چکیده: قرآن کریم به عنوان مبدأ علوم نه تنها از علوم بلاغت بیگانه نیست بلکه خود سبب پیدایش و توسعه این علم شده است. یکی از ارکان علم بلاغت، بدیع می باشد که به دو دسته لفظی و معنوی تقسیم می شود. مطالعه حاضر به بررسی یکی از زیر شاخه های این علم، یعنی محسنات معنوی می پردازد. از جمله اهداف این پژوهش شناسایی آرایه های معنوی مورد اتفاق دانشمندان علم بلاغت در قرآن کریم و کشف کارکرد های فنی آن و آسان ...

چکیده اعشی یکی از شاعران بزرگ جاهلی است که دیوان وی به دست ما رسیده و همانند دیگر شاعران جاهلی، برخی در مورد صحت انتساب بسیاری از اشعار به وی تردید نموده اند . وی در همه موضوعات شعری طبع آزمایی کرده است . مدح های او تکسبی بوده و بیشتر در همان مضامین دوره جاهلی سروده شده است . تغزّل های اعشی همچون امرئ القیس بیشتر به جنبه جسمانی معشوق توجه داشته و جانب حیا در آن به فراموشی سپرده شده است . مفاه...

جوزف هاشم ( . . . – 1937) وزیر سابق ، اقتصاددان و ادیب برجسته لبنان می باشد . وی از خاندان های مسیحی لبنانی است که سابقه تشیع دارند و از سادات هستند , که به دلیل فشارهای سیاسی و اقتصادی در عصر عثمانی به مسیحیت گرویدند . پژوهش حاضر بر آن است که به ترجمه و شرح ادبی ، موضوعی دو قصیده "الانسان الکونی" و "القرآن البشری" در فضایل امام علی (علیه السلام) از کتاب علویات جوزف هاشم بپردازد . مضمون قصای...

نویسنده گمنام معاصر و شیعی عراق است. وی از جمله شاعران متعهّدی است که همواره و همگام با مردم مظلوم و بی دفاع عراق قدم در عرصه مبارزات ضد استبدادی و استعماری گذاشته و با سلاح خود که همان کلمه و کلام است، هموطنان خود را در راه دستیابی به استقلال، آزادی و رهایی از بند استعمار یاری داده است. محتوای پایداری و مقاومت از مهمترین درون مایه های شعر جودت است که جلوه خاصی به شعرش داده است. ستایش عالمان و ...

چکیده صفی الدین حلی یکی از بزرگترین شاعران عصر مملوکی است. این شاعر توانا به اغراض شعری فراوان پرداخته و در این میان رثا یکی از اغراض اصلی و مهم دیوان وی به شمار می رود که از نظر محتوایی در برگیرنده ی مضمونهایی همچون؛ نشان دادن بزرگی حادثه، حکمت، تأمل در باره ی مرگ و بی اعتباری دنیا، تبیین فضیلتها و صفات نیکوی متوفی، اشاره به شاهان و سرزمین های گذشته، ستایش جانشینها و فرزندان، تحریک بازماندگا...

بررسی و تحلیل موسیقایی شاهکارهای شعری از اهمّیّت فراوان برخوردار است؛ زیرا موسیقی عنصری اساسی در ساختار شعر است؛ بگونه‌ای که برخی معتقدند وجه تمایز میان شعر و نثر در درجۀ نخست همان نظام آوایی خاص و جنبة شنیداری آن است. قصیدة «ازریه» سرودۀ شاعر توانمند عراقی، شیخ کاظم ازری (1143-1211 هـ) از جایگاه ادبی و دینی بسیار ارزشمند برخوردار است. این قصیده از زمان شاعر تاکنون مورد توجه شاعران و اهل ادب قرار...

سوره‌ی اعراف با 206 آیه، به عنوان دومین سوره‌ی بزرگ قرآن کریم، بیشترین آیات مربوط به گفتگو را به خود اختصاص داده است؛ به طوری که هم طرفین گفتگو و هم موضوعات و اسلوب‌های گفتگو در این سوره‌ متنوع است. در این مقاله نگارنده بعد از بیان مقدمه‌ای درباره‌ی معنای لغوی و اصطلاحی «مـحاورة»، مقاله را به دو بخش بررسی اسلوب‌های انشایی و خبری تقسیم می‌کند، و در هر بخش به بررسی جلوه‌های بلاغی آیات گفتگو می‌پر...

چکیده احمد وائلی یکی از بزرگان شعر معاصر شیعی عراق است. این شاعر متعهّد، توانسته است که محتوای شعر دینی خویش را در خدمت نیازها و چالش های موجود در جهان اسلام قرار دهد. شعر دینی ایشان از نظر محتوایی، در برگیرنده ی مضمون هایی همچون؛ ستایش پروردگار، تبیین فضیلت های اهل بیت(ع)، بیان دردها و آروزهای ملّت های اسلامی، تهذیب اخلاق عمومی و پرهیز از غلوّ و اغراق و ... است. افزون بر این، شعر دینی ایشان از...

در این رساله به بررسی یکی از قصائد سیاسی محمد مهدی جواهری از شاعران برجسته معاصر عراق در رثای عدنان المالکی پرداخته شده است . این قصیده به بیان برخی از اوضاع سیاسی بغداد در دوران حیات شاعر ، شهادت عدنان المالکی ، انعقاد پیمان بغداد در راستای پیشبرد اهداف استعمار ، حماقت مسئولین کشورهای استعمار شده ، سابقه درخشان تاریخی تمدنی سوریه ، فراموش شدن یاد و خاطره شهیدان در میان زندگان و بی توجهی به عزت...

در این پایان نامه به ترجمه وشرح موضوعی ادبی قصیده «مصر مستبق الدهور» یکی از قصائد سیاسی- اجتماعی محمد مهدی جواهری از شاعران برجسته معاصر عراق پرداخته شده است. این قصیده به بیان برخی از اوضاع سیاسی- اجتماعی وفرهنگی وازسابقه درخشان وچایگاه تاریخی فرهنگی مصر ونیز عراق تمجید کرده است.در حقیقت با مخاطب قرار دادن طه حسین یکی از چهره های برجسته فرهنگی مصر به بیان آسیب های فرهنگی شرقیان پرداخته واجمالا...