد که قواعد اولیه حقوق بین الملل در روابط میان دولت ها محصور شده بود و بازیگران غیردولتی، صرفاً زیاندیده اعمال متخلفانه ارتکابی توسط دو...

اقدامات متقابل در عمل، انواع گوناگونی را شامل می­شوند که آنها را می­توان به دو دسته نظامی و غیر نظامی تقسیم نمود. در این میان اقدامات متقابلی که همراه با زور اعمال می­گردند، مغایر با مفاد منشور ملل متحد خواهد بود. نهاد­های بین المللی همچون مجمع عمومی سازمان ملل متحد، شورای امنیت و دیوان بین المللی دادگستری در راستای محکومیت این گونه اقدامات بر اساس قوانین گام­های موثری باید بردارند. اقدامات مت...

مداخله نظامی ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی در بحران یمن (2015) می تواند از زوایای مختلف در نظام حقوق بین الملل بررسی گردد. یکی از این زوایا، قواعد ثانویه حقوق بین الملل است که نقض قواعد اولیه حقوق بین الملل را تعیین و آثار و پیامدهای آن را مشخص می کند. اصولاً هر دولتی، مسئول فعل متخلفانه ای است که خود مرتکب آن شده اما ضروریات و اقتضائات دیگری همچون حاکمیت قانون و جبران خسارت طرف زیان دیده، ...

در گذشته، مفهوم حاکمیت به استقلال یک کشور هم از دیگر کشورها و هم از تعهدات حقوقی بین المللی محدود می­شد. این مفهوم مطلق از حاکمیت با فرایند هایی چون جهانی شدن، ظهور بازیگران جدید در عرصه بین المللی و وابستگی متقابل نظام حقوق بین الملل مورد تردید قرار گرفت و باعث شد تا بسیاری از حقوقدانان بین المللی به بازتعریف این مفهوم بپردازند. در نتیجه، برخی از مولفه های حاکمیت از جمله جنبه ی مسئولیتِ حاکمیت ...

مسئولیت بین المللی دولت ها جوهره حقوق بین الملل است و منشأ آن نیز به گستردگی منابع حقوق بین الملل می باشد. به عبارت دیگر عصاره حقوق بین الملل در دوران معاصر مسئولیت  بین المللی دولت هاست. بنابراین تبیین دقیق مسئولیت بین المللی دولت و ملزم بودن به آن، موجب توسعه ضمانت اجرای حقوق بین الملل است. حقوق بین الملل به رغم واضح بودن قواعد و قوانین، معاذیری را بر قاعده ایفای تعهدات و مسئولیت پذیرفته است....

روابط دیپلماتیک برای تقویت روابط دوستانه امری ضروری است. بنابراین، همبستگی مادی و معنوی کشورهای عضو جامعه ی بین المللی سنگ زیر بنای نظام بین المللی است رشد وتوسعه هر یک از کشورها مستلزم همکاری سازمان یافته آنها در سطحی بالاتر و والاتر از منافع ملی است، به شرط آن که این همکاری بر اساس اصولی پی ریزی شود که ضامن منافع جمع و حاصل وجدان مشترک جامعه بشری باشد.

با افزایش تعداد کنش­گران غیردولتی و ازدیاد نقش آن­ها در جامعه بین­المللی، فراوانی جنگ میان دولت­ها به تدریج جای خود را به جنگ میان دولت­ها و کنش­گران غیر­دولتی داد و دولت­ها در معرض حملات این بازیگران جدید حقوق بین­الملل قرار گرفتند. در نتیجه، ضرورت دفاع مشروع علیه آن­ها به روشنی مشخص گردید اما از آن­جا که این کنش­گران در خاک دول دیگر اقدام به ایجاد پایگاه و فعالیت علیه دیگر دولت­ها می­نمایند ل...

ضعف نظام اجرایی حقوق بین الملل و فقدان ضمانت اجراهای گسترده و مؤثر برای تعهدات حقوق بشری، اهمیت اقدامات متقابل را دوچندان می کند. باوجود این، تبعات زیان بار استفاده از این ابزار و خطرات احتمالی به کارگیری آن، پرسش جدی نسبت به کارآمدی و مطلوبیت استفاده از اقدامات متقابل در فراروی دولت ها و حقوق دانان بین المللی قرار می دهد. بررسی وضعیت دولت هایی که تاکنون به دلیل نقض حقوق بشر در معرض اقدامات متق...

با صدور رای دیوان بین المللی دادگستری در خصوص شکایت دولت بوسنی و هرزه گووین از صربستان و مونته نگرو در سال 2007 مبنی بر اجرای کنوانسیون جلوگیری و مجازات مرتکین جرم نسل کشی یکی از سوالات مهم در حوزه انتساب عمل افراد و گروه ها به دولت ها پاسخ داده شد. آنچه دراین نوشتار دنبال خواهد شد بحث و بررسی این سوال است. شناخت مفهوم و ماهیت کنترل دولت بر عملکرد افراد و گروه های عادی محور اصلی این مقاله می با...

برقراری هرگونه سلسله مراتبی در میان هنجارهای نظام بین المللی، نیازمند منطقی حقوقی است. چنین منطقی علی رغم رویکردهای ضد ونقیض حقوق دانان بین المللی، در میان منابع حقوقیِ دیوان بین المللی دادگستری، جایی نداشته و عملاً نیز مورد پذیرش نیست. بااین حال، تحولات اخیر جامعۀ بین المللی از جمله روند انسانی تر شدن حقوق بین الملل، اهمیت طرح مباحث مرتبط با مسئولیت کیفری دولت ها، جنایی شدن نقض برخی هنجارهای بین...