گندی شاپور نقشی مهم در تاریخ طب ایران داشته است. تا پیش از ظهور اسلام، اعراب اطلاعات بسیاری از علوم تجربی و طب در اختیار نداشته و بیشتر معلومات آنان جز شرح هایی از تألیفات ارسطو نبود. در دوران اولیه ظهور اسلام، مسلمین در میان علوم طبیعی به علم طب بیش از دیگر علوم اهمیت می دادند و به همین مناسبت هنگامی که مسلمین بر بخشهای غربی آسیا و شمال افریقا تسلط یافتند، مراکز علمی ایران و روم را به همان شکل...

سابقه و هدف: توجه به تب و ویژگی های آن از گذشته نیز در تشخیص بیماری ها مورد توجه بوده است. هدف از مطالعه حاضر بررسی نظرات اندیشمندان ایران اسلامی شامل ابن سینا، اخوینی و تفلیسی در زمینه پدیده تب و تطابق آن با علوم جدید می باشد. روش بررسی: در این مقاله سعی شده است از طریق دسترسی به منابع معتبر در قالب یک مقاله توصیفی نظرات اندیشمندان ایران اسلامی در زمینه تب و تشخیص بیماری ها مورد بررسی و با علم...

درباره ی خاستگاه­های نظری تکوین حمام­های جهان اسلام از منظر علوم طبیعی قدیم (علم طب) تحقیقات اندکی وجود دارد. هرچند غالب متون طب دوره ی اسلامی به ابعاد تعامل انسان و محیط برای سلامتی انسان پرداخته­اند؛ اما نقش تعالیم این متون در بازخوانی خاستگاه­های نظری آفرینش معماری و سازماندهی محیط بررسی نشده است. استحمام و معماری حمام یکی از زمینه­های میان­رشته­ای پیوند طب و معماری هستند که بیشتر پزشکان قدی...

نیاکان ما پایه‌گذاران اصلی شاخه‌های مهمی از علوم به ویژه پزشکی و آموزش آن در دنیا بوده‌اند. در گذشته دانش پزشکی در طب سنّتی به دو بخش نظری و عملی تقسیم می‌شد که آموزش هر کدام در جایگاه خاص خود صورت می‌گرفته است. استفاده از سخنرانی در حلقه‌های کوچک، پرسش و پاسخ، حل مسأله، آموزش بر اساس جدول و الگوریتم و استفاده از شعر جزء شایع‌ترین شیوه‌های تدریس بوده است. آموزش دروس عملی در بیمارستان‌های آموزشی ...

حفصیان از جمله سلسله‏های بربر شمال آفریقا بودند که از 625ه تا 983ه ، در افریقیه (طرابلس الغرب، تونس، الجزایر شرقی) حکومت کردند. طب دوره حفصی، که از ترکیب مکتب سنتی قیروان و طب آندلسی و ایرانی پدید آمد، شاه‏راه انتقال دانش طبی مسلمانان به اروپا و مرحله‏ای نهایی از پیشرفت تاریخ طب اسلامی بوده است. در این مقاله به دست آوردهای این دوره، در زمینه‏های صیدله، تشریح، وصف و تشخیص بیماری‏ها، علم تغذیه، ح...

حفصیان از جمله سلسله‏های بربر شمال آفریقا بودند که از 625ه تا 983ه ، در افریقیه (طرابلس الغرب، تونس، الجزایر شرقی) حکومت کردند. طب دوره حفصی، که از ترکیب مکتب سنتی قیروان و طب آندلسی و ایرانی پدید آمد، شاه‏راه انتقال دانش طبی مسلمانان به اروپا و مرحله‏ای نهایی از پیشرفت تاریخ طب اسلامی بوده است. در این مقاله به دست آوردهای این دوره، در زمینه‏های صیدله، تشریح، وصف و تشخیص بیماری‏ها، علم تغذیه، ح...

عبدالرضا مسرور* این نوشتار در پی بیان این حقیقت است که طب و طبابتی که در سیره نبوی مطرح است، طب متعالی است و طبی که از سیره نبوی خارج است، طب متسافل است. طب متعالی بر قوت و قاهریت نفس تکیه دارد و معتقد است که فاعل حقیقی درمان بیماری‌ها و عامل مرگ طبیعی خود نفس اس...

مقاله ی حاضر اشاره به روش اخلاقی حکمای اسلامی چون فارابی، ابن سینا، مسکویه، خواجه نصیر طوسی، نراقی ها و دیگران دارد که در کتاب های اخلاقی خویش روش تهذیب نفس را با روشی طبی بیان کرده اند که متأثر از طب سنتی است. همان طور که در علم طب برای بدن دو حالت صحت و مرض وجود دارد و ملاک صحت، اعتدال مزاج و ملاک مرض، خروج از اعتدال است، در علم اخلاق نیز برای روح دو حالت صحت و مرض در نظر گرفته می شود که ملاک...

سابقه و هدف:قرآن کریم در چندین آیه  به مسئله خواب در شب و روز اشاره و آن را از آیات الهی و مایه آسایش انسان برشمرده است.  در بررسی منابع روایی ذیل کلمه « خواب » تعداد 6031 و از هم خانواده‌های آن، همچون « خوابیدن و... » 2639 مورد مشاهده شد. شیخ الرئیس ابوعلی سینا اولویت در سته ضروریه را ، ابتداءً با ریاضت ، سپس ماکول ومشروب و پس از آن با خواب دانسته است. طب نوین خواب مناسب را برای سلامتی، ضروری و...